Recensie: Het logboek van de ontdekkingsreiziger, Huw Lewis-Jones en Kari Herbert

Niemand minder dan de bekende en charismatische wetenschapper Redmond O’Hanlon schreef het persoonlijke voorwoord in Het logboek van de ontdekkingsreiziger van Huw Lewis-Jones en Kari Herbert. En wat zo aardig is? Hij schreef het voorwoord exclusief voor de Nederlandse editie. Buitenlandse edities moeten het zonder dit bijzondere voorwoord doen. Een gemis voor de buitenlandse lezer, en een opsteker voor wie de Nederlandse taal machtig is.

 

In Het logboek van de ontdekkingsreiziger van Huw Lewis-Jones en Kari Herbert staan ontdekkingsreizigers centraal. Ontdekkingsreizigers die beroemd of iets minder beroemd zijn geworden door hun gereis over de wereld. Op zoek naar nieuwe werelden, baanbrekende inzichten en het helderste licht. Al deze ontdekkingsreizigers, of ze nu Charles Darwin, Alexander von Humboldt of John White heetten, hadden één ding gemeen: ze hielden een logboek bij. Een logboek waarin ze aantekeningen maakten, hun ontdekkingen tekenden of schilderden en even zo vaak een combinatie van beiden. Ook iets anders hadden ontdekkingsreizigers gemeen: de allesoverheersende obsessie om de wereld te verkennen.




Aantekeningen hielden ze bij in de allereerste plaats voor zichzelf. Om al die nieuwe indrukken vast te leggen, om er later, vaak jaren later, verbanden in de ontdekken. En wat zo mooi is? Van veel ontdekkingsreizigers zijn de logboeken bewaard gebleven. In een familie-archief, in een museum, bibliotheek of een particuliere collectie. Had de ontdekkingsreiziger nooit de bedoeling zijn notities zo ruw te publiceren, in Het logboek van de ontdekkingsreiziger, Huw Lewis-Jones en Kari Herbert gebeurt dat alsnog. En daarmee heb je met dit boek een schat in handen. Je bent als het ware getuige van de geboorte van nieuwe inzichten, van ideeën die de wereld veranderden, van rechtstreekse ervaringen van wereldberoemde figuren. Zo persoonlijk zul je het in hun wetenschappelijke boeken niet lezen. En zo toegankelijk en beeldend opgemaakt ook niet altijd.

Nog even stil staan bij de inleiding. Wat maakt nou precies een ontdekkingsreiziger? Het was een bont gezelschap van avonturiers, landmeters, wetenschappers, geografen, diplomaten, missionarissen, kolonisten en zo nog veel meer figuren. Wat hen verbindt, is dat ze op een zeker moment in hun uiteenlopende levens een risico namen. Ze kozen ervoor conventies te tarten, een moeilijke en levensgevaarlijke reis te ondernemen en het comfort van thuis achter zich te laten. We mogen hen dankbaar zijn. Hun aantekenboekjes zijn ontzettend belangrijk. Ze geven blijk van een complexe praktische en persoonlijke waarde. Ze zijn vaak ook beeldschoon. Je kunt genieten van de afbeeldingen die vertellen van de opwinding en de verveling van het veld, en de vreugde en frustraties die ervaren werden.

In Het logboek van de ontdekkingsreiziger ga je mee op reis met maar liefst zeventig ontdekkingsreizigers. Je leest in de dagboeken van beroemde mensen als Alexander von Humboldt (over wie niet lang geleden een voortreffelijke biografie verscheen), Charles Darwin, Alfred Russel Wallace, Roald Amundsen, John James Audubon, James Cook en Carl Linnaeus. Anders dan in deze opsomming staan de ontdekkingsreizigers in Het logboek van de ontdekkingsreiziger op alfabetische volgorde. En dat levert verrassende leeservaringen op, want je springt kriskras door geschiedenis  en tijd.

Wat krijg je te lezen en te zien in Het logboek van de ontdekkingsreiziger? Laten we eens kijken naar het hoofdstuk over Thomas Baines, een kunstenaar die leefde van 1820 tot 1875. Heel oud is hij niet geworden, valt me op. Wie kent deze Baines? Ik niet, maar dat geeft niet. Zijn verhaal en kunstwerken zijn er niet minder boeiend om. Thomas Baines had altijd potlood en schetsboek bij de hand en legde de wereld onvermoeibaar vast. Als zoon van een gezagvoerder en kleinzoon van een kapitein van een walvisvaarder, verwondert het misschien niet dat hij zich aangetrokken voelde tot wat zich achter de horizon zou presenteren. In 1855 ging hij mee op expeditie naar de tropische kusten van Noord-Australië. Hij maakte er veel schilderijen en tekeningen, de reden waarom hij mee was gevraagd. Je leest over zijn leven, je laat je verrassen over de verrassend mooie schilderijen die hij maakte. Authentiek en overduidelijk het resultaat van een onderzoekende geest.

‘Een betoverend boek,’ staat op de achterzijde van Het logboek van de ontdekkingsreiziger. Een wervende tekst die de spijker op zijn kop slaat. Geniet mee met hun dagboeken en schetsboeken. En sta jijzelf open voor het avontuur en wil ook jij de wereld ontdekken? Dan helemaal dit fraaie boek aanschaffen. Wie weet brengt het je zover dat je er de kunst van het ontdekken door leert. Dit boek kan je leven veranderen!

Het logboek van de ontdekkingsreiziger / Huw Lewis-Jones en Kari Herbert / Omniboek / hardcover