Over klassiekers gesproken: voor plantenliefhebbers is de Heukels’s Flora van Nederland dé plantenbijbel voor in het veld. Eind negentiende eeuw verscheen de eerste editie en nu ligt de nieuwste druk en een compleet nieuwe editie voor me. Terwijl de vorige editie een wereldprimeur bevatte vanwege de indeling van de plantenfamilies aan de hand van wereldwijd DNA-onderzoek, en dus niet meer op basis van (alleen) de uiterlijke kenmerken, is de nieuwste editie vooral een stuk uitgebreider én de tekeningen zijn nu in kleur en een stuk frisser. Voor Nederland geldt dat dit nog steeds hét standaardwerk over de flora is.
 |
Dat de Heukels’ Flora van Nederland hét standaardwerk over de flora in Nederland is, bewijst zijn status onder wetenschappers: bij twijfel over de naamgeving of indeling van wilde planten in Nederland heeft de Heukels’ het laatste woord. En die status geniet hij al meer dan 130 haar lang. De nieuwe editie is een stuk dikker dan de vorige (meer dan 200 pagina’s extra) en bevat bovendien ook nog eens véél meer soorten: ongeveer vijfhonderd soorten extra. Meer dan 2.500 soorten worden afgebeeld en beschreven. De afbeeldingen zijn tekeningen, die door hun eenvoud uitblinken in duidelijkheid. De nieuwe Heukels’ Flora van Nederland bevat ook veel kleine tekstjes met extra informatie over de soort of tips voor determinatie. Het statement van de uitgever is denk ik waar: ‘De enige flora die op ruime schaal op veldexcursies wordt getest.’ Toen ik alweer een paar decennia geleden actief was in de Natuurvereniging Tholen gebruikten de leden van de plantenwerkgroep inderdaad de Heukels’ Flora van Nederland. Ik was zelf meer in de weer met vogels, maar nu ik af en toe planten film en ze op naam wil brengen is een goede veldgids onmisbaar. Ik kan je zeggen: planten op naam brengen is nog zo eenvoudig niet!
Gelukkig biedt de Heukels’ Flora van Nederland een praktisch hulpmiddel aan: zoeksleutels. Bij twijfel bekijk je de plant nauwkeurig en volg je de aanwijzingen in de negen hoofdsleutels. Die sleutels bestaan uit stellingen, zoals: Blad glanzend. Nerven niet ingezonken. of: Stijl aan de top van het vruchtbeginsel geplaatst. Talloze van dit soort zoeksleutels wijzen je de weg naar de juiste soort. Ik vind het zelf eerlijk gezegd best wel ingewikkeld, maar al doende leert men snel. Je zult als plantenliefhebber wel moeten trouwens. Meer dan 2.500 wilde planten, die herken je niet zomaar. Neem altijd een loep mee, want de kleinste details maken soms het verschil. De kleinste details worden trouwens haarscherp in beeld gebracht. De kleurentekeningen in de nieuwe editie zijn niet alleen een stuk frisser, ook komen de details veel beter tot hun recht. De nieuwe editie is tot stand gekomen in nauw samenwerking met tal van mensen die actief zijn in het veld. Vrijwilligers en plantenliefhebbers gaven hun waarnemingen door. En zo kwamen al die extra soorten in de gids terecht. Nieuwe soorten kwamen alleen in de gids terecht als er ook bewijsmateriaal was van hun aanwezigheid, zo las ik in een interview met Leni Duistermaat.
De nieuwe editie van de Heukels’ Flora van Nederland:
In de geheel nieuwe editie is de spectaculaire uitbreiding van de Nederlandse flora met 2.500 soorten opgenomen (20% meer ten opzichte van 2005). In deze editie is gebruik gemaakt van steunkleuren waardoor leesbaarheid aanmerkelijk is verbeterd. De aangebrachte tabs en slimme indeling maakt navigeren nog makkelijker. Invasieve en giftige planten zijn duidelijk aangegeven. Deze nieuwe editie is verzorgd door de Leidse plantkundige Leni Duistermaat, verbonden aan Naturalis Biodiversity Center.
Veldgids Nederlandse Flora
Vrijwel geen enkel boek blijft zonder concurrentie. Zo ook een veldgids planten niet. Een paar weken geleden besprak ik een andere plantenbijbel: de Veldgids Nederlandse Flora van Henk Eggelte. Ook al zo’n veldgids van grote klasse. De insteek van de veldgids van Henk Eggelte is iets minder wetenschappelijk en daardoor iets toegankelijker. Maar denk niet dat hij perse eenvoudiger is. Welke van de twee veldgidsen je ook kiest, je moet je een weg banen door een ware jungle aan planten en bomen. En voor beide gidsen geldt: zorg dat je de determinatiesleutels goed volgt, want neem je een verkeerde afslag, dan verdwaal je hopeloos. Qua laagdrempeligheid wint de Veldgids Nederlandse Flora het nipt van de Heukels’ Flora van Nederland. Zoek je echter een veldgids met een meer wetenschappelijke insteek en die in plantenland altijd het laatste woord heeft, dan kom je toch uit bij de Heukels’ Flora van Nederland. Dit is toch echt hét standaardwerk over de flora van Nederland .
En zo blijkt een klassieker van grote waarde voor de doorgewinterde botanist, voor studenten, ecologen en al wie de planten lief heeft.
Heukels’ Flora van Nederland / Leni Duistermaat / Noordhoff Uitgevers B.V. / hardcover
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. |
1. Vortex Diamondback HD 10x42  Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen Ligt heerlijk in de hand. |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF  Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. |
3. Kowa SVII 10x42  Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 |
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. |
1. GPO Passion ED 10x42  Hoogwaardig ED glas. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. Ligt zeer prettig in de hand. |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42  Zeer prettig gebruikscomfort. Zeer scherp en lichtsterk beeld. Relatief lichte verrekijker. |
3. Hawke Frontier EDX 10x42  Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Hoogwaardige coatings en prisma's. Ook verkrijgbaar als 8x42. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 |
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. |
1. GPO Passion HD 10x42  Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. |
2. Leica Trinovid HD 10x42  Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. |
3. Swarovski CL Companion 8x30  Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 |
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! |
1. Swarovski NL Pure 10x42  De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
2. Leica Noctivid 10x42  Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42  Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |