recensie het geheime netwerk van de natuur peter wohlleben

Recensie: Het geheime netwerk van de natuur, Peter Wohlleben

In de afgelopen tijd ben ik fan geworden van de Duitse boswachter Peter Wohlleben. Deze boswachter heeft niet alleen verstand van bossen, hij heeft ook nog eens een ongelooflijke kennis van de natuur. En dat ongelooflijke slaat ook op de vele verrassende waarnemingen die hij doet. En die hij op een heerlijke manier beschrijft. In zijn nieuwste boek Het geheime netwerk van de natuur gaat hij in op de verbanden tussen allerlei soorten, planten én dieren. Ik heb ook dit boek weer in één adem uitgelezen.

Hij heeft zijn sporen inmiddels wel verdiend, onze Peter Wohlleben. Zijn eerste boek Het geheime netwerk van bomen werd een regelrechte bestseller. Mocht je van mening zijn dat bomen niet meer dan wat houtige en roerloze wezens zijn, dan heb je het mis. Bomen kunnen communiceren met elkaar, en hoe! En daar komt bij: bomen kunnen rekenen en vooruit denken. Ben je een scepticus en vind je dit maar flauwekul of zweverig, lees dan zijn boek maar eens.

Wat voor bomen geldt, is ook van toepassing op dieren: ook zij vertonen bijzonder hoogstaande processen die op onvermoede intelligentie duiden. Over de sociaal-emotionele wereld van de dieren, schreef Peter Wohlleben zijn tweede bestseller: Het innerlijke leven van dieren. Een handboek boswandelen was een tussendoortje en dan is er nu dus zijn vierde boek. Waarin hij ingaat op allerlei verbanden tussen organismen. Een boek dus over de verrassende samenwerking tussen planten en dieren.

Ook Het geheime netwerk van de natuur is een typische Wohlleben. Met vaardige pen geschreven, vlot, begrijpelijk en meestal verrassend. Althans, wanneer je net als ik niet bent afgestudeerd als bioloog. Wohlleben put uit de nieuwste wetenschappelijke inzichten en weet die op een heel toegankelijke manier te vertalen. Je leest zijn boek in ene adem uit. Waarbij hij elk hoofdstuk heel soepel in het andere laat overlopen. Nog net geen spannende roman, maar het scheelt niet veel.

Het meest leuke vind ik dat Wohlleben als boswachter talloze mythes ontzenuwt. Zo wijdt hij bijvoorbeeld een prachtig hoofdstuk aan de gevreesde schorskever. Dit insect is de schrik van elke bosbouwer. Maar voor Wohlleben zijn schorskevers vooral het resultaat van een monocultuur. En als voedselvoorzieners voor mierkevers, spechten en vele andere dieren zijn schorskevers nog bijzonder nuttig ook. Uiteindelijk is de schorskever geen plaagdier, maar een verloskundige: hij verlost zieke sparrenbestanden uit hun lijden en biedt loofbomen de kans zich in de plaats van de sparren te settelen.

Dan noem ik nog het verband tussen wilde zwijnen en regenwormen. De laatste gaat de wilde zwijn namelijk tegen. In Duitsland worden wilde zwijnen massaal en illegaal bijgevoerd door jagers. Waardoor er echt veel te veel zwijnen in de bossen rond zwerven. Maar geen nood: daar is de regenworm. Die draagt een parasiet in zich. En waar veel zwijnen zijn, daar zijn veel parasieten. En laten die de wilde zwijnen nu massaal ziek maken waardoor die sterven…. Je ziet, in de natuur kun je verband leggen tussen de meest verschillende dieren. Zo heb je ook een verband tussen wolven en bomen. En tussen bomen en zalmen. Plant veel bomen aan langs rivieren, zei een bioloog tegen een iemand die de visstand wilde uitbreiden. En mieren blijken uiteindelijk een zegen voor de schimmels in de bodem. Die schimmels groeien op suikers en die suikers komen van de bladluizen. En mieren hoeden en beschermen de bladluizen… 

Het lezen van Het geheime netwerk van de natuur was weer een groot feest. Verrassende verhalen uit de natuur waar je je over blijft verbazen.

Het geheime netwerk van de natuur / Peter Wohlleben / Lev / als hardcover en als e-book