Gisteren merkten we het weer op: zo zou het overal op de Zeeuwse eilanden (en in Nederland) moeten zijn. Heggen aan weerszijden van de weg, zangvogels overal en patrijzen verstopt in het groen. We reden over de kop van Schouwen-Duiveland en daar worden de polderwegen nog begrensd door metershoge heggen. Onze verzuchting wordt bevestigd in het boek Heg, waarin Kenneth F. Rijsdijk op zoek gaat naar de vraag waarom heggen in ons landschap zo belangrijk zijn en wat erbij komt kijken om ons landschap weer te verfraaien met zo veel groen.
Actuele Top 10 Best Verkochte Verrekijkers Wat is de Top 10 Best Verkochte Verrekijkers van dit moment? En welk merk staat het meest in de Top 10? Wat blijkt? Een goede verrekijker hoeft niet duur te zijn! |  |
In zeven helder geschreven hoofdstukken gaat Kenneth F. Rijsdijk in zijn boek Heg na wat heggen in ons landschap aan ons bestaan en dat van de natuur toevoegen. In één van de laatste hoofdstukken gaat hij ook in op de economische waarde van heggen. In een samenleving die toch vooral op economische waarden wordt aangestuurd, denk ik één van de meest belangrijke hoofdstukken. Van al die andere hoofdstukken kunnen ‘kwaadwillenden’ altijd beweren dat het hobby is. Een hobby van de ‘linkse bende’. Of van ‘goedbedoelende natuurliefhebbers’. Maar wat nu als blijkt dat heggen niet alleen goed zijn voor de natuur (dat ook zeker), in het algemeen voor onze samenleving, zeg onze cultuur (dat ook) en ook aantoonbaar onze economie ten goede komt? Dat zou moeten blijven haken bij alle belanghebbenden, politieke partijen incluis, van welke snit ook.
Laat ik dan meteen maar eens ingaan op de economische waarde van heggen in ons landschap. Allereerst moeten we kijken naar de kosten. Twee kilometer heg van tweeënhalve meter breed vergt een koe per bedrijf. Dit zijn de kosten voor aanplant en onderhoud. Zo beschreven lijkt het gering, maar alles bij elkaar opgeteld gaat het om honderden miljoenen euro’s per jaar aan kosten. Maar wat leveren heggen, mits op grote schaal aangeplant, onze samenleving in potentie op? De auteur voert een aantal terugverdienmodellen op die zeer reëel zijn, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek:
- Terug te verdienen kosten als gevolg van bijvoorbeeld het verminderd gebruik van pesticiden en berging van koolstof (CO2). Dit loopt op tot miljoenen euro’s per jaar.
- Vermeden kosten. Denk aan het voorkomen van natuurrampen (overstromingen in het heuvellandschap) en het voorkomen van uitbraken van ziekten die overgedragen kunnen worden van dier op mens).
- Bron van inkomsten. Het toerisme blijkt in heggenrijke landschappen zoals het Maasheggengebied, de Ooijpolder en het Tuunwallengebied op Texel extra geld in het laadje te brengen. Veel mensen willen graag recreëren in zo’n landschap.
De diensten die heggen ook de moderne samenleving kunnen bieden, zijn legio. Die vallen uiteen in het oogsten van vruchten en geneeskrachtige kruiden, houtwinning, windbreken, waterstromingbreken, waterberging, meer insecten in boden en heg, natuurlijke kleine zoogdierenplaagbestrijding, vermindering van bodem-parthogenen, positieve effecten op de gezondheid van de bewoners, bescherming tegen dieroverdraagbare ziektes, een aantrekkelijker landschap en cultuurhistorisch besef en identiteit.
Van links tot rechts, hier moet de politiek iets mee kunnen, zou ik denken. Wie bovenstaande nog te veel idealistisch gekleurd vindt, die kan te rade bij een berekening door het Ministerie van Landbouw en Voedselkwaliteit dat in 2007 een Deltaplan voor het Landschap doorrekende. De opbrengsten kwamen uit op 18 miljard euro. In welke termijn dit bedrag wordt verdiend, lees ik overigens niet in het boek. Maar het valt ongetwijfeld op te delven in rapport Investeren in het Nederlandse Landschap: Opbrengst: geluk en euro’s.
Dan toch nog even kort naar de voordelen van heggen. Een greep uit wat de auteur benoemt. Heggen voorkomen erosie doordat het de weerstand van het landschap tegen de wind vergroot (heggen breken de wind). Heggen gaan ook watererosie tegen en dat blijkt nogal een progressief voordeel te zijn. Hoe minder weerstand het water heeft in heuvelrijke landschappen, hoe groter de korrels, grind en brokken steen zijn die het water mee kan voeren. Welke gevolgen dat kan hebben, blijkt uit de watersnoodramp in Limburg en omliggende gebieden in België en Duitsland. Hebben lijken ook te helpen tegen droogte, omdat de schaduw ervoor zorgt dat er minder water verdampt. Het gaat in die zin dus ook opwarming van de aarde tegen wat nog eens wordt verstrekt doordat het hout in de heggen koolstof (CO2) opslaat.
Wie een beetje kennis heeft van de natuur, zal tevens beamen dat heggen ook voor de natuur enorme voordelen heeft. En die beginnen bij een boost voor de biodiversiteit. Heggen bieden immers een leefgebied aan talloze organismen.
En dat heggen ook nog eens een bijdrage leveren aan onze culturele identiteit, is ook mooi meegenomen!
Toch nog een opmerking naar aanleiding van een observatie van mij vandaag. Ik wandelde door de Zouweboezem, een prachtig natuurgebied tussen Ameide en Meerkerk. In de afgelopen maanden blijkt er een hek te zijn geplaatst in een deel van het gebied. Is het hek gemaakt van gevlochten struiken? Neen. Is het hek dan gemaakt van houtwerk (wat mij betreft second best)? Neen. Wat schetste mijn verbazing en roept mijn verontwaardiging op? Dat het de mensen van Stichting Het Zuid-Hollands Landschap heeft behaagt het hek te vervaardigen van prikkeldraad. Prikkeldraad in een natuurgebied! Natuurorganisaties blijken in dit opzicht geen haar beter dan intensieve boeren die in naam van kostprijsverlaging heggen hebben gesloopt (en nog slopen) en deze hebben vervangen door prikkeldraad. Als zelfs natuurorganisaties voorkeur geven aan prikkeldraad boven een hek van natuurlijk materiaal, dan hoeven we van de boeren ook niet al te veel te verwachten…
Het boek Heg is een toegankelijk en overtuigend geschreven pleidooi voor de aanleg van heggen op grote schaal. Ik ondersteun dit pleidooi van harte. Want wat de auteur is opgevallen, viel mij ook op in het buitenland: waar heggen het landschap domineren in een land als Frankrijk bijvoorbeeld, daar is het heerlijk toeven. Zowel voor toeristen als voor de bewoners. Het is simpelweg zo dat wij mensen ons het meest thuis voelen in een landschap wat gedomineerd wordt door groen. En dus: aankleden onze kaalgeslagen polders!
Heg / Kenneth F. Rijsdijk / Uitgeverij Noordboek / als paperback
De beste verrekijker van dit moment
 | De Vortex Diamandback HD 10x42 is vernieuwd. Wat mij bij het testen opviel was het stoere uiterlijk, de heerlijke handligging en het heldere beeld. De vormgeving vind ik uitgekiend. Ik ben heel enthousiast over deze verrekijker en dus is dit voor mij hét instapmodel voor beginnende vogelaars en 'gewone' natuurliefhebbers. |
 | Door Roots Magazine verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse. |
 | Nikon is voor mij een merk waar ik niet direct aan denk als ik aan verrekijkers denk. Maar test ik een Nikon verrekijker dan valt me altijd op hoe contrastrijk en helder de beelden zijn. En dat geldt ook voor het vernieuwde model Nikon Prostaff P7 8x42. |
 | GPO is één van de meest populaire merken van dit moment. De makers hebben hun sporen verdiend in de wereld van de verrekijkers. In het middensegment is dit een heel gunstig geprijsde verrekijker die en rustig en haarscherp beeld levert. |
 | Nikon is voor mij een merk waar ik niet direct aan denk als ik aan verrekijkers denk. Maar test ik een Nikon verrekijker dan valt me altijd op hoe contrastrijk en helder de beelden zijn. Door het relatief lage gewicht biedt deze verrekijker ook nog eens een hoog gebruikscomfort. |
 | De verrekijkers van Zeiss staan garant voor kwaliteit. In het middensegment tot € 600 is dit één van de topkijkers. Deze verrekijker levert een hoog gebruikscomfort. |
 | GPO is één van de meest populaire merken van dit moment. De makers hebben hun sporen verdiend in de wereld van de verrekijkers. De GPO Passion HD 10x42 is in deze prijsklasse het meest betaalbare model. Het beeld is natuurgetrouw, contrastrijk en superhelder. Een aantrekkelijke prijs-kwaliteitverhouding in deze prijsklasse. |
 | De verrekijkers van Leica staan heel hoog aangeschreven onder vogelaars. De modellen zijn robuust en stoer. Deze verrekijker is voorzien van hoogwaardige technologie en biedt een haarscherp beeld. |
 | Scherp en helder beeld van rand tot rand. Dit is een echte topkijker van het gerenommeerde Amerikaanse merk Vortex. Deze kijker heet een extreem breed beeld en ligt heerlijk in de hand. |
 | Dé nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nóg meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 159 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
 | Na de NL Pure hét topmodel van Swarovski. Nog altijd een revolutionair model dat garant staat voor levenslang fabuleuze kijkervaringen. En nu ook nog eens behoorlijk in prijs verlaagd! |
 | Hét topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |
Alles voor een diervriendelijke tuin Het hele jaar rond de dieren in je tuin welkom heten. Met de juiste nestkast, een voederplank, waterschaal of schuilmogelijkheden. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |