Eerst verscheen het monumentale Nederlandsche Vogelen van Nozeman en Sepp, en toen was er Het heel grote vogelboek van Bibi Dumon Tak. Waarom ik deze twee boeken in één zin noem? Omdat Bibi Dumon Tak op heel originele wijze de Nederlandsche Vogelen geschikt heeft gemaakt voor kinderen. Wil je bij je kinderen de liefde wekken voor vogels, verras ze dan met dit grootse kinderboek.

Even groot en even interessant, maar beduidend grappiger dan de originele Nederlandsche Vogelen. Dat slaat op Het heel grote vogelboek van Bibi Dumon Tak dat ik nu voor me heb liggen. Wie het origineel uit de achttiende eeuw kent, weet dat de authentieke prenten van Nozeman en Sepp onovertroffen zijn. Ze zijn zo fraai dat je zo kunt gebruiken in een kinderboek. En dat deed Bibi Dumon Tak die de prenten voorzag van interessante, leerzame en bij vlagen grappige teksten. Een enkele keer gaat ze in gesprek met de oude meester Nozeman wat hilarische conversaties oplevert. Ouders én kinderen zullen ervan genieten.

Maar eerst over de vogels in Het heel grote vogelboek. Dertig vogels die Nozeman en Sepp beschrijven en afbeelden zijn ‘hergebruikt’. Te beginnen met de gaai, de bruine kiekendief, grote bonte specht, grutto en te eindigen met de grote stern, buizerd en knobbelzwaan. Neem nu de twee kloeke pagina’s met de grutto. De linkerpagina is gevuld met de grutto die ook op de voorkant van Nederlandsche vogelen prijkt. Een schitterende prent. Wist je trouwens dat Nozeman de grutto al een vaderlandse vogel noemde? Dat kwam omdat de grutto ook toen al Nederland uitkoos om te komen broeden. Ook nu nog broeden er meer grutto’s rond Amsterdam dan in Frankrijk en Groot-Brittanië samen. Kun je nagaan hoe belangrijk ons land is voor deze bijzondere steltloper!

Meneer Nozeman was een verwoed vogelliefhebber en dat vertaalde zich naar verschillende kanten. Bij elke vogel haalt Bibi Dumon Tak een zin aan uit Nederlandsche vogelen. Bij de grutto is dat: ‘‘De Eijeren zyn zoó goed als die der Kievit, en de GRUTTO’S zelf zyn eene lekkerny.’ Zo zie je maar, Nozeman zag en hoorde de grutto’s graag in de wei, maar ook culinair kon hij enorm van de vogels genieten. Zie jij het al voor je? Een gruttofilet op je bord? In de achttiende eeuw was dat kennelijk heel gewoon.

Bij elke vogel schrijft Bibi Dumon Tak een ontzettend leuke en informatieve tekst. Wie de tekst voorleest zal er evenveel van genieten als de kinderen. Ze vertelt over meneer Nozeman en gaat in gesprek met hem. Ze vertelt over hoe het nu is gesteld met de vogel in Nederland. Bij de grutto spreekt ze de hoop uit dat de aantallen weer zullen gaan groeien. ‘Wat zegt u, meneer Nozeman? Dat er dan gelukkig ook weer wat meer grutto’s op de menukaart komen te staan? We dachten het niet. Wij houden tegenwoordig, net zoals u, veel van de grutto. Niet op het bord, maar wel scharrelend in het gras.’

En wat dacht je van de tekst bij de purperreiger? ‘Hup Gerrit, hup Mustapha, hup Karen, zet ‘m op, doe voorzichtig, hè? En laat af en toe weten waar jullie zijn. Goede reis en kom heelhuids terug.’

En inderdaad, Mustapha vliegt in één nacht naar Frankrijk. Karen landt gezond en wel op haar vertrouwde rijstveldje in Guinee. Helaas, Gerrit haalde het niet, de woestijn werd hem fataal. En Mustapha keerde in het voorjaar gezond en wel terug in Lexmond, ongetwijfeld in de Zouweboezem, dat fantastische vogelgebied in de Alblasserwaard.

Het heel grote vogelboek van Bibi Dumon Tak is maar liefst 37×27 centimeter groot. Dat is echt historisch groot en maakt een overweldigende indruk. Wat ik in de inleiding als zei: met dit boek breng je je kinderen vogelliefde bij. En je eigen liefde voor onze gevederde vogels neemt ook alleen maar toe. Een heerlijke verrassing voor kinderen in de bovenbouw.

Het heel grote vogelboek / Bibi Dumon Tak / Lannoo / Hardcover

Mijn tips voor natuurbeleving en vogels kijken

Met deze tips beleef je de natuur nog intenser en komen de vogels letterlijk dichterbij: