De kleinste, de grootste, waarom dit, waarom dat, de oudste, wat betekent dit, wat betekent dat? Al dit soort van vragen over vogels, maar liefst vijfhonderd in totaal, vind je in het het speelse boek Hebben vogels knieën van Stephen Moss. Deze Britse bioloog liet het natuurlijk niet alleen bij de vragen, hij gaf er ook de antwoorden bij. Een kleine vraagbaak over vogels. Voor alle weetgierigen onder ons, jong én oud.
Stephen Moss heeft tal van vogelboeken op zijn naam staan en werkt als producer van natuurprogramma’s voor de BBC. En zo schreef hij een boek voor verrassende weetjes en feiten over vogels. Hebben vogels knieën? Om maar meteen bij de vraag in de titel stil te staan: veel mensen menen dat vogels knieën hebben, want vogels kunnen immers hun poten buigen? Het eerste deel is juist, vogels hebben knieën. Maar of de verklaring in het tweede deel van de zin klopt? Wel, om het antwoord op deze vraag te lezen moet je zo ongeveer naar de laatste bladzijde van Hebben vogels knieën? bladeren. Ik verklap het antwoord niet, het is veel te leuk om het antwoord van de auteur te lezen.
Voor wie is het boek Hebben vogels knieën? geschreven? Wat mij betreft voor ‘jong én oud’. Voor alle leeftijden dus. In de inleiding vertelt Stephen Moss hoe een mede-vogelaar aangaf dat het boek ‘een beroep doet op intelligente, onderzoekende elfjarige jongens’. En doe er meteen de meisjes maar bij, bedacht Moss. Het leuke van dit boek vind ik dat het inderdaad voor alle leeftijden is, maar meer nog: zowel beginnende als ervaren vogelaars zullen er van genieten. Dat weet ik zeker. Ervaren vogelaars mogen dan in een oogwenk een vogel kunnen herkennen, maar weten ze dan ook alles van deze vogel? Grote kans van niet. Vraag een ervaren vogelaar maar eens om een antwoord te geven op de vraag: ‘Wat is een vogel?’. Ik denk dat velen toch enigszins beginnen te hakkelen.
En zo zijn er veel meer verrassende en intrigerende vragen. Wat is het verschil tussen een ‘sneb’ en een ‘snavel’? Hoeveel soorten vogels hebben er ooit bestaan? Hoe hoog vliegen vogels? Waarom vormen vogels groepen? Zijn alle roofvogels vleeseters? Zong er echt een nachtegaal op Berkeley Square? Waarom leggen vogels eieren? Welke soort heeft de meest bizarre paringsdans? Deze vragen en nog talloze meer vind je Hebben vogels knieën? en je krijgt er natuurlijk de antwoorden bij. Die nachtegaal op Berkeley Square is trouwens een anekdote uit de regeerperiode van Margareth Thatcher. Wie ook een neus heeft voor geschiedenisfeitjes moet het antwoord zeker even lezen.
Alle vragen worden op lichtvoetige wijze beantwoord, hoe ingewikkeld de vraag soms ook zijn kan. En dat maakte dat ik bleef lezen in dit boek. Al die vragen en die interessante antwoorden maken je hongerig naar de volgende vraag en het bijbehorende antwoord. Ik kan me voorstellen dat kinderen met een interesse voor natuur van dit boekje zullen smullen. Niet alleen voor thuis leuk dus, maar ook voor de basisschool. Het is ook nog eens fris vormgegeven. Veel prachtige kleurenfoto’s in het boek en op vrijwel elke pagina extra informatie in een kleurenkader.
Kortom: laaf je aan de vele verbazingwekkende weetjes uit de wereld van de vogels. Dit is een heel plezierig boek.
Hebben vogels knieën? / Stephen Moss / Kosmos Uitgevers / paperback
PS.
Het nieuwe boek van Stephen Moss, Tien vogels die de wereld veranderden, zou iedereen moeten lezen. Wij mensen hebben een nauwe relatie met vogels. Vogels brachten een wending in ons wetenschappelijk denken. Ze verrichten heldendaden in tijden van oorlog. Ze openden onze ogen voor ongedachte uitstervingsgolven. Wijzen ons op ons falen. En leven ondertussen gelukkig nog op elk continent, maar de vraag is: hoe lang nog? Lees hier mijn uitgebreide recensie.