Recensie: Handboek voor natuurwandelingen, Koos Dijksterhuis

Op pad met Koos Dijksterhuis, één van de bekendste natuurschrijvers in ons land. In zijn Handboek voor natuurwandelingen beschrijft hij twaalf wandelingen door de natuur, door evenveel landschappen. Nee, het is geen wandelgids in de traditionele zin van het woord. Het zijn vooral beschrijvingen van wandelingen door de natuur. En als je die beschrijvingen leest, dan begrijp je waarom Dijksterhuis ook één van de beste natuurschrijvers is in ons land. Oftewel: ik ben heel enthousiast dit boek. 

De twaalf wandelingen bieden een dwarsdoorsnede van de landschappen die je in ons land aantreft: strand en duin, bos, akkerland, weiland, hei, plassen, moeras, rivier, kwelder, beekdalen, heuvelland en stad. Natuurlijk, vaak kom je in een bepaald gebied meerdere landschapsvormen tegen, maar dat maakt het alleen maar boeiender.

Waar het Dijksterhuis om gaat in zijn Handboek voor natuurwandelingen lees je in zijn inleiding: het plezier dat hij beleeft aan zijn waarnemingen en ontdekkingen tijdens de wandelingen overbrengen. ‘De natuur zit echt stampvol verbazingwekkende verhalen.’ En in zijn boek vertelt hij er heel wat. Dijksterhuis hoopt ‘de lezer aan te steken met mijn verwondering over die gruwelijke, prachtige, ontroerende natuur!’

En dat vind ik op zichzelf al een heel mooi zinnetje. ‘Die gruwelijke, prachtige, ontroerende natuur!’ Want dat betekent in ieder geval dat er nog natuur is in ons land. En dat blijkt. Bij Bergen wandelt Dijksterhuis op een winterse dag door duin en over strand. Hij vindt een aardappelbovist, ziet goudhaantjes en vindt een joekel van een Corsicaanse dennenappel. Kleine roofdierprenten in de sneeuw doen vermoeden dat er een bunzing heeft rond geslopen. En op het strand droomt hij bij het zien van de golfbrekers over krabben, zeepissebedden, strandvlooien, keverslakken en mossels. Het vriest en het waait en het sneeuwt, dus geen kans om de golfbreker te inspecteren. Hij loopt verder en speurt naar schelpen en staat stil bij de introductie van oestersoorten uit het buitenland die niet bij iedereen op gejuich kan rekenen. Dan is het tijd om de zintuigen af te sluiten tegen het winterse geweld. Negentien kilometer gewandeld en 27.657 stappen gezet. Duin en strand zijn verkend.

Elke wandeling verdient een verslag en natuurlijk veel beter: om gelezen te worden. Het Balloërveld is een heidegebied ten noorden van Assen. Veldleeuweriken en graspiepers vliegen op en Dijksterhuis memoreert de teloorgang van het landschap en de biodiversiteit in ons land. De veldleeuweriken zijn letterlijk weggemaaid. Gelukkig is er nog natuur te vinden in Nederland, maar je voelt wel aan: het is aangetaste natuur die, bij al het goede dat gebeurt, nog altijd flink onder druk staat.

De havik vliegt voorbij en in de verte hoort hij het donkere, ‘keelachtige’ gekras van een raaf. En dan ligt hij plat op zijn buik te kijken naar een zandbij. Hij ziet een zandbij die totaal de kluts kwijt is: hij blijkt geïnfecteerd door een parasiet, het zandbijwaaiertje. ‘De natuur is mooi, maar je moet er een borrel bij drinken,’ citeert hij Willem Kloos. Om vervolgens nog iets langer stil te staan bij al die gruwelen in de natuur. Van zandloopkevers die achter insecten en spinnen aanrennen. Roofkevers met grote, sterke kaken waarmee ze hun prooien in stukken knippen. En even verderop ontdekt hij een slang, een adder. Mooi zeg, ik moet toch ook weer eens naar het Balloërveld! En dat onrustige gevoel bekroop me eerlijk gezegd bij het lezen van alle wandelroutes. Als ik er dan toch nog eentje mag noemen: de wandeling over Schiermonnikoog. Te lang geleden dat ik op dat heerlijke natuureiland ben geweest.

Het lezen van de beschrijvingen van de wandelingen in Handboek voor natuurwandelingen is werkelijk een genot. De soepele zinnen, de fijnzinnige beschrijvingen van de gebieden en waarnemingen, ik ken weinig auteurs die natuurbelevenissen zo mooi weten de verwoorden. Wie zelf regelmatig de natuur te voet door kruist zal misschien verbaasd staan van wat je zoal in de Nederlandse natuur kunt zien. Om voortaan zelf ook met een opmerkzaam oog door het landschap te gaan. Want te weten wat je allemaal kunt zien doet ontdekken en opmerken.

Ga naar buiten en lees als je thuis bent ondertussen het Handboek voor natuurwandelingen. Twee manieren om de rijkdom van de Nederlandse natuur te ontdekken – met Koos Dijksterhuis als boeiende gids.

Handboek voor natuurwandelingen / Koos Dijksterhuis / Atlas Contact / als paperback en als e-book

De beste verrekijkers voor vogelaars

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 300,00

Goede en betrouwbare verrekijkers voor

beginnende vogelaars en voor mensen

die niet te duur uit willen zijn.

1. Vortex Diamondback HD 10x42

Helder beeld, ook bij weinig licht.

Volledig multi-coated lenzen

Ligt heerlijk in de hand.

2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF

Een slank en elegant instapmodel.

Laag gewicht.

Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42.

3. Kowa SVII 10x42

Lichtgewicht allround verrekijker.

Volledig multi-coated lenzen.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 750,00

Verrekijkers die net een stapje verder gaan

in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. 

1. GPO Passion ED 10x42

Hoogwaardig ED glas.

Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is.

De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss.

Ligt zeer prettig in de hand.

2. Bynolyt Yellowbird 8x42

Zeer prettig gebruikscomfort.

Zeer scherp en lichtsterk beeld.

Relatief lichte verrekijker.

3. Hawke Frontier EDX 10x42 

Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber.

Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort.

Hoogwaardige coatings en prisma's.

Ook verkrijgbaar als 8x42.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 1.500,00

Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen.

1. GPO Passion HD 10x42

Scherp van rand tot rand.

HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld.

Zeer natuurgetrouwe kleuren.

2. Leica Trinovid HD 10x42

Robuust en lichtvan gewicht.

Haarscherp beeld en briljant beeld.

Zeer nauwkeurig scherpstellen.

3. Swarovski CL Companion 8x30

Een van de beste verrekijkers van dit moment.

Hoogwaardige materialen en coatings.

Heerlijk lichtgewicht.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00

Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers!

1. Swarovski NL Pure 10x42

De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

2. Leica Noctivid 10x42

Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. 

3. Zeiss Victory T*SF 8x42

Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker!