Recensie: Eieren en hun vogels, Johan Haringsma

Tot de jaren zestig was eieren rapen in heel Nederland een veel beoefende bezigheid. Jonge mensen trokken de natuur in, bespiedden broedende vogels en probeerden de zeldzaamste eieren te verzamelen. Voor Johan Haringsma was het ei uit een reigernest zo’n dierbaar kleinood. Zijn eierverzameling groeide uit tot ongeveer 180 eieren. En nu ligt er een fraai boekje voor me over eieren van de meest voorkomende vogelsoorten in Nederland: Eieren en hun vogels. Wie geïntrigeerd is door eieren van vogels, die zal er ongetwijfeld van genieten.

Duurzame producten voor de vogels in je tuin

Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin.

Wie aan eieren rapen denkt, die denkt waarschijnlijk onmiddellijk aan Friesland. Nog niet eens zo gek lang geleden was het rapen van kievitseieren nog toegestaan. Gelukkig is die ‘nationale sport’ afgeschaft, want het gaat niet bijster goed met de kievit. Wat overigens niets te maken heeft met het rapen van de eieren. Oologie (eierkunde) groeide in de 18e en 19e eeuw tot een bezigheid van het grootste belang. Particuliere verzamelaars en musea legden indrukwekkende verzamelingen aan. Ik besprak daar eerder al een boek over: Het vogelei van Tim Birkhead. Een klassieker over het vogelei. Absurd hoeveel eieren van bijvoorbeeld de zeekoet in de loop van de tijd zijn verzameld. Er werden in die voorbije eeuwen natuurlijk ook boeken geschreven over eieren. In Nederland is Nederlandsche Vogelen van Sepp en Nozeman een klassieker. In Engels verscheen van dominee J.C. Atkinson een aardig werkje, British Birds’ Eggs and Nests (1862). De afbeeldingen uit dit laatste boek zijn als bijlage opgenomen in Eieren en hun vogels van Johan Haringsma. En die afbeeldingen zien er verrassend fris uit!

Ondertussen is het rapen van eieren in Nederland (gelukkig) verboden. En toch blijven eieren fascineren. De schoonheid en de volmaakte vorm houdt menigeen in de ban. Zo zeer zelfs, dat voor zeer zeldzame eieren hoge prijzen worden neergeteld. Naar verluidt werd voor een ei van de uitgestorven reuzenalk in de jaren zestig een miljoen dollar geboden…

In Eieren van hun vogels gaat Johan Haringsma 51 vogels na die in Nederland voorkomen. De eerste is de fuut, de laatste de roek. Op de linkerpagina prijkt telkens een historische tekening uit een van de vele vogelboeken die in vorige eeuwen zijn verschenen. Op de rechterpagina wordt het ei afgebeeld en de vogelsoort beschreven. Het uiterlijk, geluid, voorkomen, habitat en voedsel worden beknopt beschreven. Je mag Eieren en hun vogels dus ook beschouwen als een soort van vogelgidsje. Een tweetal kleurenfoto’s siert de pagina met de omschrijving, een foto van een nest met eieren en een foto van de vogel zelf. Grappig om te zien hoe er is gezocht naar een foto waarop de vogel ongeveer in dezelfde houding staat als op de historische tekening. Dat is niet altijd het geval, maar ik meen een zeker patroon op te merken. Het kan zijn dat ik me iets inbeeldt, als dat zo is dan is dat hopelijk geen al te ernstige afwijking. Achterin Eieren en hun vogels een bijlage met de tekeningen van eieren uit het eerder gememoreerde boek van de Engelse dominee die deze tekeningen speciaal voor de jeugd maakte.

Eieren en hun vogels van Johan Haringsma is een boek dat er volgens mij niet meer is in het Nederlands. Ook in vogelgidsen wordt vaak maar weinig of zelfs geen aandacht besteed aan eieren. En dat is een gemis, want een ei hoort er helemaal bij. Aangezien ik op mijn vogeltochten zelden een nest van een zangvogel tegenkom of dat ik in een nest van ooievaar of blauwe reiger kan kijken, is dit een welkome aanvulling in mijn boekenkast.

Eieren en hun vogels / Johan Haringsma / Uitgeverij Bornmeer / hardcover

Duurzame producten voor de vogels in je tuin

Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin.