Recensie: Een man van horen zeggen, Willem Jan Otten




een man van horen zeggenDe verhalen die Willem Jan Otten (winnaar P.C. Hooft-prijs 2014) construeert hebben altijd iets boeiends ongewoons. In zijn novelle Een man van horen zeggen is de hoofdpersoon al jaren dood en toch komt hij tot leven. Hij spreekt je toe via de herinneringen die nu en dan door de hoofden flitsen van mensen die hem gekend hebben. Het levert een boeiende novelle op.

Koop dit boek

Dit is de alwetende verteller die, hoewel allang dood, zich bewust is van de flitsen in de geheugens van wie hem denken. Verder komt hij niet. Inzicht in tijd en ruimte buiten hem om is hem niet gegund. Legrand kan zich slechts egocentrisch leven zoals hij zichzelf en de zijnen kent en heeft gekend.

Geen egocentrischer leven dus dan juist het leven van Legrand na zijn dood. Iemand die leeft bij de gratie van gedachten van anderen aan hem, heeft er belang bij dat mensen hem gedenken. Tragisch, om dat woord bij gebrek aan een beter woord toch maar te gebruiken, voor Legrand om te moeten beseffen dat zelfs na zijn dood het sterven niet halt houdt, maar akelig langzaam doorzet. Net zolang tot werkelijk niemand ook maar ene flits meer aan hem zal wijden, maar zie daar het wonder: de tienjarige dochter van zijn ex-geliefde Belle heeft ontdekt dat de drankzuchtige Jacques haar vader nooit kan zijn. Haar moeder zet zich neer om te vertellen wie dan wel. Die tienjarige kan nog wel even vooruit en daarmee ook Legrand.

Zonder het perspectief van de dode Legrand zou dit een verre van uniek verhaal hebben opgeleverd. Het is juist het perspectief van de dode levende die Een man van horen zeggen op spanning brengt. Ben je bekend met het werk van Willem Jan Otten dan weet je dat hij op meesterlijke wijze de binnenkanten van mensen weet te beschrijven. De eerste druk verscheen in 1984. In een interview ongeveer dertig jaar later, zegt Willem Jan Otten in een geheel ander verband:

‘Het gaat mij om het proces, om de binnenkant van het geloof.’

Daar is hij in ieder geval met terugwerkende kracht consequent in: het schrijven over binnenkanten. In Een  man van horen zeggen gaat het nog niet om de binnenkant van het geloof. Maar intiemer schrijven dan zo over de binnenkant van de dode Legrand en zijn overlevenden kan haast niet, toch?

Een man van horen zeggen / Willem Jan Otten / Uitgeverij G.A. Van Oorschot B.V. / Paperback

Koop dit boek

 

literatuur

Tips van visdief

margje

de man en het hout

lila marilynne robinson