Vogels die diep in ons bewustzijn verankerd zijn hebben de voorliefde van Stephen Moss. Niet alleen vanwege hun fascinerende leven, maar ook voor de aandacht in literatuur en cultuur. Het roodborstje was zijn eerste boek, en in het licht van het voorgaande snap ik de keuze voor het hoofdonderwerp wel. Dat snapte ik met Het winterkoninkje iets minder, hoezeer ik de winterkoning ook waardeer (en die – toegegeven – toch verrassend veel in onze culturele erfenissen opduikt). Zijn derde hoofdonderwerp snap ik dan weer beter: De zwaluw. Ja, deze veel bezongen vogel kent iedereen, in welke vorm dan ook.
Actuele Top 10 Best Verkochte Verrekijkers Wat is de Top 10 Best Verkochte Verrekijkers van dit moment? En welk merk staat het meest in de Top 10? Wat blijkt? Een goede verrekijker hoeft niet duur te zijn! |  |
Het paradoxale aan de boerenzwaluw is dat hij in onze streken de belangrijkste lentebode is en onder de evenaar eveneens. De boerenzwaluw overwintert weliswaar in Afrika, maar voor de inwoners ten zuiden van de evenaar breekt de lente aan op het moment dat daar de zwaluwen arriveren. Dat vind ik een leuke gedachte.
Een vogel van nog geen dertig gram, en dan zulke enorme afstanden afleggen. Dat is een wonder op zichzelf. Maar dan hebben we nog niet goed naar de zwaluw gekeken, en in elk geval hun lichaamsbouw nog onvoldoende op ons laten inwerken. Zwaluwen zijn ‘doelgerichte vliegmachines met een lichaamsvorm en – structuur die ze evolutionair geknipt maakt voor hun taak: al vliegend vliegende insecten vangen’. De spitse vleugels en de lange gestroomlijnde lijfjes stellen hen in staat om beter te manoeuvreren dan andere vogels. En voeg daarbij het feit dat beide ogen naar beide kanten en naar voren gedetailleerd kunnen zien. En dan nog de korte snavel met een bijzonder wijde bekopening, ideaal om hun vliegende prooien te vangen.
In De zwaluw beschrijft Stephen Moss niet alleen de boerenzwaluw. Hij staat ook stil bij al die andere soorten, zoals natuurlijk de huiszwaluw en boerenzwaluw, maar ook de gierzwaluw, hoewel die helemaal geen familie is van de boerenzwaluw en andere zwaluwen. ‘Gewone’ zwaluwen zijn zangvogels, de gierzwaluwen zijn dat niet. De gierzwaluwen zijn verwant aan de kolibries, een aparte tak in de vogelwereld. Het aardige is, zwaluwen kom je overal ter wereld tegen. De witflankzwaluw vliegt in Zuid-Amerika rond. De feezwaluw in Australië. En in Equatoriaal-Afrika kom je de moskeezwaluw tegen. De purperzwaluw vliegt in Noord- en Zuid-Amerika rond en is met zijn 64 gram één van de grootste zwaluwsoorten (de boerenzwaluw weegt tussen de 16 en 24 gram). Ondanks dat Stephen Moss al deze soorten noemt, gaat zijn aandacht in het grootste deel van zijn boek uit naar de boerenzwaluw. Een zwaluwsoort die hem vergezelt op zijn wandelingen door het Engelse landschap, hoewel daar de kaalslag ook geducht toeslaat.
Associaties in oude culturen genoeg. De oude Egyptenaren associeerden de zwaluwen met de zielen van de overledenen en daarom werden ook zwaluwen gemummificeerd en in het graf bijgezet. Maar diezelfde Egyptenaren associeerden de zwaluwen ook met de nieuwe dageraad. Ik ontdek dat niemand minder dan Aristoteles het gezegde ‘Eén zwaluw maakt nog geen zomer’, heeft gemunt waarmee hij bedoelde: je kunt uit één enkele waarneming geen bredere trend afleiden. De boerenzwaluw is de nationale vogel van Oostenrijk en Estland. En ook in de moderne literatuur zijn tal van verwijzingen te vinden naar de zwaluw.
Stephen Moss beschrijft het leven van de zwaluw in vier seizoenen. In de lente staat Moss op de kliffen bij Cap Griz Nez op de Franse kant van Het Kanaal. Hij kijkt uit over Het Kanaal, maar veel is er niet te zien. Mist bedekt de kliffen en een miezerregen daalt neer op de dwazen die zich buitenshuis wagen. Zodra de mist optrekt, waagt een boerenzwaluw het om de zee over te steken in de richting van Engeland. Ze rust niet, en vliegt door. Dan arriveert de vogel bij zijn vaste boerenhoeve waar het vrouwtje over een week zal arriveren. De boer kijkt op van zijn ploeg en glimlacht bij het horen van de zwaluw. Hoe vaak zal het zo ongeveer niet gaan als ergens in Europa de eerste zwaluw van het jaar wordt gezien?
De zomer is het jaargetij van foeragerende zwaluwen al dan niet laag scherend boven de grond. Ze verzamelen zich voor de grote trek naar het zuiden. Stephen Moss wandelt door het Engelse landschap en kijkt vertederd toe hoe die verschillende soorten zwaluwen op een draad zitten ‘allemaal vertederend, allemaal bekoorlijk, allemaal migranten, en over een paar weken, allemaal foetsie!’
De herfst is het seizoen waarin de zwaluwen naar het zuiden trekken. Eeuwenlang speculeerde men waar de zwaluwen in najaar en winter verbleven. Niet gek, want het was voor onze voorouders eenvoudigweg onvoorstelbaar om te denken dat zwaluwen iedere herfst duizenden kilometers zouden wegvliegen. Dat zwaluwen in de modder van een sloot overwinterden was toen een idee dat algemeen werd aangehangen. Maar men had beter kunnen weten. Reeds oud-Griekse en Romeinse schrijvers noemden de vogeltrek al. En ook in de Bijbel komt het fenomeen vogeltrek voor. Gelukkig ontdekte Charles Morton, een geleerde uit Oxford, tegen het einde van de zeventiende eeuw dat zwaluwen wel degelijk wegtrekken om te overwinteren alleen had hij toen de maan in gedachten als eindbestemming.
Het is winter en Stephen Moss achtervolgt de zwaluwen tot diep in Afrika. Waar je ze op sommige plaatsen in enorme aantallen kunt tegenkomen. Niet vreemd, want er vliegen jaarlijks zo’n honderd miljoen boerenzwaluwen het zuidelijke deel van Afrika binnen. Breng je in februari-maart een bezoek aan Zuid-Afrika dan loop je de kans dat 97% van alle zwaluwen die je ziet bestaat uit boerenzwaluwen. Ga je naar Zuid-Afrika, zie je nog altijd die ‘Europese’ vogels!
Helaas, de auteur huivert op de laatste pagina’s. Er wordt op de zwaluw gejaagd, maar wie eet er nu zo’n klein vogeltje? In Nigeria worden zwaluwen al tientallen jaren lang gevangen met lijm op de vegetatie. Maar de slachting die overal plaatsvindt door de enorme terugloop van de insectenpopulaties is ongeëvenaard. De moderne, intensieve veeteelt vormt een ernstige bedreiging voor de boerenzwaluw, en helaas niet alleen voor deze sierlijke vogel. De klimaatcrisis komt daar nog bovenop evenals een aantal andere factoren. Nee, ook de zwaluwen hebben het niet makkelijk, ondanks dat ze diep in ons bewustzijn zijn gegrift en hun sporen hebben nagelaten in onze cultuur.
Vlieg heen, vlieg heen ver over zee,
Zonminnende zwaluw, want de zomer is over;
Keer weer, keer weer op winden mee,
Breng mij de zon weer, breng mij de zomer.
Een gedicht uit 1862 van Christina Rossetti. Een romantisch gedichtje, dat het nieuwe boek van Stephen Moss typeert. In de mild-romantische stijl die hem eigen is, wekt hij de bijzondere wereld van de zwaluwen tot leven. Hij wandelt door landschappen, observeert de zwaluwen, achtervolgt hen en ontsluit culturele bronnen. De zinnen glijden weldadig langs je netvlies. De zwaluw van Stephen Moss is heerlijk leesvoer. En ondertussen worden allerlei raadselen over de sierlijkste onder onze vogels onthuld.
De zwaluw / Stephen Moss / Ambo Anthos / als hardcover en als e-book
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42  | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 8x42  | Door Roots verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 10x42. | |
3. Kowa SVII 10x42  | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42  | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42  | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42  | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42  | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42  | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30  | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42  | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42  | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42  | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! | |
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |