recensie de wijsheid van wolven elli radinger

Recensie: De wijsheid van wolven, Elli H. Radinger

Wolven intrigeren mensen. Bij de één roept de wolf louter aversie op, voor de ander – en tot die groep reken ik mezelf – is de wolf een dier dat hij maar al te graag zien wil, in het wild uiteraard. Het gaat in veel landen weer wat beter met de wolf. Elli H. Radinger wijdde een groot deel van haar leven aan de wolf en geldt als één van de grootste wolvenexperts ter wereld. Ze schreef een heel fascinerend boek over de leefwereld van de wolf én wat wij van wolven kunnen leren: De wijsheid van wolven. Een heel persoonlijk en leerzaam boek over de leefwereld van wilde wolven en welke lessen wij voor ons dagelijkse leven kunnen trekken uit hun gedrag.

Wat wij van leren kunnen leren. Dat valt uiteen in twee aspecten. De eerste is de leefwereld van dit mythische dier. Hoe leeft de wolf? Hoe communiceren deze roofdieren met elkaar? Met welke andere dieren heeft de wolf zijn lot verbonden? Hoe verhoudt zich de ene roedel wolven tot de andere? Is het terecht dat de wolf bij veel mensen gevoelens van angst oproepen? Over dit soort onderwerpen, en nog véél meer, lees je in De wijsheid van wolven.

Tegelijk gaat Elli H. Radinger in De wijsheid van wolven verder. Welke lessen kunnen wij mensen trekken uit het leven van wolven? En dat blijkt verrassend veel te zijn. Geen wonder, want als het gaat om gedrag lijken wolf en mens verdraaid veel op elkaar. En misschien heeft de wolf wel iets voor op ons mensen: de wolf is altijd eerlijk. Hij leeft consequent volgens de wolvenprincipes. Verborgen agenda’s bestaan niet in de wolvenwereld. Kom daar bij ons mensen eens om!

recensie de wijsheid van wolven elli radinger

Welke lessen we kunnen trekken uit het leven van de wilde wolf vormt het uitgangspunt van elk hoofdstuk. Radinger gaat in elk afzonderlijk hoofdstuk in op een sociaal aspect dat te maken heeft met de wolvenwereld. Leidinggeven volgens het leiderwolfprincipe bijvoorbeeld. Aan het hoofd van elke roedel staat namelijk een wolvenechtpaar. Twee ervaren wolven, mannetje en vrouwtje. Zij leiden de roedel vaak jarenlang en hoe doen zij dat dan? En wat gebeurt er wanneer een leiderwolf wordt verslagen door een uitdager? Of wanneer een volkomen vreemde wolf zich aandient en de roedel uitdaagt? En welke lessen kunnen wij mensen daaruit trekken, oftewel: hoe kunnen wij die wijsheid toepassen in ons eigen leven? Privé en op het werk? Verrassende conclusie: je hoeft niet altijd de baas te spelen. Zelfs in de wolvenwereld (je zou zeggen: een wereld die gebaseerd op is power) hoeft dat niet. Slimme leiderwolven geven de andere leden van de roedel de ruimte om zich te manifesteren.

En waarom kunnen wij in de mensenwereld ouderen niet missen? Over die vraag hebben wolven ons ook iets te vertellen. Oudere wolven, niet meer zo krachtig als in hun jonge jaren, leggen het weliswaar qua kracht af tegen de jonge wolven in de groep, maar wijsheid is ook onmisbaar tijdens de jacht. En juist die wijsheid brengen de oudere wolven in. Een roedel met een paar oudere wolven in de gelederen presteert opvallend beter dan roedels waar om een of andere reden de oude wolven ontbreken.

Radinger trekt in elk hoofdstuk lessen voor ons mensen. Daarin gaat ze niet heel ver. Soms zijn het een paar afsluitende regels, soms wijdt ze iets langer uit. Wat mij nog bijstaat is de beschrijving van wolvenkarakters. En hoe die karakters zich ook in de mensenwereld manifesteren. En dan de les: hoe die karakters op een waardevolle manier met elkaar kunnen samenleven. Ik denk dat ik er zelf voor zou terug deinzen om direct lessen te trekken voor ons mensen uit de dierenwereld (zoveel dieren, zoveel lessen), maar ik vind dat Radinger op een onderhoudende en treffende manier weet te verwoorden wat de wolf ons kan leren over mens zijn. Zelf begon ik haar boek te lezen met het vooroordeel van dat De wijsheid van wolven weleens richting een esoterisch boek kon tenderen, maar dat blijkt (wat mij betreft gelukkig) niet zo te zijn. Er zijn weliswaar mensen die vanuit een soort van natuurgodsdienst bezig zijn met wolven (wordt heel kort beschreven), maar daar blijft het bij.

Andere boeken over wolven:

recensie wolf de terugkeer van een jager roelke posthumus
recensie de kinderen de nacht dik van der meulen
de wolf is terug

Uit alles blijkt dat Radinger een wolvenexpert is. Ze heeft jarenlang in Yellowstone National Park gewerkt waar de wolven na lange afwezigheid weer werden geïntroduceerd. Maar ook in haar eigen land Duitsland heeft ze haar sporen verdiend. Wil je iets weten over wolven, dan is Radinger je perfecte vraagbaak.

Ondertussen rukt de wolf op. Elk jaar wordt er wel een aantal wolven waargenomen op Nederlands grondgebied. En die komen dan steevast in het nieuws. Speciaal voor de Nederlandse editie schreef ze een hoofdstuk over wolven in de Lage Landen (inclusief België). En wil je ook eens een wolf in het wild zien, dan geeft ze je een aantal goede tips. De beste tip is om een trip te maken naar Yellowstone National Park in de Verenigde Staten. Daar zie je vrijwel zeker wolven in hun natuurlijke habitat. Ze steken de weg over of je ziet ze zelfs een bizon of hert vangen. Een wolf te zien in Duitsland is een stuk lastiger. De wolf houdt zich in Europa heel goed schuil. Alleen zijn sporen verraden zijn aanwezigheid en soms het beeld van een doodgebeten schaap.

Wat Radinger me in haar boek De wijsheid van wolven me ook duidelijk heeft gemaakt is dat wolven in hun natuurlijke habitat heel anders leven dan in gevangenschap. Achterin haar boek heeft ze een uitgebreide literatuurlijst opgenomen. Er wordt blijkbaar al veel gepubliceerd over bijvoorbeeld zoiets als leiderschap volgens het leiderwolfprincipe. Wil je eens zo’n boek aanschaffen, check dan eerst of de auteur zich baseert op waarnemingen uit de natuur of op wolven in gevangenschap. Is het laatste het geval, dan lees je misschien heel veel interessante dingen, maar ze komen niet overeen met het natuurlijke gedrag van wolven.

Niets dan lof dus over De wijsheid van wolven. Hier is een wolvenexpert aan het woord die ook nog eens de kunst verstaat om een heel onderhoudend boek te schrijven. Ik heb het boek in één adem uitgelezen. Ik heb het boek gelezen tijdens mijn vakantie in Italië, een land waar de wolf nooit uitgestorven is geweest. Wat zou ik het mooi vinden om eens een wolf in het echt te ontmoeten. Dat moet een onvergetelijke ervaring zijn als ik Radinger mag geloven (en dat doe ik ook).

Trouwens, niet alleen de verhalen over vertrouwen, familiebanden, geduld, leiderschap, omgaan met mislukkingen en de dood zijn buitengewoon fascinerend, ook de foto’s in het boek mogen er zijn. De meeste foto’s zijn zwartwit, maar in het midden is een fotokatern opgenomen met prachtige kleurenfoto’s.

In Duitsland is De wijsheid van wolven een bestseller en ook in Nederland stond het boek hoog in de Top 60. Geen wonder, want het behoort tot de meest inspirerende natuurboeken die ik gelezen heb.

De wijsheid van wolven / Elli. H. Radinger / Lev Boeken / als hardcover en als e-book