Het complete overzicht met meer dan 200 vogelsoorten in Nederland en België. De ondertitel op de voorkant van De ultieme vogelgids van Einhard Bezzel. Een kloeke vogelgids die je in staat stelt vogels beter te leren kennen. Een mooie aanvulling op de ‘gewone’ veldgids voor vogels.

De ultieme vogelgids van Einhard Bezzel is in de eerste plaats een kloeke vogelgids. Fraai gebonden, groot formaat. Het heeft daarmee eerder de uitstraling van een naslagwerk als van een vogelgids die je meeneemt het veld in. Sla je het boek open, dan wordt dat nog eens extra onderstreept door de opbouw van de vogelpagina’s.

De opbouw van de vogelpagina’s is namelijk opvallend ruim. Vogels die in de Lage Landen (België doet in De ultieme vogelgids ook volop mee) voorkomen als wintergast of als doortrekker kregen één hele pagina toebedeeld. Broedvogels zelfs twee. Vrijwel alle soorten worden met een fraaie full colour foto afgebeeld. Sommige vogels met een illustratie die de verschillen tussen mannetje en vrouwtje duidelijk maakt. En bij soorten die twee pagina’s kregen toebedeeld vind je beide: een foto en een tekening.

Ik zei hierboven al: De ultieme vogelgids heeft meer het karakter van een naslagwerk. Als aanvulling op je vogelgids. Dat komt nog het allermeest door de informatie op de soortpagina’s. Die is namelijk héél royaal van opzet. Ik neem deze keer een soort als voorbeeld waarvan ik deze week een filmpje heb gepubliceerd: het baardmannetje.

De twee pagina’s zijn gevuld met uitgebreide informatie over uiterlijk, de verspreiding, de belangrijkste kerngebieden in Europa waar het baardmannetje voorkomt (De Povlakte in Italië, de Camargue in Frankrijk, de Neusierlersee op de grens van Oostenrijk en Hongarije en de Oostvaardersplassen in Nederland). Wat mij betreft mag je het Lauwersmeer ook toevoegen. De auteur gaat in op het trekgedrag van het baardmannetje. Het biotoop, in dit geval het riet, wordt beschreven en tot slot het broedgedrag. Het nest blijkt een kom met een dikke wand te zijn, laag boven het water of op de grond. Leuke feitjes die in toegankelijke taal worden beschreven. De ultieme vogelgids is daarmee ook een boek voor lezers die een hekel hebben aan vaktermen. In een blauw kader wordt een korte beschrijving gegeven: grootte, broedbiologie, voedsel en maximale leeftijd.

Wie mijn recensies van vogelgidsen kent, weet dat ik vrijwel altijd de pagina met de rotgans raadpleeg. De rotgans is voor mij een iconische soort. De rotgans is een wintergast, dus krijgt in De ultieme vogelgids één pagina toebedeeld. De pagina informeert je over de herkomst van de naam, de drie ondersoorten, bedreigingen bij het broeden, hun leefgebied, namelijk kustgebieden en de wankele toekomst die de rotgans is beschoren vanwege de klimaatverandering. Dat is slecht nieuws. Door de opwarming van het klimaat kan de vegetatie op de toendra’s drastisch veranderen. Met uitsterven van ondersoorten tot gevolgd. Hopelijk weten we dat te voorkomen! Er is een poging gedaan om een foto van de rotgans te plaatsen, maar laat nu net op deze pagina een foto van een Canadese gans zijn geplaatst. Een foutje dat hopelijk in een herdruk kan worden hersteld. Ik heb de hele gids even doorgebladerd, dit is volgens mij de enige mismatch van afbeeldingen.

De ultieme vogelgids vind ik een prettig vogelboek. Meer een naslagwerk dan klassieke vogelgids die je meeneemt het veld in. De uitgebreide informatie vind ik erg prettig geformuleerd en biedt meer dan alleen de omschrijving van het uiterlijk. Regelmatig kwam ik verrassende weetjes tegen. En dat vind ik prettig, want dan leer je nog eens wat. Kortom, De ultieme vogelgids heeft me in positieve zin zeer verrast. Een welkome aanvulling op gangbare vogelgidsen voor wie op zoek is naar achtergrondinformatie over vogels in Nederland én België.

De ultieme vogelgids / Einhard Bezzel / Deltas / als hardcover