Recensie: De uil, Stephen Moss

Eerder deze week besprak ik het boek Uilen in Nederland, vandaag ligt opnieuw een boek over uilen voor me op de leestafel: De uil van de bekende Britse natuurschrijver Stephen Moss. Hij presenteert zijn boek als een biografie en wie eerdere boeken van Stephan Moss als Het roodborstje of Het winterkoninkje heeft gelezen, weet dat Moss een brede oriëntatie heeft. Hij put uit eigen waarnemingen en ontmoetingen én uit literatuur, van modern tot antiek. Natuur en cultuur gaan weer op een fijne manier samen in dit meesterlijke boek.

Duurzame producten voor de vogels in je tuin

Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin.

Een biografie over de uil. Dan kan de auteur zich niet beperken tot één soort en dat klopt. Hij bespreekt alle uilen die in Nederland voorkomen: bosuil, kerkuil, steenuil, ransuil, velduil en oehoe. En hij voegt er de sneeuwuil aan toe, want deze uil wordt nu en dan in Groot-Brittannië gezien.

In het voorwoord staat Stephen Moss stil bij onze fascinatie voor uilen. Enerzijds omdat ze raadselachtig zijn vanwege hun veelal nachtelijke levenswijze. Anderzijds zijn uilen ook onderdeel van bijgeloof, mythen en legenden. Tegenstrijdig is dat uilen voor wijsheid staan, maar in grote delen van Afrika in verband worden gebracht met toverij. Adoratie en vervolging liggen soms dicht bij elkaar.

In het voorwoord zet Moss schematisch de belangrijkste kenmerken van de genoemde uilensoorten op een rij waaronder leuke details als de jachtgewoonten, levensverwachting en hoe je de uilensoort kunt vinden.

recensie de uil stephen moss

Wat is een uil precies? Daar is in de loop van de tijd verschillend over gedacht. Eerst dacht men dat ze het nauwst verwant zijn aan de dagroofvogels. Later werd een verband met de nachtzwaluwen verondersteld. Recent onderzoek bracht aan het licht dat oude ornithologen gelijk hebben: uilen zijn verwant aan de dagroofvogels. Dat is voor mij een nieuw inzicht, want ik leefde nog in de veronderstelling dat de nachtzwaluwen hun meest naaste verwanten waren.

Heel boeiend is het hoofdstuk over de uilen en wij. Stephen Moss heeft ook in De uil aandacht voor taalkundige kwesties en dus gaat hij in op de herkomst van de vogelnaam uil die Germaans lijkt te zijn. Nu staat hij langer stil bij het bijgeloof en het voorkomen van de uil in (moderne) mythen, verhalen, gedichten en liedjes. Hoe Romeinen, Grieken, Bijbelschrijvers en andere lieden in de oudheid dachten over uilen passeert de revue. En zelfs maakt Moss uitstapjes naar de ideeën omtrent de uil bij de Azteken, Hindoes en Aboriginals. Helaas heeft het bijgeloof veel uilen de kop gekost, ook in grote delen van Europa waar uilen lang werden gezien als kwaad en behekst, herauten van de naderende dood. Ik denk dat de meeste ornithologen blij verrast zijn wanneer ze een uil zien. Toch blijken er ook vogelliefhebbers te zien die niet erg overtuigd zijn van de pracht van uilen.

En dan volgen per hoofdstuk de biografieën van de bosuil, kerkuil, steenuil, ransuil, velduil, sneeuwuil en oehoe. Ook deze hoofdstukken munten uit in het prachtige taalgebruik dat Stephen Moss hanteert. Hij schrijft over zijn eigen ontmoetingen met de uilen. En hij beschrijft markante ontmoetingen in de geschiedenis van uil en mens. Eén van de mooiste verhalen vind ik dat van Bobby Tulloch die in 1967 tijdens een excursie op één van de Shetland-eilanden het nest van een sneeuwuil ontdekt. Bobby verwerft er internationale roem mee. Stephen Moss zou Stephen Moss niet zijn wanneer hij ook niet zelf het befaamde eiland zou bezoeken en ook dit bezoek beschrijft hij in een fijne stijl. Hij hoopte Bobby Tulloch zelfs nog persoonlijk te kunnen interviewen, maar dat was door het overlijden van Tulloch helaas niet meer mogelijk.

In het laatste hoofdstuk beschrijft Moss beknopt zijn ontmoetingen met uilen buiten Europa. Om af te sluiten met een verslag van zijn zoektocht naar de drie uilensoorten die in zijn omgeving voorkomen.

Stephen Moss wordt door de uitgever aangekondigd als ‘meesterverteller’ en dat is hij ook. Zijn beschrijvingen en verhalen over uilen zijn meesterlijk. De biografie De uil gaat niet alleen over het gedrag en het leven van de uil, het gaat ook over ons mensen. Hoe wij ons verhouden tot uilen, in de loop van de geschiedenis en in de cultuur. Ik vind beide invalshoeken heel interessant. Een meesterlijk uilenboek dus. Ook nog eens fraai vormgegeven als hardcover met op de stofomslag een bosuil en in de binnenkant van de voor- en achterflap fraaie tekeningen van haast alle Europese uilensoorten. Ze kijken je wel een beetje streng aan, moet ik toegeven. met uitzondering van de oehoe. Die lijkt je verbaasd aan te kijken.

De uil / Stephen Moss / Ambo | Anthos / als hardcover en als e-book

De beste verrekijkers voor vogelaars

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00

Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn.

1. Vortex Diamondback HD 10x42

Ligt heerlijk in de hand.

Helder beeld, ook bij weinig licht.

Volledig multi-coated lenzen

2. Bynolyt Stork WPR 8x42

Door Roots verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse.

Laag gewicht.

Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 10x42.

3. Kowa SVII 10x42

Lichtgewicht allround verrekijker.

Volledig multi-coated lenzen.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00

Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. 

1. GPO Passion ED 10x42

Hoogwaardig ED glas.

Ligt zeer prettig in de hand.

Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is.

De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss.

2. Bynolyt Yellowbird 8x42

Zeer scherp en lichtsterk beeld.

Zeer prettig gebruikscomfort.

Relatief lichte verrekijker.

3. Hawke Frontier EDX 10x42 

Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber.

Hoogwaardige coatings en prisma's.

Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort.

Ook verkrijgbaar als 8x42.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00

Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen.

1. GPO Passion HD 10x42

Scherp van rand tot rand.

HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld.

Zeer natuurgetrouwe kleuren.

2. Leica Trinovid HD 10x42

Robuust en lichtvan gewicht.

Haarscherp beeld en briljant beeld.

Zeer nauwkeurig scherpstellen.

3. Swarovski CL Companion 8x30

Een van de beste verrekijkers van dit moment.

Hoogwaardige materialen en coatings.

Heerlijk lichtgewicht.

De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00

Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers!

1. Swarovski NL Pure 10x42

De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

2. Leica Noctivid 10x42

Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. 

3. Zeiss Victory T*SF 8x42

Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker!