Fossielenzoekers hopen ze tijdens hun wandelingen te vinden: de restanten van de reuzenkopbever. Deze beversoort stierf lang geleden uit. Hij leek op onze eigen bever, maar had een zeer grote kop. Vandaar ook de naam. Een rare bever, noemen de auteurs van het boek De reuzenkopbever het dier om deze reden zelfs. Nog altijd kun je in Nederland fossielen van dit vreemde dier vinden. En daarom stelden de auteurs dit boek samen. Vanwege hun fascinatie voor dit uitgestorven dier uit een ver verleden.
De reuzenkopbever is een iconische diersoort. Hij leefde in het pleistoceen, een tijdvak dat duurde van 2,58 miljoen jaar tot 11.000 jaar geleden. Veel dieren uit dit tijdvak stierven uit toen de ijskappen smolten. Denk aan illustere soorten als de wolharige mammoet, de grottenleeuw, de sabeltandtijger. Ook de reuzenkopbever heeft het pleistoceen niet overleefd. En toch is hij nog onder ons in de vorm van botten en tanden.
Al een aantal jaar geleden struinde ik vrijwel wekelijks het strand van Maasvlakte II af op zoek naar fossielen en ik meen dat zich in mijn verzameling ook een tand van de reuzenkopbever bevindt. Het zoeken naar fossielen is buitengewoon leuk om te doen. Heb je interesse in fossielen, bezoek dan zeker een van de vindplaatsen van overblijfselen van de reuzenkopbever. In dit boek worden vindplaatsen in zowel Nederland als in het buitenland genoemd. Wat mij opvalt is dat alle vindplaatsen van fossielen van de reuzenkopbever zich allemaal ten zuiden van de provincie Utrecht bevinden. Hoewel, de Needse Berg in het oosten zal nog net iets noordelijker van deze lijn liggen.
Natuurlijk komen ook de verschillen met de Europese bever aan de orde. Anders dan onze bever, bouwde de reuzenkopbever waarschijnlijk geen dammen. Hij leefde in rustig, stilstaand water, terwijl de Europese bever in stromend water leeft en daar zijn befaamde dammen in aanlegt. De reuzenkopbever had relatief kleine handen, ontzettend grote platvoeten en een ronde staart. En zou je denken dat zijn grote snijtanden ideaal waren om bomen te vellen, dan vergis je je. Bomen vellen kon de reuzenkopbever niet. Hij at gras en andere planten. Dachten onderzoekers eerst dat de reuzenkopbever ook veel groter moest zijn geweest dan de Europese bever, daar ontdekte dr. Antje Schreuder (1887-1982) dat hij ongeveer even groot moest zijn geweest dan onze bever, maar met het grotere gebit en de bredere kop.
De auteurs doen in hun boek hun uiterste best om de reuzenkopbever weer tot leven te wekken. Letterlijk alles wat bekend is over het dier wordt beschreven. Collecties en privéverzamelingen van fossielen worden afgebeeld. Het zijn natuurlijk alleen de harde delen van dit zoogdier die de tand des tijds door fossilisatie hebben doorstaan. Het is mooi om al die schedels en de onderdelen ervan afgebeeld te zien met natuurlijk een keur aan andere botten.
In een van de laatste hoofdstukken wordt het landschap waarin de reuzenkopbever leefde, gereconstrueerd.
De auteurs wekken je in het laatste hoofdstuk op om zelf op zoek te gaan naar de restanten van de reuzenkopbever. De stranden van Maasvlakte 2, de Zandmotor en het strand van Hoek van Holland zijn de beste vindplaatsen. Ik weet uit ervaring hoe leuk het is om al zigzaggend de brede vloedlijn af te speuren op zoek naar fossielen. Ik heb volgens mij niet veel restanten van de reuzenkopbever gevonden, maar vrijwel elke wandeling vond ik wel een fossiel. Grote fossielen zoals de enorme mammoetkies (hoewel het mijn dochter was die de kies vond) en de kiezen van reuzenhert en wolharige neushoorn.
De reuzenkopbever moet een bijzonder dier geweest te zijn dat samen met andere fascinerende dieren heeft geleefd. Hij heeft zelfs met vroege mensen samengeleefd, getuige de snijsporen op tal van fossielen. Er werd kennelijk op hem gejaagd. Nu resten slechts de fossielen, en ook die intrigeren. En dat doet dit boek ook. Ben je geïnteresseerd in de oergeschiedenis van ons land en vooral in de dieren die in de prehistorie onze contreien hebben bevolkt, lees dan zeker dit boek. In vijftien vrij korte hoofdstukken gaan de auteurs in op alles wat tot nu toe over de reuzenkopbever bekend is. Het boek is mooi vormgegeven, vind ik. Veel kleurenfoto’s en illustraties sieren de bladzijden op. Lezen dus, en daarna lekker bij weer en wind er zelf op uit, naar het strand, met de blik op de grond gericht en talloze keren een stuk turf oprapend tot je van blijdschap een dansje maakt op het strand: er ligt een fossiel in je hand. Een versteend stuk bot, of een kies. Wie weet de resten van een vreemd dier, een reuzenkopbever.
De reuzenkopbever / Peter de Bruijn (e.a.) / KNNV Uitgeverij / als hardcover
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. |
1. Vortex Diamondback HD 10x42 Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen Ligt heerlijk in de hand. |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. |
3. Kowa SVII 10x42 Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 |
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. |
1. GPO Passion ED 10x42 Hoogwaardig ED glas. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. Ligt zeer prettig in de hand. |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42 Zeer prettig gebruikscomfort. Zeer scherp en lichtsterk beeld. Relatief lichte verrekijker. |
3. Hawke Frontier EDX 10x42 Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Hoogwaardige coatings en prisma's. Ook verkrijgbaar als 8x42. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 |
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. |
1. GPO Passion HD 10x42 Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. |
2. Leica Trinovid HD 10x42 Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. |
3. Swarovski CL Companion 8x30 Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 |
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! |
1. Swarovski NL Pure 10x42 De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
2. Leica Noctivid 10x42 Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42 Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |