Vakantiehuis midden in de natuur Op Natuurhuisje.nl vind je vakantiehuisjes midden in de natuur, in Nederland en ver daarbuiten. Je geniet van de stilte en vooral: van de natuur! |  |
Voor me ligt een kloek boek. Wereldberoemd ook. En fraai vormgegeven. Het is het monumentale boek van Charles Darwin, De reis van de Beagle. Het is het boeiende verslag van de onderzoeker die wereldfaam vergaarde met zijn boek Het ontstaan van soorten. Zijn ideeën deed hij op tijdens de reis over de wereld met het schip De Beagle. In het verslag van die reis vergezel je Darwin en kijk je met hem mee naar een – toen nog – veelal ongerepte wereld.
Op de eerste pagina’s raak je al onder de indruk van de reis die Charles Darwin ondernam in december 1831. Toen vertrok hij vanuit Engeland, met diverse tussenstops naar Brazilië, om Cape Horn heen richting de Galapagos Eilanden, dan op naar Tahiti, Nieuw-Zeeland, Australië, Mauritius, Zuid-Afrika, Sint-Helena, opnieuw Brazilië en via de Azoren weer naar Engeland. De reis begin in 1831 en eindigde in 1836. En nog zo piepjong. Bij vertrek was hij amper 22 jaar oud. Op zijn reis verrichtte hij onderzoek naar biologische, geologische en antropologische verschijnselen. Formidabel toch? Mooi ook om te ontdekken hoe Darwin spreekwoordelijk in gesprek gaat met illustere tijdgenoten en voorgangers, zoals bijvoorbeeld de op dat moment wereldberoemde ontdekkingsreiziger Alexander von Humboldt over wie onlangs een formidabele biografie verscheen. Het zal je niet verbazen dat in die biografie ook een ontmoeting met Darwin wordt besproken, maar volgens mij liep deze ontmoeting voor Darwin uit op een teleurstelling. Ik meen me te herinneren dat Von Humboldt het in de ogen van Darwin wel heel erg met zichzelf had getroffen.
In deze editie van De reis van de Beagle vind je overigens ook fragmenten uit andere geschriften van Charles Darwin, waaronder natuurlijk het hierboven al genoemde Het ontstaan der soorten. Zo denkt Darwin op bladzijde 84 na over het ontstaan van complex geconstrueerde levensvormen. Die zijn allemaal voortgebracht door ‘wetten die rondom ons hun invloed uitoefenen. Deze wetten zijn, in de breedste zin des woords: Groei en Voortplanting; Erfelijkheid, hetgeen bijna door voortplanting wordt geïmpliceerd.’
In De reis met de Beagle maak je kennis met de wereld en de gedachten van Charles Darwin. Een van de meest fascinerende hoofdstukken vind ik het bezoek aan de Galapagos Eilanden. Je wandelt als het ware met Darwin mee. De eilanden over, terwijl hij de kraters van de vulkanen bestijgt. ‘De meeste van deze kraters bestonden slechts uit een ring van rode, aan elkaar geklonterde vulkaanslakken. Ze staken niet verder dan vijftien tot dertig meter boven de vlakte uit en geen van alle waren ze in het recente verleden actief geweest.’ En: ‘Terwijl ik daar zo liep zag ik twee grote schildpadden, die ieder minstens honderd kilo wogen. Eentje kauwde op een stuk cactus en toen ik naderde staarde hij me aan en kuierde langzaam weg. De andere siste luid en trok zijn kop in zijn schild.’ Heel beeldend, en voor wie de Galapagos Eilanden al eens bezocht (ik helaas niet), vast ook herkenbaar.
Natuurlijk lees je in De reis met de Beagle en in het hoofdstuk over de Galapagos Eilanden over de zogenaamde Galapagos-vinken. Je leest er niet alleen over, je ziet de vinken ook fraai afgebeeld, liggend op het persoonlijke dagboek van de meester. ‘Ik verzamelde 26 soorten landvogels, die allemaal typisch voor deze eilanden zijn en nergens anders voorkomen, met uitzondering van een op de leeuwerik lijkende vink uit Noord-Amerika.’ En een paar alinea’s verderop: ‘De resterende landvogels behoren tot een zeer bijzondere groep vinken, die aan elkaar verwant zijn wat betreft de vorm van hun snavels, korte staarten, lichaamsbouw en verenkleed. Er zijn hier dertien soorten van, die de heer Gould in vier groepen verdeeld heeft. Al deze soorten komen alleen in deze archipel voor en dat geldt ook voor de hele groep landvogels.’
Weer wat verderop denkt Darwin na over de kleuren van de vogels en andere dieren. Want de dieren, evenals zelfs de planten, zien er opmerkelijk mat uit in de ogen van Darwin. Vervolgens trekt hij de vergelijking met dieren in de tropen die juist felgekleurd zijn. En concludeert dat die felle kleuren misschien wel veroorzaakt worden door de bestaansvoorwaarden in dat biotoop.
Een dagboek van zo’n groot wetenschapper samen te vatten valt niet mee, en dat hoeft ook niet. Reis en denk mee met Darwin op zijn reis over de wereld. Dat deze editie van De reis van de Beagle talloze prachtige prenten, illustraties, foto’s en ander beeldmateriaal bevat, maakt hem alleen maar aantrekkelijker om te lezen. Je ziet nu ook waar Darwin over schrijft. De foto’s van de Galapagos Eilanden bijvoorbeeld, brengen zijn verslag echt tot leven. Dit kloeke boek zou elke natuurliefhebber gelezen moeten hebben. Of je Darwin nu roemt of verguist (dezulken ken ik ook), dat maakt niet uit. Dit is echt een van de klassiekers die je gelezen moet hebben. En dat is aantrekkelijker dan ooit, want de manier waarop deze editie is uitgegeven is verbluffend mooi. Een cadeau voor jezelf en voor een ander.
De reis om de Beagle / Charles Darwin / KNNV Uitgeverij / gebonden