recensie de otter harrie bosma

Recensie: De otter, Harrie Bosma

Van uitsterven tot nieuw begin, zo luidt de ondertitel van dit boek over de terugkeer van de otter in de Nederlandse natuur. Jawel, de otter is aan een opmars bezig. Mooi dat er te midden van alle misère in onze natuur toch ook nog lichtpuntjes te noemen zijn. En de titel van het boek? De otter natuurlijk. Niet heel origineel, maar wel heel duidelijk.

Harrie Bosma verkeerde in zijn jonge jaren al in de natuur. Eieren zoeken, vissen, jagen en dat soort activiteiten. ‘Oogsten,’ doet hij nu niet meer, maar zich inzetten voor het behoud van de natuur wel. En één van de dieren die hem fascineren is de otter. Dat geheimzinnige zoogdier dat nog maar zelden wordt gezien. Hij zocht naar sporen en spraints (otterdrollen) en ging op meldingen af van mensen die meenden een otter te hebben gezien. Die fascinatie leidde uiteindelijk tot het boek De otter waarin heden, verleden en toekomst van de otter centraal staan. Plus zijn levenswijze natuurlijk. En zo nog wat meer.

De otter is een marterachtige die nog behoorlijk zwaar kan worden ook. Tien tot dertien kilo weegt een volwassen mannetje. In het eerste hoofdstuk beschrijft Bosma het prachtige dier en in de hoofdstukken erna gaat hij in op onderwerpen als voortplanting, biotoop, voedsel en sporen. Vooral aan spraint geeft hij veel aandacht. Otterdrollen dus. Die met vraatbeelden en pootafdrukken de belangrijkste sporen zijn van de aanwezigheid van de otter. En bij elk hoofdstuk veel foto’s, kleurenfoto’s van de otter en sporen die zijn aanwezigheid verraden. 

De otter is gevoelig voor verstoring. Watersporters, wandelaars en in de winter ook schaatsers. In de winter zijn otters aangewezen op wakken in het ijs. In Friesland schijnen molenaars wakken open te houden door te malen. Belangrijk voor de otter en voor vogels als de roerdomp en ijsvogel.

Vooral de intensieve jacht bracht de otter op het randje van uitsterven in ons land. Zo slecht ging het met dit zoogdier dat er op een slecht ogenblik nog maar 30 dieren over waren. Ook het gebruik van gif, het verdwijnen van leefgebied  en de introductie van nylon fuiken deden de otter geen goed. In 1989 was het zover: ook van die laatste dertig dieren was er niet één meer in leven. De otter was uitgestorven in ons land.

Gelukkig staken natuurorganisaties toen de koppen bij elkaar. Ze ontwikkelden een introductieprogramma. Daar was ik van op de hoogte, maar ik verbaas me erover dat er nu alweer zoveel otters leven. Kijk ik naar het overzichtskaartje van Friesland, dan zie ik dat in vrijwel alle uithoeken van deze provincie territoria te vinden zijn. En dat is een goede zaak!

Wil jij je tenslotte ook gaan inzetten voor het behoud van de otter, lees dan de laatste hoofdstukken. Je leest over veldwerk en camerawerk en alle andere activiteiten die beschermers ondernemen om de otter te beschermen en in aantal te laten toenemen.

De otter is een mooi boekje over een bijzonder zoogdier dat gelukkig weer op een behoorlijk aantal plekken in Nederland te bewonderen is (als je het geluk hebt om er eentje tegen te komen uiteraard). Geschreven in een toegankelijke en levendige stijl en versierd met talloze kleurenfoto’s. 

De otter / Harrie Bosma / Uitgeverij Bornmeer / als paperback