Een boek over het wel en wee van de machtigste dieren ooit op aarde. De opkomst en ondergang van de dinosaurus van Steve Brusatte vertelt het verhaal van de begintijd van deze woeste dieren, die in hun begintijd helemaal zo woest niet waren. Althans, niet zoals je een T. rex woest noemt. Miljoenen jaren later groeiden de kleine dino’s uit tot enorme beesten. En weer miljoenen jaren later waren ze er plots niet meer. Opgaan, blinken en verzinken. Zo verging het de dino’s en dat verhaal leest als een spannend jongensboek.
Steve Brusatte is als paleontoloog verbonden aan de Universiteit van Edingurgh. Hij geldt als een kenner van de dinosaurussen. Ondanks dat de titel dinosaurus in de titel heeft, is het woord in de tekst consequent vertaald met dinosauriër. Ik stap daarom ook over op de laatste noemer.
Zoals veel populair-wetenschappelijke boeken is ook De opkomst en ondergang van de dinosaurus geschreven als een verhaal waarin de persoon van de auteur volop meedoet. De persoonlijke zoektocht wordt beeldend beschreven en daardoor krijgt het verhaal veel vaart. Ondertussen leer je alles over de dinosauriërs. Zo beschrijft Brusatte op de eerste pagina’s zijn reis naar China om daar een ongewone dinosauriër te gaan bewonderen. Met een Chinese collega verricht hij onderzoek naar het vogelachtige fossiel dat hij een jaar later zal omdopen tot Zhenyuanlong suni. De ontdekking van dit fossiel maakt meteen duidelijk dat de dino’s geen primitieve beesten waren, of zelfs evolutionaire misbaksels. Nee, het was een ontzettend gevarieerde diergroep waarvan jaarlijks nog altijd nieuwe soorten worden ontdekt. Gemiddeld één per week zelfs.
Vervolgens gaat het verhaal van een streek in Polen (het Heilige Kruisgebergte) waar talloze pootafdrukken van dinosauriërs bewaard zijn gebleven. Zou je 252 miljoen jaar terug reizen in de tijd, dan zou je in het Perm terecht komen. Het was er nog warmer dan in het huidige Florida in de zomer. Het wemelde er van de bijzondere reptielen. Maar toen ging de grond borrelen en begonnen fonteinen lava gedurende honderdduizenden jaren te spuiten. Een paar miljoen jaar later was het Perm voorbij en brak het Trias aan. Kleine archosauriërs komen op. Ze lopen rechtop, een groot voordeel ten opzichte van wezens die inmiddels waren uitgestorven. De Prorotodactylus is er zo één en bezit de prille kenmerken van de dinosauriërs die in latere tijdvakken opkomen. Tussen 240 en 230 miljoen jaar geleden komen de eerste echte dinosauriërs op.
Klein waren ze nog, zo klein als een kat. Toen het supercontinent Pangea scheurde, transformeerde niet alleen de aarde, maar ook het leven op de aarde. Gedurende honderdduizenden jaren regende het enorme hoeveelheden lava. Een uitstervingsgolf begon, niet goed ook voor dinosauriërs, maar paradoxaal genoeg toch goed voor hen. Nu konden ze hun kans grijpen om uit te groeien tot het formaat T. Rex waar de dino’s om bekend staan. Inmiddels was het Krijt aangebroken en heersten in sommige delen van de wereld tirannieke dinosoorten. Het uit elkaar vallen van de continenten zorgde er echter voor dat veel soorten slechts één deel van de wereld konden veroveren. Dat was bijvoorbeeld het geval met de T. Rex die bijvoorbeeld niet in Europa voorkwam. Eén van de hoofdstukken is geheel gewijd aan deze ontzagwekkende dinosauriër. Evenals dat vliegende dino’s een geheel eigen hoofdstuk krijgen toebedeeld. Deze vliegende dino’s evolueerden langzaam maar zeker tot de wezens waarvan ik nog dagelijks geniet: tot de vogels.
Helaas. Aan de dynastie van de dinosauriërs kwam een abrupt einde toen een enorme meteoor het aardoppervlak teisterde. Steve Brusatte vertelt het verhaal van de plotselinge uitsterving heel beeldend. Alsof hij er zelf bij was. De hele aarde had te lijden onder de inslag in Noord-Amerika. Indringend flitslicht, gloeiend hete glasbolletjes, enorme knallen en tornado’s teisterden alles wat leefde. Wat niet meteen werd gedood tijdens deze kosmische ramp, stierf later. Het tijdperk van de zoogdieren was aangebroken.
De opkomst en ondergang van de dinosaurus leest als een trein.
De opkomst en ondergang van de dinosaurus / Steve Brusatte / Ambo | Anthos / als paperback en als e-book
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42 ![]() | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF | Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. | |
3. Kowa SVII 10x42 ![]() | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42 ![]() | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42 ![]() | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42 | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42 ![]() | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42 ![]() | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30 | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42 ![]() | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42 ![]() | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42 ![]() | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |