Mijn vakantie aan het Lauwersmeer bood genoeg gelegenheid om een paar boeken te lezen. Tijdens een regenbui is het lastig vogels filmen. En in het avondlijke duister al helemaal. Eén de boeken die ik met veel plezier (letterlijk) las, was De groene stad van de iconische figuur Redmond O’Hanlon. Hij woonde maar liefst drie jaar in Almere om de stadsnatuur te ontdekken. En tot die natuur behoren ook heel markante mensen.
Almere. Een gloednieuwe stad op bodem die tot voor kort zeebodem was. ‘Elk piezeltje grond is ontfutseld aan de zee,’ om O’Hanlon maar eens te citeren. Zijn bloemrijke taal en natuurlijk zijn volstrekt originele humor geven zijn boek De groene stad een heel eigen schwung. Waarom Almere? Omdat O’Hanlon werd uitgenodigd om er de natuur te ontdekken. Maar vooral omdat Almere een van de groenste middelgrote steden van Nederland is, ‘de groenste’ beweert O’Hanlon zelfs. En zelfs één van de groenste ter wereld.
Vanaf een bankje houdt hij de ijsvogels in de gaten, en de grote zilverreigers. Hij verbaast zich over de kleine plevier die in zijn eigen land een zeldzaamheid is. En hij beleeft zichtbaar plezier aan het houten huis van de kapitein die op een dag ontdekte dat zijn uitzicht niet uit naaldwoud zou bestaan. Moderne bouwsels werden het, aan alle kanten moderniteit.
Almere, de stad waarin O’Hanlon geen enkel kind hoorde huilen, maar huilen doen ze wel. ‘alleen als ze hier moeten vertrekken,’ zegt Dennis Schutte, eigenaar van pannenkoekenhuis Smullen en Spelen tegen O’Hanlon.
O’Hanlon moest wel iets overwinnen toen hij kennismaakte met Almere. Zijn enthousiasme moest groeien en een andere richting was er ook niet. Treuriger dan zijn eerste uitzicht over de stad was vanaf de parkeergarage bij het stadhuis kon haast niet. Hier was het zo lelijk als een moderne stad maar kon worden. Nou, als je zo begint, kan het alleen maar beter worden.
In elk hoofdstuk maak je vervolgens kennis met bijzondere mensen. Met Ebenezer Howard (1850-1928) bijvoorbeeld, de man die een plan voor de ideale stad ontwierp, de Garden City. Dan door naar de stadsecoloog, Ton Eggerhuizen die met passie vertelt over de vele knobbelzwanen die Almere bevolken. En wat te denken van Frans Roescher, de man die stukken fossiel nijlpaard uit Almeerse bodem viste en zich nog altijd nadrukkelijk bezighoudt met de lokale (pre)historie. Ik heb zelf lange tijd naar fossielen gezocht op het strand van de Maasvlakte II, ik voel me met hem verbonden. Prachtig moet het zijn als je als eerste de fossiele rijkdom in de lokale bodem ontdekt.
De stadsarcheoloog legt in De groene stad vervolgens uit dat de oerbewoners van Almere het zo slecht nog niet hadden. Uit opgegraven skeletten blijkt dat ze kerngezond waren. Het prehistorische Almere was verbonden met verre streken. Sieraden van goud uit Oost-Europa. Vuurstenen uit oostelijk Frankrijk. Internationale handel zich ons Hollanders kennelijk in het bloed.
Ten slotte wil ik ook nog noemen Jan Frans de Hartog, gepensioneerd stadsplanner. Ongetwijfeld de wereldrecordhouder bomen planten, synchroon boven planten. ‘Pokkenwerk,’ zegt Adriaan van der Zwan die lange tijd verantwoordelijk was voor de boomplantingen. Vooruit dan, Philippe van Thiel, eigenaar van Haddock, moet ik ook nog noemen. Hij heeft een haat-liefde verhouding met Almere. Hij runt een zeilschool op een onbedorven stuk Almere, precies daar waar de Floriade 2022 wordt gehouden. En dat gaat ten koste van een rij essen en andere stedelijke natuur.
De Marker Wadden komen voorbij, en daar valt O’Hanlons oog op de kleine plevier, in Engeland een zeldzaamheid. Wil je meer weten over de voorgeschiedenis en het ontstaan van de Marker Wadden, dan moet je De groene stad zeker lezen. Het interview met Roel Posthoorn levert een schat aan informatie op over dit opwindende nieuwe natuurgebied.
Na drie jaar in Almere te hebben gewoond, werd Redmond O’Hanlon verliefd op Almere. De zo veelzijdige en groenste stad van Nederland. Waar boomvalken op huiszwaluwen jagen en waar in een stadsbos zelfs een havik tot broeden kwam. In Almere werden Ebenezer Howards plannen om de natuur met de stad te verenigen gerealiseerd. ‘De rest van de wereld kan nog veel leren van deze grote Nederlandse overwinning.’
De groene stad / Redmond O’Hanlon / Atlas-Contact / als hardcover en als e-book
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |