De bekende boswachter Peter Wohlleben voegde weer een nieuw deel toe aan zijn al indrukwekkende oeuvre: De geheime band tussen mens en natuur. Dit boek schreef hij vanuit het perspectief dat de mens onderdeel is van de natuur. Maar hij gaat ook in op vragen als: kunnen bomen ademhalen of: kunnen bomen communiceren? Evenals al zijn eerdere boeken is ook dit nieuwste boek vlot geschreven. Maar of ik het heb uitgelezen?
Actuele Top 10 Best Verkochte Verrekijkers Wat is de Top 10 Best Verkochte Verrekijkers van dit moment? En welk merk staat het meest in de Top 10? Wat blijkt? Een goede verrekijker hoeft niet duur te zijn! |  |
Peter Wohlleben begint met de opwaardering van de menselijke eigenschappen. Velen doen alsof wij mensen maar bar slecht toegerust zijn voor een leven in de natuur. Dieren zouden veel meer te bieden hebben en dus voor liggen op ons mensen. Dat zal op onderdelen misschien wel zo zijn, zo betoogt de boswachter, maar als we kijken naar het hele plaatje dan valt het wel mee met het menselijk onvermogen. Zo doen ons gezichtsvermogen en zelfs ons reukvermogen niet eens zo gek veel onder voor dat van dieren. Alleen is het belang van bijvoorbeeld het reukvermogen voor ons mensen in de loop van de tijd kleiner geworden. Maar wie het traint, door bijvoorbeeld geursporen in het bos te volgen, die zal zien dat het ook een kwestie is van oefening baart kunst. Je moet ook weten wat je ruikt. En heb je een bril op je neus staan, dan zou een leven in de natuur je wel eens van het hulpmiddel kunnen verlossen. Alleen zul je dan wel het gebruik van boek of digitaal scherm moeten afzweren, moet je er dan wel bij bedenken. Het zijn juist de moderne communicatiemiddelen die onze zintuigen ‘plat slaan’. Wie echt in contact wil komen met de natuur, die laat de moderne technieken voor wat ze zijn en trekt de natuur in, al voelend, ruikend, tastend, met gespitste oren en geopende ogen. Natuurbeleving zoals die zou moeten zijn.
Tot zover interpreteer ik De geheime band tussen mens en natuur als een gloedvol betoog om het menselijke brein weer af te stemmen op de natuur. Dat vind ik een goede zaak.
Er zijn ook hoofdstukken die ik echter een beetje vergezocht vind. Waarom kun je niet met bomen communiceren, zoals met olifanten, vraagt de boswachter zich af. Nee, dat kunnen we niet, maar tussen planten en dieren is er wel degelijk sprake van interactie. Tussen de boshyacint en de mug bijvoorbeeld. De boshyacint imiteert de geur van ons mensen, de mug tuint erin en landt op de bloemen in de veronderstelling wat bloed te kunnen zuigen, maar zij tast mis. Ze vertrekken onverrichterzake om een bloem verderop opnieuw om te tuin te worden geleid. Maar nu met stuifmeel op de poten waarmee ze de bloem bevrucht.
En dan volgen een paar hoofdstukken die ik eerlijk gezegd vergezocht vind. De verbinding tussen mens en boom zou wel eens via vuur tot stand kunnen komen. De rook van brandend hout vinden veel mensen immers aangenaam om te ruiken, in tegenstelling tot de geur van brandend plastic. Wohlleben zet een betoog op om aan het eind te concluderen dat ook vuur niet de verbindende factor is tussen ons mensen en bomen. En dat vind ik ook wel kenmerkend voor de boswachter: hij zet aan het begin van sommige hoofdstukken hoog in, om na wat uitweidingen aan het eind te concluderen dat er geen sprake is van zijn inzet. Zo ook bijvoorbeeld het hoofdstuk over de hartslag van bomen. Eerst schetst Wohlleben een verrassende parallel tussen mens en boom (‘wat bloed bij ons mensen doet, doet water bij de boom’). Hij voert zelfs twee onderzoekers op die in bomen iets op het spoor lijken te zijn dat op hartslag lijkt. Maar dan komt de ontnuchterende zin dat we ‘met lege handen staan.’ Dat vind ik eerlijk gezegd iets te makkelijk. Eerst iets met vaart opdissen, om de taart aan het eind van het hoofdstuk in elkaar te laten zakken. Mij bekroop na het lezen van een paar van dit soort hoofdstukken de vraag waarom ik deze hoofdstukken nu eigenlijk aan het lezen was.
En dat is jammer, want Wohlleben schrijft héél aanstekelijk. Ik ken weinig auteurs die zo laagdrempelig en met zo veel vaart over natuurverschijnselijk kunnen schrijven.
Het ging bij mij helaas nog verder: ik heb dit boek niet uitgelezen. Juist omdat De geheime band tussen mens en natuur te veel van die overdreven beloftes bevat die niet worden waargemaakt. Neem nu het hoofdstuk waarboven staat: ‘De grens tussen dier en plant valt weg.’ Het hoofdstuk zet in met een beschrijving tussen Wohlleben en filosoof Emanuele Coccia die een boek over planten had schreef. Dat bomen en planten over meer zintuigen beschikken dan wij lange tijd vermoedden, dat weet ik uit het bijzondere boek van Stefano Mancuso, Briljant groen. Het gesprek met Coccia leidt tot de ontdekking dat bomen op een of andere manier beschikken over gezichtsvermogen en zelfs het vermogen om pijn te registeren. Maar ondertussen valt Wohlleben je ook lastig met iets waar hij het persoonlijk heel moeilijk mee heeft, namelijk dat één van zijn boeken aanvankelijk in de boekhandel bij de afdeling Esoterie werd gezet. Tja mensen, het is me wat. Maar in een boek over de geheime band tussen mens en natuur hoef ik de persoonlijke frustraties van een auteur niet tegen te komen. Inderdaad Wohlleben, hier ben ik het eens met je criticasters die jouw schrijfstijl te emotioneel vinden. Dit hoofdstuk is voor mij het scharnierpunt in je boek. Er volgen daaarna hoofdstukken die ik inderdaad typeer als ‘zweverig’. Ik lees van je ‘lichte hartritmestoornissen’ en dat je je vervolgens afvraagt hoe het toch zover met je heeft kunnen komen. Want er is toch zo’n duidelijk verband tussen gezondheid en het [positieve] effect van bomen op ons lichaam? Tja, nu ben ik werkzaam bij een uitgeverij op het gebied van religie en zingeving, welnu, dit soort valse tegenstellingen kom ik ook op andere terreinen tegen. Het spijt me geweldig, maar dat hart van je gaat helaas niet zo lang mee als de gemiddelde beuk of eik, hoe lang je ook midden in een bos zult verblijven.
Een bladersprintje bracht mij bij de laatste zin van De geheime band tussen mens en natuur. Die zin zou niet misstaan in menig theologisch boek, zelfs niet in de meeste preken in kerken van orthodoxe snit. ‘Geen ommekeer van het verstand, maar een ommekeer van het hart.’ Dit boek is geschreven door een priester die zichzelf te nadrukkelijk in het grote verhaal weeft. Inderdaad, te zweverig, te emotioneel en helaas ook te vaak een kwestie van een snel oplaaiend vuur dat even zo snel weer uitdooft.
Wie een boek van Peter Wohlleben wil lezen, begint liever met één van zijn eerdere boeken waarbij ik je adviseer om te beginnen met Het verborgen leven van bomen.
De geheime band tussen mens en natuur / Peter Wohlleben / Arbeiderspers / als hardcover en e-book
De beste verrekijker van dit moment
 | De Vortex Diamandback HD 10x42 is vernieuwd. Wat mij bij het testen opviel was het stoere uiterlijk, de heerlijke handligging en het heldere beeld. De vormgeving vind ik uitgekiend. Ik ben heel enthousiast over deze verrekijker en dus is dit voor mij hét instapmodel voor beginnende vogelaars en 'gewone' natuurliefhebbers. |
 | Door Roots Magazine verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse. |
 | Nikon is voor mij een merk waar ik niet direct aan denk als ik aan verrekijkers denk. Maar test ik een Nikon verrekijker dan valt me altijd op hoe contrastrijk en helder de beelden zijn. En dat geldt ook voor het vernieuwde model Nikon Prostaff P7 8x42. |
 | GPO is één van de meest populaire merken van dit moment. De makers hebben hun sporen verdiend in de wereld van de verrekijkers. In het middensegment is dit een heel gunstig geprijsde verrekijker die en rustig en haarscherp beeld levert. |
 | Nikon is voor mij een merk waar ik niet direct aan denk als ik aan verrekijkers denk. Maar test ik een Nikon verrekijker dan valt me altijd op hoe contrastrijk en helder de beelden zijn. Door het relatief lage gewicht biedt deze verrekijker ook nog eens een hoog gebruikscomfort. |
 | De verrekijkers van Zeiss staan garant voor kwaliteit. In het middensegment tot € 600 is dit één van de topkijkers. Deze verrekijker levert een hoog gebruikscomfort. |
 | GPO is één van de meest populaire merken van dit moment. De makers hebben hun sporen verdiend in de wereld van de verrekijkers. De GPO Passion HD 10x42 is in deze prijsklasse het meest betaalbare model. Het beeld is natuurgetrouw, contrastrijk en superhelder. Een aantrekkelijke prijs-kwaliteitverhouding in deze prijsklasse. |
 | De verrekijkers van Leica staan heel hoog aangeschreven onder vogelaars. De modellen zijn robuust en stoer. Deze verrekijker is voorzien van hoogwaardige technologie en biedt een haarscherp beeld. |
 | Scherp en helder beeld van rand tot rand. Dit is een echte topkijker van het gerenommeerde Amerikaanse merk Vortex. Deze kijker heet een extreem breed beeld en ligt heerlijk in de hand. |
 | Dé nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nóg meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 159 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
 | Na de NL Pure hét topmodel van Swarovski. Nog altijd een revolutionair model dat garant staat voor levenslang fabuleuze kijkervaringen. En nu ook nog eens behoorlijk in prijs verlaagd! |
 | Hét topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |
Alles voor een diervriendelijke tuin Het hele jaar rond de dieren in je tuin welkom heten. Met de juiste nestkast, een voederplank, waterschaal of schuilmogelijkheden. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |