Wie vogels kijkt, die heeft de ANWB Vogelgids van Europa in de kast staan. Deze gids is algemeen erkend als de beste vogelgids. En wie vlinders kijkt? Die kan niet om Dagvlinders. Veldgids voor Europa en Noordwest-Afrika heen. Deze complete veldgids beschouw ik als de beste vlindergids van dit moment. Zo, dat statement heb ik maar gemaakt!

Een complete vlindergids voor Europa en Noordwest-Afrika, die zijn er niet veel in het Nederlands. Sterker nog, er is er op dit moment slechts één en dat is Dagvlinders. Veldgids voor Europa en Noordwest-Afrika. Al in 2010 verscheen een eerste Nederlandse vertaling die werd vertaald door Mathilde Groenendijk en Albert Vliegenthart. Deze nieuwe uitvoering is in zijn geheel geactualiseerd door Albert Vliegenthart. Het belangrijkste verschil met de eerste editie is dat tekeningen en beschrijvingen nu bij elkaar staan. Steeds de tekst op de linkerpagina en de tekeningen op de rechterpagina. Dat is wel zo praktisch, zeker wanneer je in het veld staat. Mijn ervaring is dat dagvlinders je bar weinig tijd geven om ze te herkennen. Zijn ze eenmaal opgewarmd dan fladderen ze akelig snel heen en weer. De verspreidingskaartjes zijn in kleur uitgevoerd, ook al zo’n nuttige verbetering. En wil je bijhouden welke soorten je al hebt gezien, dan vind je de checklist achterin Dagvlinders. Veldgids voor Europa en Noordwest-Afrika vast reuze handig.

Dagvlinders. Veldgids voor Europa en Noordwest-Europa is een complete vlindergids. Dat wil zeggen: alle 450 dagvlinders die in dit deel van de wereld voorkomen worden erin beschreven en afgebeeld. Van elke soort worden mannetje, vrouwtje en eventuele ondersoorten afgebeeld. En dan ook nog eens zowel de boven- als de onderzijde. Bij veel soorten word je gewezen op kenmerkende details. Ik ken eerlijk gezegd geen andere vlindergids die alle soorten op deze uitgebreide wijze afbeeldt. En de beschrijvingen zijn niet minder uitgebreid. Het verspreidingsgebied, het uiterlijk en de variaties in het uiterlijk, de vliegtijd(en), biotoop en gedrag worden uitgebreid besproken. Wat mij voor het eerst opvalt is dat veel Europese vlinders zo’n enorm verspreidingsgebied hebben. Zo lees ik bijvoorbeeld bij het oranjetipje dat hij in Europa, het Midden-Oosten, oostwaarts door het deel van Azië met gematigd klimaat tot in Japan voorkomt. En andere soorten komen zelfs in Noord-Amerika voor!

Het is met dagvlinders wel zo dat de kleinste details vaak de doorslag geven. Probeer bijvoorbeeld eens in het veld een fladderende zilvervlek van de zilveren maan te onderscheiden. Dat is zo eenvoudig nog niet. En dat vind ik nou meteen ook het leuke aan vlinders kijken (en filmen). Pas na urenlang puzzelen en bladeren in de vlindergids met stelligheid de naam van de vlinder kunnen opschrijven (en dan nog vaak met een slag om de arm). Wil je vlinders leren herkennen, dan adviseer ik je trouwens om foto’s te maken in het veld. Dan kun je thuis op je gemak de namen erbij zoeken. Vaak flitsen de vlinders immers al weg voordat je je veldgids hebt kunnen openslaan. Ook raad ik je aan om de inleiding van Dagvlinders. Veldgids voor Europa en Noordwest-Europa door te nemen. De bouw van vlinders wordt erin uitgelegd. De termen die daarbij worden gebezigd, zijn niet altijd even eenvoudig te onthouden, maar in de vlinderwereld zijn deze termen nu eenmaal gangbaar.

Vlinderkenner Tom Tolman schreef de teksten en stelde de verspreidingskaartjes samen. De bekende illustrator Richard Lewington (die zelf ook meerdere insectengidsen schreef) verzorgde de illustraties. De Vlinderstichting en Natuurpunt werkten beide mee, een garantie voor kwaliteit. De plastic hoes beschermt de veldgids tegen vocht. Altijd handig wanneer je naar buiten gaat.

De bijbel onder de vlindergidsen. Dat lijkt me de beste aanduiding voor Dagvlinders. Veldgids voor Europa en Noordwest-Europa. De beste veldgids voor dagvlinders die ik ken. Reis van Lapland naar Marokko en je zult overal de dagvlinders herkennen.

Dagvlinders. Veldgids voor Europa en Noordwest-Afrika / Tom Tolman en Richard Lewington / Kosmos Uitgevers / paperback