Zonder dat we dat wellicht beseffen, zijn bomen heel fascinerende wezens. De bekende Duitse boswachter Peter Wohlleben schreef er al over in zijn even fascinerende boek Het verborgen leven van bomen. Ook bomen blijken met elkaar te communiceren. Ook zijn sommige soorten onverwacht zorgzaam voor hun nageslacht. De Bomen en struiken encyclopedie van Nico Vermeulen gaat op al dat bijzonders niet in. De auteur beschrijft simpelweg zeshonderd soorten bomen die je in onze tuinen, parken en bossen kunt tegenkomen.

Maar gelukkig ook in dit boek aanleiding voor een iets diepere beschouwing, zij het wel heel kort. Bomen zijn van het grootste belang voor het behoud van de enorme diversiteit van leven op aarde. Nergens leven zo veel verschillende diersoorten als in de tropische regenwouden. Na het lezen van het boek Haaienkoorts valt er op die stelling wel iets af te dingen, de oceanen en diepzeeën blijken minstens zo rijk aan soorten, als ze al niet rijker zijn. Maar toch: bossen zijn enorm belangrijk voor het leven op aarde. En dan te beseffen dat ook ons land aan het begin van de jaartelling vrijwel helemaal bebost was! Daar is maar weinig meer van over, eigenlijk helemaal niets. En de ontbossing gaat wereldwijd nog steeds door. Ik onderschrijf de oproep van de auteur dan ook graag: koopt geen tropisch hardhout tenzij de verkoper u overtuigend kan bewijzen dat het hout op duurzame wijze geteeld is.

De rest van de hoofdstukken zijn voor wie op zoek is naar diepere beschouwingen een stuk minder interessant. De hoofdstukken bieden namelijk eenvoudigweg een stuk of zeshonderd beschrijvingen van respectievelijk Hoge bomen, Lage bomen, Bladverliezende struiken, Wintergroene struiken en Coniferen. Voor de tuinier en bomenliefhebber een groot aantal. Wie tijdens zijn wandelingen op bomen en struiken let, zal de meeste soorten wel in deze Bomen en struiken encyclopedie tegenkomen.

De uitgave dateert alweer uit 2010 en eerlijk gezegd zie je dat er wel een beetje van af. De foto’s zijn beslist niet heel heel onduidelijk, maar er zijn tal van boeken die briljanter fotomateriaal aanbieden. Bij sommige foto’s gaat het vooral om de contouren, zoals bij de zwarte populier. Aan de details van de bladeren is helemaal niet gedacht. En dat geldt voor de meeste foto’s bij de soortbeschrijvingen. Deze encyclopedie is typisch een uitgave voor een lekenpubliek. De gemiddelde tuinliefhebber zal er vast iets aan hebben. Ben je hovenier of is tuinieren je lust en je leven, dan zou ik maar omzien naar een ander bomen en struikenboek. De ANWB Bomengids van Europa bijvoorbeeld. Kijk, van zo’n gids leer je pas echt bomen en struiken herkennen. Blad, stam, vruchten, bessen en wat al niet meer wordt tot in de kleinste details in beeld gebracht. Ik ontdek trouwens net dat de ANWB Bomengids van Europa alleen nog tweedehands leverbaar is.  Pas op voor woekerprijzen, want sommige handelaren spelen al te gretig in op schaarste.

Tja, wat valt er nog meer te zeggen over de Bomen en struiken encylopedie? Wel, dat de beschrijvingen in een toegankelijke stijl geschreven zijn. Wel zal iemand die niet gewend is om bij elke soortnaam ook de Latijnse namen te moeten lezen, soms wat dol worden. Volgens mij moet je in een lekenboek de wetenschappelijke namen helemaal niet in de omschrijvingen willen noemen. Gewoon bij de soortnaam in de kop boven de omschrijving en de rest eenvoudig houden.

Bomen en struiken encyclopedie / Nico Vermeulen / Rebo Productions / gebonden