Je wil beginnen met het kweken van groente en fruit in eigen tuin, maar je weet niet hoe je het aanpakt. Je bent letterlijk een groentje als het gaat om moestuinieren. Geen nood. In hun prachtig vormgegeven boek Groentje?! nemen Esther Klaster en Femke Lampe, zelf nog niet zo heel lang geleden nog onervaren moestuiniers, je stap voor stap mee. Dit is een boek dat speciaal voor beginnende moestuiniers is geschreven. Je kunt elke maand instappen en reis je een jaar met de auteurs mee, dan heb je een heuse moestuin ingericht.
Een kleine of een grote tuin, een balkon of dakterras… het maakt niets uit. Iedereen kan zelf groenten en fruit kweken. Dat is de insteek van de auteurs van Groentje?! Toen ze begonnen met moestuinieren ontdekten ze dat er weliswaar veel informatie beschikbaar is over moestuinieren, maar dat het voor beginners toch lastig is om zich door dat te veel aan informatie heen te worstelen. Waar moet je beginnen, wat is waar (soms spreken handboeken elkaar tegen), wat is echt belangrijk en wat minder, enzovoorts. Ze besloten om hun ervaringen vast te leggen in een boek en dat resulteerde in Groentje?! Mooi gevonden, deze titel met een dubbele betekenis.
De auteurs volgen de jaarkalender. Ze beginnen in januari en volgen vervolgens de maanden tot en met december. Elke maand heeft een vaste indeling:
- Wat is in die maand handig om te weten als beginnend moestuinier;
- praktische tips voor de betreffende maand;
- wat kun je in die maand zaaien;
- het recept van de maand;
- en soms een toegift.
Voorbeeldmaand: januari
In januari is het vooral zaak om plannen te smeden. Wat wil je gaan zaaien? En waar ga je zaaien? Is het een plek die lang in de schaduw ligt, of is het juist een zonovergoten plek? Maak een zaaikalender en maak het jezelf daarbij niet al te lastig. Volg simpelweg de zaaiperiode die op het zakje met zaden staat. Hou er rekening mee dat sommige zaden binnen voorgezaaid moeten worden. Anders zijn de vruchten niet op tijd rijp. Natuurlijk voeren de auteurs een pleidooi voor biologische zaden. Niet alleen, omdat je dan zeker weet dat er geen chemische middelen zijn gebruikt, maar ook omdat biologische planten sterker zijn en beter bestand tegen ziekten. De praktische tips in januari gaan in op het fenomeen voorzaaien, het maken van zaaigrond en het werken in een kas(je). En dan tot slot de vraag: wat kun je zaaien in januari? Pepers, paprika’s en peulvruchten waaronder de siererwt, die weliswaar niet eetbaar is, maar die volgens de auteurs niet mag ontbreken in je moestuin. In april leggen ze uit waarom. Zou je onverhoopt geen balkon of tuin hebben, dan kun je pepers en paprika’s ook prima binnen laten staan. Zet ze op een zonnige vensterbank en laat ze maar groeien. Dan nog het recept van de maand. We eten met de seizoenen mee en dus in hartje winter: boerenkool met een twist.
Ik blader natuurlijk meteen door naar april, nieuwsgierig als ik ben waarom de siererwt niet mag ontbreken in je moestuin. Dat blijken meerdere redenen te zijn met een nadruk op: schoonheid. De Lathyrus is een dankbare bloeier die van elk saai hoekje een bloemenfestijn maakt. Ook de zonnebloem mag volgens de auteurs niet ontbreken. Ik geef ze helemaal gelijk. De koppen vol zonnebloempitten trekken immers heel veel vogels aan. En droog je de pitten, dan kun je ze in de winter voeren.
Elk seizoen heeft zo zijn eigen tips, te zaaien groenten en handigheden. En natuurlijk zijn eigen recept. De vaste indeling per maand maakt dat het boek heel toegankelijk is geschreven. Dat geldt trouwens ook voor de schrijfstijl. Die is niet moeilijk en naast toegankelijk ook enthousiasmerend. Sommige maanden sluiten af met een special. In oktober gaan de auteurs in op het fenomeen (mini)voedselbos en in december staat het tuingereedschap centraal. Zou je dan nog gereedschap missen, dan zet je het maar op je verlanglijst voor Sint of kerst.
Handige overzichten achterin
Tot slot: de zaaikalender ontbreekt niet. Handig ingedeeld. Eerst de eetbare bloemen, gevolgd door de groenten en kruiden. De soorten op alfabetische volgorde en per plant ook nog eens extra informatie in de vorm van: de zaaiwijze, de zaaiplek, de plantafstand en in welke maand(en) je de plant zaait.
Zaaigoed, gereedschap en andere benodigdheden koop je het liefst bij een verantwoorde aanbieder en zonder al te veel gedoe. Handig is het overzicht van leveranciers helemaal achterin het boek. Handig voor als je op zoek bent naar een bonsai schaartje of een growkit voor oesterzwammen. En omdat zelfs een heel toegankelijk geschreven boek niet helemaal zonder vaktermen kan, achterin een woordenlijst waarin de betekenis van een aantal woorden wordt uitgelegd. Wat bedoelen we bijvoorbeeld met combinatieteelt, fermenteren en F1-hybride?
Conclusie
De auteurs slepen je op inspirerende wijze het jaar door. Elke maand zetten ze nieuwe stappen op weg naar een volwassen moestuin en jij zet jouw voetstappen in hun spoor. Groentje?! is een ideaal boek voor beginnende moestuiniers, maar ik vermoed dat ook meer gevorderde moestuinierders er nog het nodige van zullen leren. Een mooi cadeau ook voor mensen die wel willen beginnen met een moestuin, maar de stap nog niet hebben durven nemen.
Groentje?! / Esther Klaster en Femke Lampe / KNNV Uitgeverij / als paperback