Van nature komen de meeste stinzenplanten niet in Nederland voor. Vanaf de late middeleeuwen werden deze planten verzameld uit andere regio’s in Europa, maar ook verder weg. Ze werden geplant in de tuinen van kloosters, kerken, landgoederen en andere voorname optrekjes waar je ze natuurlijk nog steeds kunt tegenkomen. Maar de stinzenplanten verwilderden ook en werden op een gegeven moment zelfs gewaardeerd als cultureel erfgoed. De Basisgids Stinzenplanten beschrijft alle stinzenplanten die in Nederland voorkomen.
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |
De Serie Basisgidsen breidt gestaag uit. Het kenmerk van deze serie is dat de delen toegankelijk zijn voor een breed publiek. Het taalgebruik is laagdrempelig zonder dat het te eenvoudig wordt, vaktermen worden zoveel mogelijk gemeden. De vele kleurenfoto’s maken elke gids ook aantrekkelijk om te zien. De auteurs zijn stuk voor stuk deskundigen die op een heel aansprekende manier hun kennis met de lezer delen. Gidsen dus die zowel de gevorderde als de ‘gewone’ natuurliefhebber zullen aanspreken.
Stinzenplanten. De naam heeft een Friese achtergrond waar oude landhuizen ‘stinzen’ worden genoemd. Letterlijk betekent ‘stins’: ‘oud stenen huis’. Wie een paar eeuwen terug een landhuis bewoonde, behoorde tot de elite. En juist de elite leed aan een verzamelwoede die zich niet beperkte tot kunst en andere waardevolle spullen. Ook planten werden verzameld, waaronder bol-, knol- en wortelgewassen die allen te samen stinzenplanten worden genoemd. Ze verwilderden zelfs en verrijkten daarmee de Nederlandse flora. Vanaf de jaren dertig in de twintigste eeuw nam de waardering voor stinzenplanten gestaag toe, met als hoogtepunt de publicatie van een standaardwerk in de jaren tachtig.
Midden-Europa is de hofleverancier van stinzenplanten. De hellingen van het Teutoburgerwoud staan elk voorjaar in volle bloei. Planten als lenteklokje, bosgeelster, daslook en gele anemoon komen hier van nature voor. Nu wil het geval dat van sommige soorten in de loop van de tijd meerdere varianten werden geïntroduceerd. Hierdoor is het voor leken steeds lastig om de oorspronkelijke, lees: wilde, soorten te vinden en te herkennen. Ook daar wil de Basisgids Stinzenplanten mee helpen.
De Basisgids Stinzenplanten volgt de indeling van het standaardwerk van Bakker en Boeve dat in de jaren tachtig verscheen. Dit duo onderscheidde een indeling in vier categorieën die ook in de basisgids wordt gehanteerd:
- Regionale stinzenplanten: planten die inheems zijn in Nederland, maar heel regionaal inheems zijn.
- Nederlandse stinzenplanten: zijn uitheems, komen uit Midden- en Zuid-Europa.
- Exotische stinzenplanten: komen van buiten Europa.
- Begeleiders: zijn geen stinzenplanten, maar groeien in de buurt van stinzenplanten. Tot mijn verrassing is de grote brandnetel zo’n begeleider.
Het is begin april dat ik deze recensie schrijf en ook nog eens de tijd dat verschillende stinzenplanten in bloei staan. Het zijn namelijk vooral voorjaarsbloeiers. Het leek me leuk om de gids in het veld te beproeven en dus nam ik hem mee tijdens een bezoek aan Park Huis te Kinderdijk in mijn woonplaats Alblasserdam en naar het Alblasserbos bij Papendrecht. Het leuke is dat Park Huis te Kinderdijk het restant is van een eeuwenoud landgoed. Als er ergens stinzenplanten gevonden kunnen worden, dan wel hier! En jawel, op de oever van een sloot zag ik een plant met witte bloemetjes. Te groot voor een sneeuwklokje (ook een stinzenplant trouwens), maar wat was het dan wel? Even bladeren in mijn basisgids, een paar planten vergelijken en ik was er uit: het lenteklokje op de pagina’s 50 en 51. De meeste soorten krijgen twee bladzijden toebedeeld en op die bladzijden staan een behoorlijk aantal grote en duidelijke kleurenfoto’s voorzien van een toegankelijke beschrijving van de plant en zijn achtergronden.
Van het lenteklokje lees ik dat de plant van nature in Duitsland, Frankrijk en de Ardennen voorkomt. Dat zijn zaden door mieren worden verspreid. En dat hij een voorkeur heeft voor voedselrijke grond. De foto’s op de pagina zijn weldadig mooi. Bloemen, zaaddozen, jonge planten en een fraaie foto van een zee aan lenteklokjes voor een landhuis sieren de bladzijden. Met daarbij de icoontjes die de details van de plant samenvatten heb je alles wat je als natuurliefhebber nodig hebt. Ontzettend handig, en wat mij betreft een lichtend voorbeeld voor alle natuurgidsen is dat ook de buitenlandse namen van de planten worden vermeld.
Even later, in het Alblasserbos bij Papendrecht, kwam ik daslook tegen. Ook al een stinzenplant met witte bloemen. In de gids lees ik dat daslook een inheemse soort is die in Limburg en langs de kuststrook voorkomt. De planten hebben een sterke uiengeur, lees ik. Reden om me eens over de plant heen te buigen en mijn snufferd eens boven een bloem te houden. Geen uienlucht te bespeuren en ik bezweer u dat ik niet verkouden was! Maar goed, het was dan ook een verse plant. Ik lees in de gids ook dat als daslook afsterft, de uiengeur zwaarder wordt. Over een paar weken ga ik terug!
De Basisgids Stinzenplanten is weer een fijne natuurgids voor natuurliefhebbers en ook voor iedereen die zich interesseert in tuinplanten. Doe je de gids open, dan komt het voorjaar je tegemoet. En dan moet je wel naar buiten om al die voorjaarsbloemen te gaan bekijken. Een heerlijke gids om het voorjaar mee in te gaan. Aanbevolen dus!
Basisgids stinzenplanten / Heilien Tonckens Wil Leurs / KNNV Uitgeverij / paperback
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42  | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF  | Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. | |
3. Kowa SVII 10x42  | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42  | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42  | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42  | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42  | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42  | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30  | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42  | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42  | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42  | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! | |
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. | |