Recensie: Basisgids Spinnen, Caroline Elfferich

Een spinnengids dit keer. Misschien sta je wel te trillen op je benen als er opeens een dikke huisspin in je ligbad zit. Of foeter je ze luidkeels uit wanneer je in de vroege morgen met je slaperige hoofd recht vooruit in een spinnenweb belandt. Maar spinnen zijn móói, héél mooi. Er is alle reden om spinnen van dichtbij te bekijken. En daar past dan een veldgids bij. De Basisgids Spinnen van Caroline Elfferich beschrijft 70 soorten die je in Nederland kunt zien. Laat je aversie varen en verdiep je in de wereld van de spinnen.

Vakantiehuis midden in de natuur

Op Natuurhuisje.nl vind je vakantiehuisjes midden in de natuur, in Nederland en ver daarbuiten. Je geniet van de stilte en vooral: van de natuur!

Er komen maar liefst 674 soorten spinnen voor in Nederland. Van dat soort aantallen kijk ik altijd weer op. Daar zitten natuurlijk heel zeldzame soorten tussen. Voor de beginnende spinnenkijker stelde Caroline Elfferich de Basisgids Spinnen samen. Weer een fijn nieuw deel in de befaamde reeks van KNNV Uitgeverij. De 70 soorten zijn een mix van algemeen in de bebouwde kom, algemeen in het buitengebied en zeldzaam (de laatste categorie in beperkte mate). Elke soort wordt afgebeeld in vijf tot zes kraakheldere foto’s. Jammer genoeg is een foto alleen soms niet voldoende om een spin van een naam te kunnen voorzien. In die gevallen moet je de geslachtsorganen met een loep of microscoop bestuderen. Maar of dat zo bevorderlijk voor de spinnenpopulatie is, valt te betwijfelen. Een spin laat zich meestal slechts in dode vorm onder het glas bewonderen. Liever niet doen dus.

De Basisgids Spinnen opent met uitgebreide inleidende hoofdstukken. Je komt verwanten van de spin tegen: pseudoschorpioenen, mijten en hooiwagens. Het belangrijkste onderscheid tussen ‘echte’ spinnen en deze spinachtigen is dat de laatste een lijf hebben dat uit één geheel bestaat. Het lijf van spinnen bestaat uit twee delen.

Wat een prachtige detailfoto’s staan er in het hoofdstuk over de lichaamsbouw van spinnen. Als ik spinnen nu eens op die manier kon filmen! Bekijk de kaken van de kruisspin, het uiteinde van de taster van de kerkzesoog met aan het eind het copulatieorgaantje of kijk in de ogen van een springspin. Werkelijk fantastisch om te bekijken.

De levenswijze van spinnen krijgt ruime aandacht, evenals de jachttechnieken. Je hebt webbouwers en vrije jagers. Dat wist ik dan nog wel. Maar tot mijn verrassing zijn er ook waarnemingen bekend van spinnen die stuifmeel eten of een zoete vloeistof drinken. Maar ook deze flexitariërs zijn in de basis jagers. Een geschikt prooidier zullen ze niet versmaden. 

recensie basisgids spinnen caroline elfferich

Wil je zelf spinnen gaan bestuderen, dan krijg je in het hoofdstuk Het bestuderen van spinnen de nodige aanwijzingen. Over hulpmiddelen die je kunt gebruiken bij het zoeken van spinnen. Algemene tips hoe je spinnen kunt vinden. En hoe je het beste spinnen kunt determineren.

En dan beland ik bij de soortbeschrijvingen. Ook hier weer prachtige foto’s. Kijk eens naar de lentevuurspin. Nooit geweten dat spinnen zó kleurig kunnen zijn. Ook in deze veldgids kom ik weer tot de verbeelding sprekende namen tegen. Het groen kadertje bijvoorbeeld. Of wat denk je van de getijgerde lijmspuiter, de boomzesoog, zompzakspin of schormarpissa?

Bij elk spin worden de belangrijkste kenmerken beschreven. Kort en in toegankelijke taal. Dit is een Basisgids Spinnen. Voor een breed publiek bedoeld, dus ook voor wie net begint met spinnen kijken. Welke kenmerken worden er beschreven? Wanneer je de volwassen spin kunt zien. Bij  de gevorkte spinneneter wordt bijvoorbeeld aangegeven dat je het vrouwtje het hele jaar door in volwassen vorm kunt zien. Het mannetje alleen in de periode augustus tot november. De vindplaats wordt aangegeven, het formaat, de vorm van het eicocon en de algemene kenmerken. En dat allemaal in heel begrijpelijke taal. Geen of nauwelijks vaktermen dus. Gelukkig maar.

Nog even een feitje ontzenuwen: namelijk dat de vrouwtjes de mannetjes na de paring opeten. Of zelfs vóór de paring als het mannetje niet uitkijkt. Bij de meeste spinnen is dat niet het geval. En als het wel het geval is, dan gaat het vaak om verzwakte mannetjes. Bij de wespspin (of: tijgerspin) lees ik echter dat het veel kleinere mannetje na de paring meestal wordt opgegeten. Het komt dus wel degelijk voor!

Ik beveel hem aan, deze Basisgids Spinnen. Prachtig vormgegeven, toegankelijk geschreven en veel foto’s die stuk voor stuk schitterend zijn. Kortom, een fijne gids voor de ‘gewone natuurliefhebber’. De KNNV Uitgeverij heeft weer een mooi deel toegevoegd aan de prachtige serie Basisgidsen.

PS. Hoewel spinnen geen insecten zijn, plaats ik deze recensie om praktische redenen toch in het overzicht van insectenboeken. 

Basisgids Spinnen / Caroline Elfferich / KNNV Uitgeverij / als paperback

De beste verrekijkers voor vogelaars

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00

Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn.

1. Vortex Diamondback HD 10x42

Ligt heerlijk in de hand.

Helder beeld, ook bij weinig licht.

Volledig multi-coated lenzen

2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF

Een slank en elegant instapmodel.

Laag gewicht.

Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42.

3. Kowa SVII 10x42

Lichtgewicht allround verrekijker.

Volledig multi-coated lenzen.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00

Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. 

1. GPO Passion ED 10x42

Hoogwaardig ED glas.

Ligt zeer prettig in de hand.

Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is.

De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss.

2. Bynolyt Yellowbird 8x42

Zeer scherp en lichtsterk beeld.

Zeer prettig gebruikscomfort.

Relatief lichte verrekijker.

3. Hawke Frontier EDX 10x42 

Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber.

Hoogwaardige coatings en prisma's.

Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort.

Ook verkrijgbaar als 8x42.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00

Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen.

1. GPO Passion HD 10x42

Scherp van rand tot rand.

HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld.

Zeer natuurgetrouwe kleuren.

2. Leica Trinovid HD 10x42

Robuust en lichtvan gewicht.

Haarscherp beeld en briljant beeld.

Zeer nauwkeurig scherpstellen.

3. Swarovski CL Companion 8x30

Een van de beste verrekijkers van dit moment.

Hoogwaardige materialen en coatings.

Heerlijk lichtgewicht.

De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00

Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers!

1. Swarovski NL Pure 10x42

De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

2. Leica Noctivid 10x42

Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. 

3. Zeiss Victory T*SF 8x42

Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker!