De boeken van Jan Wolkers hadden mij tot heden niet geschampt. Zal wel met mijn gereformeerde verleden te maken hebben. Jan Wolkers en de gereformeerden, dat boterde niet echt. Maar sinds ik actief ben voor een uitgeverij van natuurboeken, ontdekte ik dat de status van Jan Wolkers niet snel te overschatten valt. De één na de ander blijkt fan. En zo kreeg ik Amstelglorie in handen. Een verzameling dagboeknotities van de grootmeester over zijn volkstuin. Verzameld, of beter: geoogst door Onno Blom.
Amstelglorie is een kloek boek. Dat allereerst. Het zijn niet zomaar wat notities en daarmee klaar. De prachtige inleiding over Jan Wolkers en zijn volkstuin moet je zeker lezen. Natuurlijk komt de wankele relatie tussen Jan en zijn vader ter sprake. Geen wonder. De volkstuin van Jan zag er uit als een wildernis. Een gecultiveerde wildernis weliswaar, maar in elk geval niet zo netjes als die van de meeste tuiniers. Jan’s vader daarentegen schoffelde alles wat nog maar leek op onkruid onder de zoden. Een groter tegenstelling kun je niet hebben, en dat gold op meerdere terreinen.
Belangrijker nog is dat je in de inleiding ontdekt hoe belangrijk de natuur voor Jan Wolkers was. ‘De natuur is afschuwelijk en erg opwindend,’ zo sprak de literator. De natuur verleidde Wolkers tot schrijven en diende als inspiratie voor zijn tekeningen en schilderijen. Je leest over de tuinen die voor hem belangrijk zijn geweest, over Texel en natuurlijk over de volkstuinvereniging Amstelglorie waarvan hij lid is geweest in de jaren 1972 tot en met 1981. Toen wilde hij plots weg uit de grote stad en verhuisde hij met Karina naar Texel. De hilarische brieven van het bestuur aan Jan staan ook afgedrukt in de inleiding. Verderop, in één van de kleurenkaternen, vind je een afbeelding van de officiële opzegbrief van Jan aan het bestuur. En andere afbeeldingen trouwens. Van de volkstuin, van Jan zelf en natuurlijk van Karina. Een prachtige jonge vrouw trouwens. Dat moet gezegd worden.
En wat na de inleiding volgt zijn vele, vele, ja zelfs héél vele dagboeknotities. De mooiste die Onna Blom wist te oogsten. Over de volkstuin en het leven op het complex. Het moet er een dolle boel zijn geweest. Zoals je op de foto’s kunt zien sjouwden Jan en Karina in paradijselijke kostuums rond in hun hof.
De dagboeknotities staan ondertussen bol van fijne observaties. De teunisbloem die openspringt in de beginnende schemer. Het planten van radijsjes op plekken waar de mussen ze hebben weggevreten. Een wormpje dat hij vlak voor een groene kikker gooit en die daarop zijn tong naar buiten gooit. En op Pinksteren zijn de dotterbloemen uitgebloeid.
Laaf je aan het mooiste uit de dagboeken, brieven en notities van Jan Wolkers. Aanbevolen aan liefhebbers van de boeken van Jan Wolkers en aan lezers die van tuinieren houden.
Amstelglorie. De volkstuin van Jan Wolkers / Onno Blom (red.) / De Bezige Bij / als paperback