Je hebt een kind op het VWO en je hoort hem of haar zuchten voor een repetitie biologie. Je wilt helpen, maar hoelang is het geleden dat je zelf biologielessen volgde? En als je destijds net als ik iets lager dan VWO was ingeschaald, dan stranden je goede bedoelingen nog voordat je goed en wel van de stoel bent opgestaan. Kortom, we kunnen soms mopperen over het onderwijsniveau in Nederland, maar de lessen biologie blijken vaak behoorlijk pittig. Wil je je kind toch bijstaan dan kan een opfrisboek helpen. 50 inzichten biologie van de Engelse bioloog en schrijver dr. J.V. Chamary is zo’n boek.

50 beknopte hoofdstukken over de meest elementaire beginselen in de biologie, daarmee is het boek 50 inzichten biologie van Chamary gevuld. Beknopt, maar zéér informatief. Zelfs zo informatief dat je hoofd er soms van gaat duizelen. Althans, dat was mijn ervaring toen ik op een avond in één ruk een flink aantal hoofdstukken achter elkaar wilde lezen. Ik zei in de inleiding al dat biologie een pittig vak is. Ik hoor mijn dochter soms diep zuchten (en eerlijk gezegd reageerde ik daar tot mijn grote schande soms een beetje meewarig op), maar nu ik 50 inzichten biologie heb gelezen, begrijp ik haar een stuk beter. In heb ik bewondering voor de puike resultaten die ze toch maar mooi behaalt voor biologie daar op het VWO.

Begrippen
Biologie associeer ik met vogels en vlinders, maar daarmee versimpel ik de werkelijkheid aanzienlijk. Biologie is veel meer, en belangrijker: veel wetenschappelijker. De vijftig hoofdstukken in 50 inzichten biologie gaan in op begrippen als evolutie, ademhaling, prionen, morfologie, ecosystemen, het zelfzuchtige gen en soortvorming. Fundamentele begrippen dus die uitgebreid worden uitgelegd en toegelicht. Zo vergaar je binnen korte tijd, afhankelijk van hoe snel je leest, een behoorlijke basiskennis.

Elk hoofdstuk bevat een tijdlijn. Dat is voor de echte cracks. Wil je weten wie de eerste bioloog was die een theorie over dat begrip ontwikkelde, dan kijk je even linksonder. Op de tijdlijn staan natuurlijk allerlei andere markante momenten in de geschiedenis van de ontwikkeling van dat begrip. Het zal je dan ook niet verbazen dat op de tijdlijn bij het begrip Evolutie het jaar 1809 vermeld staat. Lamarck beschreef in dat jaar een evolutietheorie waarin soorten gaandeweg veranderen. In 1859 verscheen het boek Over het ontstaan der soorten van Charles Darwin waarin hij de aanpassing door natuurlijke selectie verklaart. De tijdlijn eindigt in de jaren dertig met de vermelding dat de moderne synthese natuurlijke selectie combineert met genetica.

Actuele discussies
Ondertussen gaat de auteur ook in op actuele discussies over het betreffende onderwerp. Zo gaat hij in het hoofdstuk over Evolutie in op de theorie van Intelligent ontwerp. Dat hij het niet zo heeft op alternatieve theorieën die zich baseren op een God of een buitenaards wezen, wordt al lezende duidelijk. Hij weerlegt dat soort alternatieve theorieën op een prettige wijze en verwijst daarbij naar serieus wetenschappelijk onderzoek.

Wil je om welke reden dan ook snel elementaire basiskennis opdoen over het vakgebied biologie, dan is 50 inzichten biologie een ideaal boek. Ik plaats er wel een ‘mits’ bij: mits je van een pittig non-fictie boek houdt. Want pittig is dit boek! Ik las ergens op internet dat het wetenschappelijk is. Dat laatste moeten we nu ook weer niet overdrijven, het is nu ook weer geen proefschrift, maar het is wel zo dat de hoofdstukken veel vaktermen bevatten. Je moet wel iets met biologie hebben en gewend zijn om wat ingewikkelder teksten te lezen. De bindwijze is hardcover en dat onderstreept nog eens extra de gebruikswaarde als naslagwerk(je).

Wil je meepraten over de belangrijkste thema’s binnen het vakgebied biologie, dan krijg je in 50 inzichten biologie de nodige basiskennis aangereikt. Zet je schrap en dan lekker lezen!

50 inzichten biologie / J.V. Chamary / Veen Media / Hardcover