De holenduif en houtduif kun je in elke polder van ons land tegenkomen. En soms in enorme aantallen, zeker in het najaar, wanneer de oogst van het land is en het afval van de gewassen nog niet ondergeploegd. Zo zag ik eind vorig jaar op het Zeeuwse eiland Sint-Philipsland een enorme groep holenduiven op een spruitenakker. Oppervlakkig gezien lijken holenduif en houtduif sterk op elkaar, maar kijk je goed, dan vallen de verschillen ‘als vanzelf’ op. In deze blog ga ik in op de verschillen tussen de holenduif en houtduif.

Het verschil tussen holenduif en houtduif

Aanleiding voor deze blog is de holenduif die ik gisteren vlak voor het onweer uitbarstte filmde langs de Geerweg bij Bleskensgraaf. Normaal gesproken vliegen holenduiven al op als je nog maar naar ze kijkt, maar deze bleef wonderlijk genoeg zitten. Ik parkeerde mijn auto met diep grommende dieselmotor in de berm en zorgde ervoor dat ik geen onverwachte bewegingen maakte. Zelfs de bonenzaak legde ik pas in het geopende raam toen de holenduif zijn kop tussen het gras stak om zaad op te pikken. Zo zag hij mijn bewegingen niet. Hetzelfde deed ik met mijn camera: behoedzaam pakken, en pas op de bonenzak leggen zodra de duif zijn kop omlaag hield.

En zo kon ik de holenduif minutenlang filmen. Voorbij razende auto’s deerden hem niet. Zelfs een lawaaiige tractor joeg hem geen schrik aan. Een buitenkansje dus.

De holenduif is kleiner dan de houtduif. Hij is bovendien een stuk donkerder dan zijn grote neef. En kijk je goed dan zie je twee zwarte strepen (of eigenlijk twee banen met zwarte vlekken op de achterkant van zijn rug) waarbij de houtduif een egaal grijze rug heeft. De ogen van de holenduif zijn helemaal zwart, terwijl de houtduif een geelwitte iris heeft. Het meest in het oog springt natuurlijk de enorme witte vlek in de nek van de houtduif. Die ontbreekt bij de holenduif. Nu moet je niet denken dat elke grotere duif zonder witte vlek een holenduif is. Dat dacht ik ook toen ik vanuit de hut in de Inlaag Keihoogte eens een duif filmde. Een dag later werd ik gecorrigeerd: het was een jonge houtduif. Jonge houtduiven hebben ook geen witte vlek in de nek. Lekker complicerend allemaal.

Veel mensen kijken nauwelijks om naar duiven. Zeker de houtduif wordt als doodnormale vogel gezien. Aan de holenduif wordt tijdens excursies vaak nog wel enige aandacht besteed. Kijk maar eens goed en ontdek dat die magere aandacht onterecht is. De iriserende vlekken in de nek, de diepe grijstinten met de lichte snavels… Beide soorten behoren voor mij tot de mooiste vogels die er zijn. Alleen er zijn er zo veel van, dat een ijsvogel toch nog iets meer tot de verbeelding spreekt.

En de holenduif die ik gisteren filmde? Ik startte mijn auto om hem vanuit een ander perspectief te filmen. Ik zette mijn auto stil aan de andere kant van de weg en legde pardoes mijn bonenzak in de raamopening. De duif keek juist op dat moment naar de auto en weg was hij. Die ene beweging was er één te veel…