In het voorjaar kun je ze bij elkaar zien staan: de IJslandse grutto en onze ‘gewone’ grutto (die natuurlijk zo gewoon niet is). Tot dit jaar heb ik er eerlijk gezegd grote moeite voor moeten doen om beide soorten (formeel is de IJslandse grutto een ondersoort) van elkaar te onderscheiden. Hoe de mensen bij het Landje van Geijsel hun best ook deden om mij het verschil uit te leggen, ik kon de verschillen toch maar lastig zien. Dat had overigens ook met de afstanden te maken. Dit jaar zag ik de IJslandse grutto’s voor het eerst vlak voor me, en toen werd alles een stuk duidelijker.
Ontdek de verschillen tussen de IJslandse grutto en de gewone grutto
Om mee te beginnen: de verschillen tussen beide soorten zie je het duidelijkst bij de mannetjes. Bij de vrouwtjes vind ik het nog altijd heel lastig, omdat die heel sterk op elkaar lijken. En dus richt ik me op de mannetjes. Want: zie je mannetjes, dan zijn de vrouwtjes meestal héél dichtbij!
De IJslandse grutto
In filmpje hierboven zie je IJslandse grutto’s. Wat valt op? Kijk naar de poten, die zijn iets korter dan die van onze grutto. Hetzelfde geldt voor de snavel, die is echt zichtbaar korter. En dan de kleur. Als IJslandse grutto’s zich goed laten zien, dan zal ook het verschil in kleur je vast niet ontgaan. Het mannetje van de IJslandse grutto is donkerrood van nek tot buik. Bij de grutto zul je zien dat die oranje is, een stuk lichter van kleur. Kijk ook naar de rug van de IJslandse grutto. Die is vrijwel volledig bezet met mooi gekleurde veren. Dat is bij onze grutto iets anders.
In het voorjaar zie je de IJslandse grutto’s vrijwel uitsluitend in plasdrasgebieden en op modderbanken foerageren. Je zult ze niet of nauwelijks in de weilanden tegenkomen. Zie je in april een grote groep grutto’s in zo’n nat gebied, dan is de kans groot dat dit IJslandse grutto’s zijn die op weg zijn naar hun broedgebieden op IJsland. De ‘gewone’ grutto heeft dan over het algemeen zijn broedgebieden al opgezocht. Dat is ook nog een factor om te onthouden. Vroeg in het voorjaar gaat die vlieger natuurlijk niet op. Dan kun je beide soorten met elkaar in natte gebieden zien foerageren. Denk aan Het Landje van Geijsel, de Biesbosch en Polder Arkemheen.
De ‘gewone’ grutto
Onze grutto staat hoger op de poten dan zijn IJslandse neef. Zie je hem op een paaltje staan, dan vallen de langere poten meteen op, evenals de langere snavel. Ook opvallend is de oranje gloed op nek en buik. Zoek je naar de mooie veertjes op de rug, dan zul je zien dat deze veertjes op de rug van de ‘gewone’ grutto minder dik bezaaid zijn. Soms hier en daar zo’n zwart, glimmend veertje op een grijze rug, bij andere iets meer.
De ‘gewone’ grutto zoekt in maart zijn broedgebieden al op. Daar houdt hij zijn hanengevechten, vliegt hij al roepend door de lucht en zie je hem nu en dan al op een paaltje staan. Dat zul je een IJslandse grutto in onze contreien niet zien doen.
En toch, het blijft lastig
Grutto en IJslandse grutto trekken naar het zuiden om er te overwinteren. In de winter zijn beide soorten vrijwel grijs. Dan lijken beide soorten sprekend op elkaar en moet je het geluk hebben dat poten en snavels goed zichtbaar zijn. De groepen grutto’s die in februari al in ons land arriveren, kunnen nog deels in winterkleed verkeren. Ook dan is het lastiger om de verschillen te zien. En al helemaal wanneer de grutto’s op grote afstand van je staan of wanneer de zon niet prettig op de vogels valt. Ik ben bang dat ik met tegenlicht de verschillen nog steeds niet zal zien. De verschillen tussen de vrouwtjes zijn in alle jaargetijden minimaal. Zelfs het geweldige Handboek Europese Vogels bevat geen afbeeldingen van vrouwelijke IJslandse grutto’s. Dat zegt voldoende. Ben je op zoek naar IJslandse grutto’s zoek in de periode februari – april dus gericht naar donkerrode vogels, naar de mannetjes, want dan zijn de vrouwtjes ook héél dichtbij!
De beste gruttogebieden
Wil je na het lezen van dit artikel en het bekijken van mijn filmpjes ook wel eens een grutto zien, en misschien zelfs een IJslandse grutto, lees dan ook mijn artikel over de beste gruttogebieden. Hou er rekening mee dat de IJslandse grutto puur een doortrekker is. Die zie je in alleen in de periode februari tot en met april in ons land. De ‘gewone’ grutto zie je in februari in gebieden als de Biesbosch en de Crezéepolder aansterken. In de loop van maart zoeken ze hun broedgebieden op. In juni zijn de kuikens die het hebben overleefd vliegvlug en verlaten de grutto’s de weilanden. Je ziet ze in groepjes rondscharrelen in modderige gebieden om geleidelijk aan te vertrekken naar het zuiden.
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. |
1. Vortex Diamondback HD 10x42 Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen Ligt heerlijk in de hand. |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. |
3. Kowa SVII 10x42 Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 |
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. |
1. GPO Passion ED 10x42 Hoogwaardig ED glas. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. Ligt zeer prettig in de hand. |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42 Zeer prettig gebruikscomfort. Zeer scherp en lichtsterk beeld. Relatief lichte verrekijker. |
3. Hawke Frontier EDX 10x42 Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Hoogwaardige coatings en prisma's. Ook verkrijgbaar als 8x42. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 |
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. |
1. GPO Passion HD 10x42 Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. |
2. Leica Trinovid HD 10x42 Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. |
3. Swarovski CL Companion 8x30 Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 |
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! |
1. Swarovski NL Pure 10x42 De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
2. Leica Noctivid 10x42 Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42 Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |