Ontdek de verschillen tussen de IJslandse grutto en de gewone grutto

Om mee te beginnen: de verschillen tussen beide soorten zie je het duidelijkst bij de mannetjes. Bij de vrouwtjes vind ik het nog altijd heel lastig, omdat die heel sterk op elkaar lijken. En dus richt ik me op de mannetjes. Want: zie je mannetjes, dan zijn de vrouwtjes meestal héél dichtbij!

De IJslandse grutto

In filmpje hierboven zie je IJslandse grutto’s. Wat valt op? Kijk naar de poten, die zijn iets korter dan die van onze grutto. Hetzelfde geldt voor de snavel, die is echt zichtbaar korter. En dan de kleur. Als IJslandse grutto’s zich goed laten zien, dan zal ook het verschil in kleur je vast niet ontgaan. Het mannetje van de IJslandse grutto is donkerrood van nek tot buik. Bij de grutto zul je zien dat die oranje is, een stuk lichter van kleur. Kijk ook naar de rug van de IJslandse grutto. Die is vrijwel volledig bezet met mooi gekleurde veren. Dat is bij onze grutto iets anders.

In het voorjaar zie je de IJslandse grutto’s vrijwel uitsluitend in plasdrasgebieden en op modderbanken foerageren. Je zult ze niet of nauwelijks in de weilanden tegenkomen. Zie je in april een grote groep grutto’s in zo’n nat gebied, dan is de kans groot dat dit IJslandse grutto’s zijn die op weg zijn naar hun broedgebieden op IJsland. De ‘gewone’ grutto heeft dan over het algemeen zijn broedgebieden al opgezocht. Dat is ook nog een factor om te onthouden. Vroeg in het voorjaar gaat die vlieger natuurlijk niet op. Dan kun je beide soorten met elkaar in natte gebieden zien foerageren. Denk aan Het Landje van Geijsel, de Biesbosch en Polder Arkemheen.

De ‘gewone’ grutto

Onze grutto staat hoger op de poten dan zijn IJslandse neef. Zie je hem op een paaltje staan, dan vallen de langere poten meteen op, evenals de langere snavel. Ook opvallend is de oranje gloed op nek en buik. Zoek je naar de mooie veertjes op de rug, dan zul je zien dat deze veertjes op de rug van de ‘gewone’ grutto minder dik bezaaid zijn. Soms hier en daar zo’n zwart, glimmend veertje op een grijze rug, bij andere iets meer.

De ‘gewone’ grutto zoekt in maart zijn broedgebieden al op. Daar houdt hij zijn hanengevechten, vliegt hij al roepend door de lucht en zie je hem nu en dan al op een paaltje staan. Dat zul je een IJslandse grutto in onze contreien niet zien doen.

En toch, het blijft lastig

Grutto en IJslandse grutto trekken naar het zuiden om er te overwinteren. In de winter zijn beide soorten vrijwel grijs. Dan lijken beide soorten sprekend op elkaar en moet je het geluk hebben dat poten en snavels goed zichtbaar zijn. De groepen grutto’s die in februari al in ons land arriveren, kunnen nog deels in winterkleed verkeren. Ook dan is het lastiger om de verschillen te zien. En al helemaal wanneer de grutto’s op grote afstand van je staan of wanneer de zon niet prettig op de vogels valt. Ik ben bang dat ik met tegenlicht de verschillen nog steeds niet zal zien. De verschillen tussen de vrouwtjes zijn in alle jaargetijden minimaal. Zelfs het geweldige Handboek Europese Vogels bevat geen afbeeldingen van vrouwelijke IJslandse grutto’s. Dat zegt voldoende. Ben je op zoek naar IJslandse grutto’s zoek in de periode februari – april dus gericht naar donkerrode vogels, naar de mannetjes, want dan zijn de vrouwtjes ook héél dichtbij!

De beste gruttogebieden

Wil je na het lezen van dit artikel en het bekijken van mijn filmpjes ook wel eens een grutto zien, en misschien zelfs een IJslandse grutto, lees dan ook mijn artikel over de beste gruttogebieden. Hou er rekening mee dat de IJslandse grutto puur een doortrekker is. Die zie je in alleen in de periode februari tot en met april in ons land. De ‘gewone’ grutto zie je in februari in gebieden als de Biesbosch en de Crezéepolder aansterken. In de loop van maart zoeken ze hun broedgebieden op. In juni zijn de kuikens die het hebben overleefd vliegvlug en verlaten de grutto’s de weilanden. Je ziet ze in groepjes rondscharrelen in modderige gebieden om geleidelijk aan te vertrekken naar het zuiden.