Jaarlijks overwinteren er kleine zwanen op Schouwen-Duiveland. Voor mij behoren kleine zwanen tot de vogelsoorten die ik minstens één keer moet hebben gezien in de winter. Zijn we op Schouwen-Duiveland om vogels te kijken, dan rijden we altijd even om voor deze hagelwitte verschijningen (de volwassen exemplaren althans, de jongen zijn grijs zoals je op de foto’s van Sjaak kunt zien).
Als wij op Schouwen-Duiveland op zoek gaan naar kleine zwanen, dan doen we dat tussen de dorpen Bruinisse, Oosterland en Ouwerkerk. Aan de zuidkust van het eiland dus. Als de boeren de resten van suikerbieten en andere gewassen nog op het land hebben laten liggen, dan kunnen er flinke groepen kleine zwanen op af komen. Vorig jaar filmde ik een grote groep kleine zwanen bij Viane. Weliswaar op flinke afstand, maar met een telescoop konden we ze goed bekijken.
Dit weekend filmde ik weer kleine zwanen bij Viane. Nu in het natuurgebied Klein Beijerenpolder. Er stond al een groepje kleine zwanen in dit leuke gebiedje, maar met de koppen tussen de veren. En op flinke afstand. Niet te filmen dus. Maar toen kwam een groepje van zes aanvliegen. Die wist ik nog redelijk te volgen met de camera. En Sjaak met de zijne. Je ziet in het filmpje hoe ze de landing inzetten en worden verwelkomd door de rest.
Goede nieuws van dit weekend
Het goede nieuws van dit weekend was dat er jonge vogels meevlogen. Het groepje van zes was waarschijnlijk een complete familie. Twee volwassenen en vier juvenielen. Met de kleine zwaan gaat het wereldwijd niet heel goed, zeg gerust ronduit slecht. De populatie staat zwaar onder druk. En dan is het extra belangrijk dat er voldoende jonge exemplaren groot worden. Die kunnen zich uiteindelijk ook weer voortplanten… Dat tot dit groepje vier juvenielen behoren (en in de Klein Beijerenpolder ook een aantal jonge exemplaren zaten), is dus goed nieuws.
De beste plekken om kleine zwanen te zien op Schouwen-Duiveland
Deze winter kun je de kleine zwanen vooral in deze twee gebieden op Schouwen-Duiveland zien:
- De omgeving van Viane. Dit voormalige landbouwhaventje kijkt uit over een enorm slik- en kweldergebied. In de polders langs Viane zitten groepjes kleine zwanen. Vergeet de Klein Beijerenpolder niet! Viane ligt in de driehoek Bruinisse – Oosterland – Ouwerkerk.
- De omgeving van Drieschor. Hier worden deze winter ook veel meldingen gedaan van kleine zwanen. Soms van groepjes van enkele tientallen exemplaren. Zoek de kleine zwanen in de polders tussen Sirjansland – Drieschor – Brouwershaven.
De meest recente waarnemingen van kleine zwanen
Op waarneming.nl kun je heel eenvoudig zoeken op soorten. Zo kun je een overzicht maken van alle waarnemingen van een vogel in een bepaalde periode. Voor de kleine zwaan doe je dat als volgt:
- Ga naar waarneming.nl.
- Kies in het menu Ontdek het submenu Soorten.
- Vul hier in ‘kleine zwaan’ en vink aan: Inclusief ondersoorten, hybriden, verzamelsoorten, etc. De kleine zwaan wordt namelijk als een ondersoort van de fluitzwaan gezien. Vink je dit niet aan, dan krijg je geen resultaat. En dan natuurlijk Enter.
- Klik op kleine zwaan.
- Klik op de tab Waarnemingen.
- Klik op de tab Kaarten.
- Op de kaart van Nederland staan de waarnemingen als rode hokken aangegeven. Geen rode hokken betekent: geen waarnemingen. Je kunt inzoomen en klikken op de rode hokken. Hoe roder hoe meer waarnemingen.
- Eenmaal op een hok geklikt, kun je rechtsboven ‘in het hok’ ook nog wat instellingen aanpassen. Kies voor Topo of OpenTopo om de plaatsnamen zichtbaar te maken. Handig voor het navigeren.
Dan nu mijn filmpje van de familie kleine zwanen die de landing inzetten:
De beste telescopen om vogels mee te kijken:
 | Het paradepaardje van Swarovski! De revolutionaire telescoop met twee oculairs. Ik testte de Swarovski BTX op het Vogelfestival en was meteen verkocht. Wat een rust aan je ogen! |
 | Een beest van een telescoop. Het paradepaardje van het gerenommeerde merk Zeiss. De Zeiss Victory Harpia 95 spotting scope beschikt over een superieure kwaliteit optisch glas en even superieure technische eigenschappen. |
 | Een allround telescoop die zeer lichtsterk is en een volkomen natuurgetrouw beeld levert. Kan de vergelijking met vergelijkbare modellen van Swarovski, Zeiss en Leica prima doorstaan, sterker, presteert vaak nog beter dan de modellen van deze topmodellen die honderden euro's duurder zijn. Stelt door de dual focus zéér nauwkeurig scherp. |
 | De ATX 95 is de nummer 1 in de Grote Telescopentest van Roots. De details spatten perfect je oog in. Neem daarbij het relatief lage gewicht en je sjouwt met een blij gezicht met deze telescoop door het veld. Verkrijgbaar met een rechte en een schuine inkijk. |
 | Wat een geweldige telescoop is dit ook. En weet je wat ik zo prettig vind aan dit model? Die twee knoppen voor het scherpstellen. De eerste knop voor het iets grovere werk en de tweede knop voor het fijne werk. Ook een sterk punt is dat hij op een paar meter afstand scherp stelt. Plaats 3 in de Roots Grote Telescopen Test. |
 | Het paradepaardje van Kowa. Deze scope is voorzien van een groot 99mm zuiver fluorietkristalobjectief dat ook bij weinig licht een geweldig beeld oplevert. Chromatische abberatie is vrijwel volledig geëlimineerd. En daarbij komt dat hij relatief licht van gewicht is. |
 | De Vortex Razor HD 27-60×85 Angled telescoop zie ik hoog prijken in verschillende testresultaten. Vanwege het gewicht en de helderheid van het beeld. Oculair en telescoop vormen één geheel. En dat heeft ook zijn voordelen. Al was het maar dat de kans op stof in je telescoop een stuk minder groot is. Wordt ook geroemd vanwege zijn heel gunstige prijs/kwaliteitverhouding. Heb je een kleiner budget dan is dit een heel goed alternatief als je op zoek bent naar een 'grote' telescoop. |
 | Beste allround telescoop in de Roots Grote Telescopen Test. Het andere topmodel van Swarovski is de Swarovski ATS 65 + 25-50x zoom. Ook deze telescoop heeft een loepzuiver beeld. Maar het allergrootste voordeel van deze telescoop is zijn verrassend lage gewicht. Nog geen veertienhonderd gram. Dit is de ideale telescoop om mee te nemen op reis. Hij weegt niets. Ook ideaal natuurlijk om mee te sjouwen over ruig terrein. Wat een genot om door te kijken! Toen ik dit model testte, vond ik hem t.o.v. de Kowa Spotting Scope TSN-66A Prominar de mindere. |
 | Prettig geprijsde allround telescoop met uitstekende beeldprestaties! Gelukkig hoeft een telescoop niet bovengemiddeld duur te zijn wil hij een excellent beeld leveren. Neem deze Meopta MeoPro 80 HD. Ik vind de kwaliteit van deze telescoop ook uitmuntend, maar de prijs is veel aantrekkelijker dan bovengenoemde modellen. Ik raad je aan om zelf ook deze telescoop eens aan een test te onderwerpen. |
 | N° 10 Vortex Viper HD 20-60x85 Voor het nog iets kleinere budget. De Vortex Viper heb ik opgenomen in dit overzicht om te laten zien dat je ook me een iets minder groot budget toch een goede telescoop kunt aanschaffen. Natuurlijk, ga je de Vortex Viper vergelijken met één van de 'beesten' hierboven, dan zul je prestatieverschillen gaan zien. Met name in donkerder omstandigheden én bij volledig inzoomen, dus bij sterker vergroten. Maar heb je geen zin om de hoofdprijs te betalen voor een telescoop, dan verzeker ik je dat dat ook niet hoeft. Ook met deze goedkopere telescoop kun je in de meeste gevallen prima uit de voeten. |