Deze week verschijnt het boek Wat zingt daar? van Dick de Vos en illustrator Elwin van der Kolk. Heb je moeite met het herkennen van vogelgeluiden, dan raad ik je dit boek ten zeerste aan. Dat deed ik gisteren ook al in mijn recensie. Vandaag trakteer ik je op een interview met Dick de Vos. Want de verschijning van zo’n geweldig boek behoeft natuurlijk een persoonlijke toelichting.
Beginnende vogelaars geven vaak bij mij aan dat ze die vogelgeluiden onmogelijk uit elkaar kunnen houden. ‘Ik leer het nooit!’ roepen ze dan. Vaak gevolgd door: ‘Ik ben hier te oud voor!’ Ik brom dan steevast: ‘Gewoon blijven luisteren, dan leer je het op den duur best.’ Heb jij een betere reactie?
Je moet vroeg beginnen, en dat bedoel ik letterlijk vroeg in het jaar. Begin januari zingen er nog niet zoveel vogels en de degene die zingen, hebben ook nog eens een makkelijke zang: koolmees, pimpelmees, grote bonte specht. God is genadig.
In Wat zingt daar? kom ik een interessante boom tegen, elke zijtak is een zangsleutel. Kun je hier iets over vertellen?
Je kunt ‘categorieën van vogelzang maken. Als je goed naar de structuur kijkt, dan blijkt dat de zangstrofen van sommige vogels identiek zijn opgebouwd. De eenvoudigste herhalen gewoon de roep, zoals de zwarte kraai: de roepzangers.
Iets ingewikkelder is als éénzelfde motief herhaald wordt, zoals bij de mezen het geval is, maar ook de koekoek. Dit noem ik de motiefzangers.
Dan heb je zangers die een strofe maken uit niet één, maar een paar verschillende motieven: ik noem dat de strofenzangers. De vraag die je dan kunt stellen: wordt dezelfde strofe iedere keer vrijwel identiek herhaald (sterotiepe strofen, zoals bij de vink), of zijn ze iedere keer geheel anders (gevarieerde strofen, zoals bij de merel).
Zo heb ik nog een paar categorieën.
Ben je eenmaal bij een bepaalde categorie, dan kunnen het nog maar een paar vogels zijn. Neem de gevarieerde strofenzangers. Heb je daarbinnen een vogels die vrij laag en vrij langzaam zingt, dan kom je uit bij de merel.
Mocht het toch de merel niet zijn, dan is het een andere vogel die daar in de buurt komt, bijvoorbeeld de zwartkop. Zo kun elke vogel letterlijk plaatsen ten opzichte van de andere.
Hoe helpt jullie nieuwe boek de beginnende vogelaar verder bij het herkennen van vogelgeluiden?
Ik heb me uitgeleefd in de parafrasen: weergaven van de zang in woorden, maar dan typografisch ondersteund: luide klanken krijgen grote letters, toonhoogteverschillen blijken uit dalende of stijgende letters enz.
Verder heb ik van elke vogel de zang in notenschrift uitgebeeld. Dat is ver buiten mijn comfortzone, want ik ben helemaal geen musicus. Maar ik heb de noten ingevoerd in een muziekprogramma (MuseScore) en dat getest bij vogelkenners en die kwamen er eigenlijk altijd uit.
Welke drie tips heb je voor mensen die willen leren vogelgeluiden te herkennen.
- Met een vogelgids mee die het je leert.
- Een aantekenboekje maken en via een tekenschrift de zang proberen weer te geven. Dat dwingt je goed te luisteren
- Een opname proberen te maken, die thuis afspelen en vergelijken met de app.
Tot slot nog een paar persoonlijke noten kraken.
Wat is jouw lievelingsvogelgeluid?
De nachtegaal, ook vanwege de rijke cultuurhistorie van die vogel. En ik woon niet ver van Meijendel, misschien wel het rijkste nachtegalengebeid van Europa. Over de nachtegaal gaat mijn volgende boek.
Wat vind je het meest gekke, typische vogelgeluid in Nederland, hoe klinkt die en van welke vogel is die, waar te horen en wanneer?
De blauwborst. Hij heeft alles: hij zit bij water in het moeras, heeft een zang die doet denken aan een vlaggenmast in de wind, en is ook nog eens prachtige rood-wit-blauw. De blauwborst zou eigenlijk de nationale vogel moeten zijn, en niet de grutto.
Je komt moe en versleten thuis. Even de zinnen verzetten, dus behoefte aan een achtergrondmuziekje. Wat zet je het komende uur op?
Ik luister eigenlijk nooit naar muziek. Ik vind het opdringerig. De natuur heeft genoeg aan zichzelf.
Maar als ik toch moet kiezen: The Beatles. Daar ben ik mee opgegroeid. Als kleutertjes liepen we naar de kleuterschool – dat deden we blijkbaar vroeger nog – en zongen we uit volle borst een liedje klonk als sie laf joe jèjèjè. We hadden het op de radio gehoord, en leerde later pas dat het de Beatles waren. Paul McCartney is ook een van de weinige muzikanten die vogelzang in een van zijn composities heeft verwerkt: het prachtige Blackbird, je kent het vast wel.
Met dank aan Dick de Vos voor zijn medewerking aan dit interview.
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42  | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 8x42  | Door Roots verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 10x42. | |
3. Kowa SVII 10x42  | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42  | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42  | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42  | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42  | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42  | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30  | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42  | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42  | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42  | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! | |
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |