De ‘Russische beer’ heeft ons land in zijn greep. IJskoude poolwind stroomt vanaf de toendra in de richting van ons land en doet alles verstijven. Je zult maar vogel zijn en het nu moeten rooien. Denk niet al te gemakkelijk van: ze zijn er voor gemaakt, want dat doet de werkelijkheid te kort. Het is nu puur overleven geblazen voor de meeste vogels. Reken maar dat er nu ontzettend veel vogels het loodje leggen. Kijk eens naar de blauwe reigers en grote zilverreigers in de Alblasserwaard. Ze zitten roerloos in de rietkraag, in elkaar gedoken. Een enkeling vliegt op, op zoek naar een muizenrijk weiland. Of naar een van de laatste ijsvrije slootjes.
Dit weekend bezochten Sjaak en ik de Grevelingendam. Ook daar was en is het ijzig. Het was al lang geleden dat ik ijs had gezien op zout water. Ik kan me het eerlijk gezegd niet heugen. Ja, toen ik klein was. Een jaar of twaalf. Toen dreven de ijsschotsen door het Schelde-Rijnkanaal. En lagen ze bij eb op het slik. Een van de hardnekkigste herinneringen is dat ik daar toen met vriend Peter rond banjerde en dat ik wel eens onder zo’n schots wilde kijken. Alsof ik niet wist hoe het slik eruit zag! Peter hield de schots omhoog, maar liet hem op een gegeven ogenblik uit zijn handen kletteren. Bovenop mijne kop waar hij een gat formeerde. Nou ja, het feit dat ik dit artikel heb weten te schrijven, wil zeggen dat ik dat ongeluk heb overleefd.
Zo ver als met die ijsschotsen is het nog niet op de Grevelingendam, maar er deint wel ijs op het zoute water. Losse brokken die ogenschijnlijk een glad oppervlak vormen. Maar erop staan, ho maar. IJs op en in zout water is altijd brokkelig van structuur. Broos ook. Het moet echt wekenlang streng vriezen wil je daar veilig op kunnen staan. Mooi is het en bijzonder ook.
En zo stonden we met de auto in de berm, zo dicht mogelijk naar het water toe. Een bonte strandloper en tureluur foerageren in het koude water. Een plukje ijs ligt op het schor. Het is vloed en bijna is het zover dat het water ook dit ijs zal oppakken. Het perspectief is niet heel fraai, zo schuin vanaf de dam naar beneden. Maar het alternatief was nog slechter: uit de auto stappen en alle vogels op laten vliegen. Dat levert voor ons slechts lege beelden op. En de vogels vliegen onnodig op met het nodige energieverlies tot gevolg. En dat moeten we in deze omstandigheden echt vermijden. Geloof je niet dat het voor steltlopers cruciaal is om zo min mogelijk energie te verliezen in de winter, lees dan het bijzondere boek Reisvogels van Theunis Piersma maar eens. Je zult er verstelt van staan hoe steltlopers zich aanpassen aan de lange trek en felle vorst. Dan snap je ook meteen waarom grote delen van de Oosterschelde en Waddenzee niet meer toegankelijk zijn voor mensen.
Ongestoord kunnen foerageren, heel belangrijk voor steltlopers:
De beste telescopen om vogels mee te kijken:
 | Het paradepaardje van Swarovski! De revolutionaire telescoop met twee oculairs. Ik testte de Swarovski BTX op het Vogelfestival en was meteen verkocht. Wat een rust aan je ogen! |
 | Een beest van een telescoop. Het paradepaardje van het gerenommeerde merk Zeiss. De Zeiss Victory Harpia 95 spotting scope beschikt over een superieure kwaliteit optisch glas en even superieure technische eigenschappen. |
 | De ATX 95 is de nummer 1 in de Grote Telescopentest van Roots. De details spatten perfect je oog in. Neem daarbij het relatief lage gewicht en je sjouwt met een blij gezicht met deze telescoop door het veld. Verkrijgbaar met een rechte en een schuine inkijk. |
 | Wat een geweldige telescoop is dit ook. En weet je wat ik zo prettig vind aan dit model? Die twee knoppen voor het scherpstellen. De eerste knop voor het iets grovere werk en de tweede knop voor het fijne werk. Ook een sterk punt is dat hij op een paar meter afstand scherp stelt. Plaats 3 in de Roots Grote Telescopen Test. |
 | Het paradepaardje van Kowa. Deze scope is voorzien van een groot 99mm zuiver fluorietkristalobjectief dat ook bij weinig licht een geweldig beeld oplevert. Chromatische abberatie is vrijwel volledig geëlimineerd. En daarbij komt dat hij relatief licht van gewicht is. |
 | De Vortex Razor HD 27-60×85 Angled telescoop zie ik hoog prijken in verschillende testresultaten. Vanwege het gewicht en de helderheid van het beeld. Oculair en telescoop vormen één geheel. En dat heeft ook zijn voordelen. Al was het maar dat de kans op stof in je telescoop een stuk minder groot is. Wordt ook geroemd vanwege zijn heel gunstige prijs/kwaliteitverhouding. |
 | Beste allround telescoop in de Roots Grote Telescopen Test. Het andere topmodel van Swarovski is de Swarovski ATS 65 + 25-50x zoom. Ook deze telescoop heeft een loepzuiver beeld. Maar het allergrootste voordeel van deze telescoop is zijn verrassend lage gewicht. Nog geen veertienhonderd gram. Dit is de ideale telescoop om mee te nemen op reis. Hij weegt niets. Ook ideaal natuurlijk om mee te sjouwen over ruig terrein. Wat een genot om door te kijken! |
 | Prettig geprijsde allround telescoop met uitstekende beeldprestaties! Gelukkig hoeft een telescoop niet bovengemiddeld duur te zijn wil hij een excellent beeld leveren. Neem deze Meopta MeoPro 80 HD. Ik vind de kwaliteit van deze telescoop ook uitmuntend, maar de prijs is veel aantrekkelijker dan bovengenoemde modellen. Ik raad je aan om zelf ook deze telescoop eens aan een test te onderwerpen. |
 | N° 9 Vortex Viper HD 20-60x85 Voor het iets kleinere budget. De Vortex Viper heb ik opgenomen in dit overzicht om te laten zien dat je ook me een iets minder groot budget toch een goede telescoop kunt aanschaffen. Natuurlijk, ga je de Vortex Viper vergelijken met één van de 'beesten' hierboven, dan zul je prestatieverschillen gaan zien. Met name in donkerder omstandigheden én bij het inzoomen, dus bij sterker vergroten. Maar heb je geen zin om de hoofdprijs te betalen voor een telescoop, dan verzeker ik je dat dat ook niet hoeft. Ook met deze goedkopere telescoop kun je in de meeste gevallen prima uit de voeten. |