In het westen van het land waar ik woon zie je zelden een bonte vliegenvanger. Deze zangvogel is typisch een broedvogel van de zandgronden in het zuiden en oosten van ons land. En toch. Tijdens de trekperiode, zeker die in het najaar, wordt ook in de omgeving van Alblasserdam regelmatig een bonte vliegenvanger gezien. En ga je in de maanden augustus en september vogels kijken in de duingebieden langs de kust, dan maak je ook kans op deze bijzondere insectenjager. Vandaag in mijn serie Hoe lok ik … de vraag: Hoe lok ik de bonte vliegenvanger in mijn tuin?
De bonte vliegenvanger als broedvogel
Het maakt dus nogal verschil waar je woont en in welk seizoen je bent aanbeland. In het voorjaar zal je de bonte vliegenvanger graag als broedvogel verwelkomen. Op de zandgronden is dat nog niet eens zo’n onhaalbare zaak. Kijk maar eens naar het filmpje hieronder dat ik maakte bij het Aamsveen net buiten Enschede. Alles wat je nodig hebt om een bonte vliegenvanger in je tuin te laten broeden is:
- Een groene tuin op de zandgronden.
- Een nestkast voor bonte vliegenvangers.
- Bomen en struiken in de directe omgeving van de tuin.
De nestkast mag op een paal staan zoals je ziet. Ook nestkasten in bomen worden bewoond door de bonte vliegenvanger die anders dan zijn neef de grauwe vliegenvanger in een ‘gewoon’ mezenkastje nestelt. In de bomen en struiken rondom het nestkastje zoeken beide oudervogels naar insecten. Anders dan de grauwe vliegenvanger zoekt de bonte vliegenvanger veelal tussen de boombladeren naar rupsen en andere insecten. Liefst broedt de bonte vliegenvanger in de buurt van halfopen bossen, loofbossen of gemengde bossen. In het oosten van het land maak je de meeste kans, maar ik ben de bonte vliegenvanger ook in de Brabantse bossen tegengekomen als broedvogel.
De bonte vliegenvanger als doortrekker
De bonte vliegenvanger trekt in voorjaar en herfst door op zijn tocht naar zijn broedgebieden of juist naar Afrika waar hij overwintert. Wil je tijdens de trekperioden enige kans maken op een bonte vliegenvanger in je tuin, laat dan de hoge loofbomen in je tuin staan, en de struiken en planten eveneens. Zorg dus voor groene tuin waar ook insecten in ruime mate voorkomen. Daar jaagt de bonte vliegenvanger immers op. Zet dus insectenvriendelijke planten in je tuin en gebruik zeker geen gif. De meeste kans maak je op locaties waar tijdens de trekperioden er stuwing plaats vindt van trekvogels. Westkapelle is een voorbeeld van een dorp waar die stuwing in de herfst plaats vindt en daar kun je in de herfst in de tuinen regelmatig bonte vliegenvangers zien. De afgelopen twee jaar zie ik ook opvallend veel meldingen van de bonte vliegenvanger in een groene en rustige oase in Papendrecht. De kans dat er daadwerkelijk een bonte vliegenvanger in je tuin opduikt tijdens de trek is echter te verwaarlozen. Het is echt een kwestie van geluk hebben.
Hoe een bonte vliegenvanger er tijdens de najaarstrek uit kan zien zie je in dit filmpje:
En de grauwe vliegenvanger?
Je kunt natuurlijk ook proberen om de grauwe vliegenvanger naar je tuin te lokken. Deze zangvogel broedt meer verspreid over het land en duikt soms op heel onverwachte plekken op om te nestelen. Bijvoorbeeld in een bloemenkrans aan de voordeur. Of bovenop een tuinlichtje onder een balkon zoals bij onze buren. Lees in dit artikel meer over hoe je de grauwe vliegenvanger naar je tuin lokt.
Mijn tips voor natuurbeleving en vogels kijken
Met deze tips beleef je de natuur nog intenser en komen de vogels letterlijk dichterbij:
 | (voor elk budget de drie beste opties) |
 | (héél véél keuze, en zelfs met geheel contactloos verblijf en dus veilig!) |
 | (voor elk budget een paar opties) |
 | (per provincie gesorteerd) |
 | (aantrekkelijke planten voor vogels, vlinders en andere insecten) |
 | (lees hier mijn tips om spechten, mezen en roofvogels naar je tuin te lokken) |
 | (mijn persoonlijke top tien) |