In de gids Tuindieren lees ik dat de koekoekshommel zijn naam niet voor niets heeft. Evenals de koekoek, legt deze hommelsoort haar eitjes in andermans nest. De koningin van de koekoekshommel doodt de nietsvermoedende koningin die bezig is haar nest in te richten. Vervolgens legt de koekoekshommel eitjes in het veroverde nest. Maar de eitjes die de gedode koningin heeft gelegd, komen wel uit! Dat worden werksters die de larven van de koekoekshommel gaan verzorgen. Een boeiende wereld, die van de hommels!
Helaas prijken er op de Rode Lijst van bedreigde bijensoorten ook een aantal hommels. Bijzondere soorten als de boshommel, grote tuinhommel en heidehommel. En in de fenomenale Veldgids Bijen zie ik een overzicht van hommels die inmiddels zijn verdwenen uit ons land. Gelukkig kan iedereen die een tuin heeft hommels een handje helpen. En het is nog niet eens zo heel moeilijk om hommels in de tuin te krijgen. Zelfs al is je tuin niet zo groot. Daarom vandaag de vraag in mijn veelgelezen serie Hoe lok ik… : hoe krijg ik hommels in de tuin?
Hoe krijg ik hommels in de tuin?
#1. Nectar en stuifmeel
Hommels zijn evenals bijen nijvere insecten. Vrijwel onafgebroken zijn ze op zoek naar nectar en stuifmeel. Wil je hommels in je tuin verwelkomen, zorg er dan voor dat in elk seizoen bloeiende planten in je tuin te vinden zijn. In het voorjaar bijvoorbeeld bloeiende fruitboompjes. Dovenetel moet je niet beschouwen als onkruid, maar als een welkome plant. En wat dacht je van een prachtige blauwe regen? In de zomerperiode zorg je voor planten als tijm, ooievaarsbek, salie en rozemarijn. Heb je een grote tuin plant dan eens een lindeboom. Dit is de insectenboom bij uitstek. In het naseizoen doen lavendel, zonnehoed, heide en kattenkruid het goed. Maar er zijn tal van andere planten die je tuin aantrekkelijker maken voor hommels. Bij een gespecialiseerde webshop als Vivara kun je goede zaadpakketten bestellen.
Wist je dat hommels van het vroege voorjaar tot het late najaar rond vliegen? Op de website van Vivara vind je een uitgebreid en uitgekiend aanbod van hommelvriendelijke planten en die je ook nog eens op bloeimaand kunt selecteren:
Maart
April
Mei
Juni
Juli (een aanrader vanwege het zeer uitgebreide assortiment)
Augustus (een aanrader vanwege het zeer uitgebreide assortiment)
September
Oktober
November
#2. Zorg voor nestplaatsen
Hommels maken hun nest in holtes onder bomen, onder graspollen, in verlaten muizennesten of in een gat in de muur. Tja, om nu muizen in de tuin te lokken, dat vind ik een beetje ver gaan. Het kan gelukkig anders. Je kunt namelijk ook zelf zorgen voor geschikte nestplaatsen. Zo kun je bij Vivara een bouwpakket bestellen voor een hommelkast. Timmer het in elkaar en hang het op of beter nog: zet het nestkastje aan de voet van een struik of heg met het gat naar het zuiden. Doe er wel wat nestmateriaal in. Een paar plukken honden- of kattenhaar bijvoorbeeld. Droog gras en mos kunnen ook.
Een alternatief voor een hommelkast is een insectenhotel. Zo’n insectenhotel biedt vaak plaats voor meerdere soorten insecten. Aan solitaire bijen, lieveheerstbeestjes, dagvlinders én aan hommels. Ga je ook voor hommels in de tuin, kies dan voor een insectenhotel dat een hokje heeft met een gat erin. Dat hokje is speciaal voor de hommels. Een overzicht van goede insectenhotels vind je op de website van Vivara.
En nóg een optie: graaf een aarden pot half in de grond en stop er droog nestmateriaal in. Let op dat het vocht uit de pot kan lopen. Er moet dus niet alleen aanvlieggat in zitten, maar ook gaatjes in de bodem!
#3. Zorg voor beschutting
Hommels zijn over het algemeen goede vliegers, dus een briesje wind kunnen ze wel aan. Maar een ideale hommeltuin warmt lekker op in de zon. Zorg dus voor beschutting in de vorm van een haag of struik die de wind tegenhoudt. Zeker te weten dat de hommels dit zullen waarderen.
Hoe krijg ik hommels in de tuin? Een goede vraag. Ik hoop dat ik je een begin van een antwoord heb gegeven. Hommels zijn niet alleen heel mooie insecten, ze zijn ook nog eens heel bedaard. Je moet wel gek doen wil een hommel je steken. Reden te meer om hommels in je tuin te verwelkomen. Wil je meer informatie over ‘natuur-inclusief’ tuinieren, lees dan verder in het inspirerende boek Tuinieren voor [wilde] dieren.
De beste verrekijkers om insecten te kijken:
#1. Pentax Papilio II 8.5×21
Let je uitsluitend op de close focus en het gewicht, dan heb ik hier een heel betaalbare verrekijker voor je gevonden met een extreem goede close focus. Niet voor niets de Papilio geheten, wat zoiets betekent als ‘vlinder’. Deze verrekijker stelt scherp op de ongelooflijke afstand van 0,5 meter. Ga languit in het gras liggen en bekijk de insecten van ontzettend dichtbij. En de prijs? Met iets van € 129 niet heel duur. Het beeld is echter niet te vergelijken met andere modellen in de categorie ‘Beter’. Maar ja, om insecten te kijken is dit een best model. En ga je naar een zonnige bestemming, dan kun je met dit model ook redelijk uit de voeten als je vogels wilt kijken. Zolang er maar veel zonlicht is!
#2. Vortex Diamondback 8×42
Een verrekijker van nog geen € 200 met een close focus van 1,5 meter. De meeste volwassenen zijn iets langer dan 1,5 meter en dus kun je met deze verrekijker je tenen bekijken mits je staat. En doordat je diagonaal kijkt, is de afstand vrijwel altijd meer dan 1,5 meter. Een betaalbare verrekijker van een gerespecteerd merk om insecten mee te kijken. Met een gewicht van bijna 700 gram wel aan de zware kant. Staat tegenover dat je er ook aardig mee kunt vogels kijken. Een leuk instapmodel dus.
#3. Kowa BD42-8 XD verrekijker
Een goede outsider in de prijsklasse tot € 500. Dit model van Kowa wordt hogelijk gewaardeerd vanwege zijn uitmuntende beeldkwaliteit. Ook de close-focus mag er zijn: 1,5 meter. Daarmee is deze verrekijker heel goed om insecten te kijken.
#4. Carl Zeiss Terra ED 10×25
Dit model is wat je noemt een pocketverrekijker. Ben je vrijwel uitsluitend op insecten gericht, dan wil je liever een zo klein en licht mogelijke verrekijker. Je steekt het in je jaszak en wandelen maar. Elke gram extra is er één te veel. En insecten kijk je meestal overdag en ook nog eens op zonnige momenten. Licht genoeg dus, zelfs voor een verrekijker met lenzen met een kleinere diameter. Zeiss is een van die befaamde merken die een pocketmodel aanbiedt dat net iets duurder is dan € 300. De close focus ligt op 1,9 meter. Het gewicht is aangenaam: 310 gram. Een leuk sportief model. Ook verkrijgbaar als 8×25. In verhouding wel wat duur.
#5. Meopta MeoStar B1 8×32
Ook weer een topmodel dat je zowel voor vogels- als voor insectenkijken kunt gebruiken (en voor andere dieren natuurlijk). De close focus ligt op 1 meter. Echt beregoed, want één meter is niets. Voor deze Meopta geldt hetzelfde als voor de Leica: het heeft een prijs. Ruim € 800. Dat is niet mals, maar daar krijg je wel iets voor terug. Een zeer goede verrekijker met een flink later gewicht dan grotere modellen. Ook deze Meopta is verkrijgbaar met een vergroting van 10.
#6. Leica Trinovid HD 8×32
Dit is een model om je vingers bij af te likken, als je op zoek bent naar de beste verrekijker om insecten of amfibieën te kijken. Leica is niet zomaar een merk, het is een merk in de categorie ‘Swarovski’. Je begrijpt wel, daar hangt een prijskaartje aan. De prijs van dit model ligt op ongeveer € 950. Maar je kunt er dan ook uitstekend mee vogels kijken (waarbij deze kijker in de schemering al snel te kort schiet). De close focus ligt op 1 meter. Het model van Pentax hierboven ‘doet het’ op een halve meter, maar één meter is ook buitengewoon goed hoor. Dit model is wel iets zwaarder dan de Pentax. Ook verkrijgbaar met een vergroting van 10x.
#7. Leica Ultravid 8×20 BR
Licht en compact en een close-focus van 1,8 meter. Leica is een topmerk en de serie Ultravid staat hoog aangeschreven. Deze verrekijker heeft lenzen met een diameter van 20 millimeter. Dat betekent dat hij bij weinig licht al snel te kort schiet. Maar ja, insecten vliegen op zomerse dagen en dan heb je eerder licht te veel dan te weinig. En amfibieën en reptielen worden ook pas wakker bij veel zonlicht. Wel een model in een duurdere prijsklasse, namelijk bijna € 700.
#8. Swarovski EL 8.5×42 W B Swarovision
Zo ongeveer de duurste verrekijker die er is. De Swarovski EL, alom beschouwd als de beste verrekijker van dit moment. Allereerst om vogels te kijken, maar met een close-focus van 1,5 meter kun je er natuurlijk ook uitstekend mee insecten en amfibieën kijken. Van het beeld kun je alleen maar dromen, zo fantastisch mooi. Ben je op zoek naar het beste van het beste, dan is dit een van de uitgelezen modellen. Maar ja, de prijs hé. Ga je puur om insecten te kijken nou een verrekijker van meer dan € 2.000 aanschaffen? Laat ik het zo formuleren: dat zou ik dan weer niet doen. Maar ik ben dan ook een Zeeuw. Natuurlijk, deze topkijker moet in dit overzicht, maar het is met enige schroom. Let bovendien op het gewicht: dat is met 800 gram in dit overzicht aan de hoge kant.