‘De winterkoning verraadt zijn aanwezigheid vaak door zijn luide, explosieve en melodramatische zang met knetterende trillers, rollers en hoge noten,’ zo schrijft Jan Rodts in De slimste vogelgids. Hoewel het winterkoninkje niet in de top tien van de Tuinvogeltelling voorkomt, is het wel één van de meest algemene tuinvogels in Nederland. Hij heeft waarschijnlijk de pech dat hij heel klein is en ook nog eens bruin. En dat hij vaak in de dekking blijft. Je ziet hem dus al heel snel over het hoofd. Hoe kan ik het winterkoninkje helpen? Die vraag staat in dit artikel centraal.
Het winterkoninkje is niet de koning van de winter
Anders dan de naam doet vermoeden is het het winterkoninkje bepaald niet de koning van de winter. Sterker nog, tijdens een strenge winter legt het winterkoninkje massaal het loodje. Zo’n klein lijf op temperatuur houden kost bakken met energie. Liefst eet hij insecten en juist bij strenge kou zijn die lastig te vangen. Je kunt het winterkoninkje in de winter dus het beste helpen door hem bij te voeren. En hoewel ik op diverse websites lees dat het winterkoninkje ook zaad zou eten, help je hem nog het meest door hem dierlijk voedsel aan te bieden. Meelwormen bijvoorbeeld, gevriesdroogd of levend. Meelwormen bevatten ontzettend veel proteïnen en behoren tot het natuurlijke voedsel van winterkoninkjes. Je helpt winterkoninkjes dus enorm door meelwormen aan te bieden, al dan niet in vet gegoten. Realiseer je echter wel dat heel veel tuinvogels wel een meelworm lusten. Alle soorten mezen komen maar wat graag af op een meelworm. Om maar niet te spreken over de roodborst en heggenmus.
Winterkoninkjes sluipen het liefst door struiken, door takkenhopen en over gestapelde stenen. Hij blijft haast onzichtbaar en begeeft zich niet snel op open terrein. Biedt het voedsel voor het winterkoninkje daarom het liefst aan tussen de beschutting van struiken en takken. De gespecialiseerde webshop Vivara biedt allerlei voer aan voor winterkoninkjes, waaronder meelwormen.
Warm blijven is ook een uitdaging in de winter
Zoals ik hierboven al aangaf: warm blijven kost bakken met energie tijdens een strenge winter. Het aanbieden van het juiste voedsel is dan eerste prioriteit. Maar ook in de nacht moet de winterkoning op temperatuur blijven. Dat doen ze vaak door met meerdere soortgenoten in een nestkastje te kruipen. Zo houden ze zich behaaglijk warm. Zijn ze overdag elkaars felle concurrenten, in de nacht werken ze gebroederlijk samen. Niemand minder dan de Engelse auteur Stephen Moss heeft dit prachtig beschreven in zijn boek Het winterkoninkje. Wil je een prachtig vogelboek lezen, dan raad ik je dit boek ten zeerste aan.
Gelukkig biedt de webshop Vivara.nl speciale loungenesten aan voor winterkoninkjes. In deze nesten kunnen ze prinsheerlijk overnachten. En niet uit te sluiten valt dat de winterkoninkjes er in het voorjaar een nest in bouwen. Ook Bol.com biedt een uitgebreid assortiment aan van nestkastjes voor winterkoninkjes.
Andere manieren om het winterkoninkje te helpen
Natuurlijk help je de winterkoning het allermeest door hem een geschikt biotoop aan te bieden. Lekker veel struiken in de tuin, en het liefst dichte struiken die ook in de winter bladeren hebben. Laat de bladeren op de grond liggen, daar wemelt het van de insecten en spinnen zijn lievelingsvoedsel. Als je er dan ook nog een paar stammetjes, wat takken of stenen laat liggen, dan heb je een prima biotoop voor de winterkoning geschapen. Een omgeving waar trouwens ook andere vogels op afkomen zoals koolmees, heggenmus en roodborst. Of een zoogdier als de egel…
Ik hoop dat ik je een paar bruikbare tips heb gegeven zodat je het winterkoninkje kunt helpen. In mijn artikel over hoe je het winterkoninkje naar je tuin kunt lokken, lees je misschien nog meer bruikbare ideeën.
Herken je de vogels in je tuin?
En dan heb je dit alles gedaan, en dan wemelt het opeens van de vogels in je tuin. Want deze tips lokken nog veel meer andere vogelsoorten naar je tuin. Herken je ze ook? Vogels herkennen levert veel meer plezier op. Een heel goede vogelgids om tuinvogels te herkennen is de Zakgids Vogels van Nederland en België. Door zijn uitgekiende opzet lukt het vrijwel iedereen om de juiste vogels heel snel te herkennen. Een aanrader dus. Wil je trouwens ook tips lezen hoe je andere vogels naar je tuin lokt (bijvoorbeeld de koolmees, sperwer of specht) bekijk dan dit overzicht eens…
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42 | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF | Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. | |
3. Kowa SVII 10x42 | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42 | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42 | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42 | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42 | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42 | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30 | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42 | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42 | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42 | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |