Hoe kan ik de kramsvogel naar mijn tuin lokken?

De kramsvogel is in de Lage Landen vooral een wintervogel. In Nederland broeden maximaal 25 paartjes. Alleen in de Ardennen broedt deze grote lijstersoort nog in grotere aantallen, maar dat heuvellandschap is beslist geen laagland te noemen. De kramsvogels die bij ons overwinteren komen uit Scandinavië en Rusland, zo lees ik in de Vogelatlas van Nederland. In De slimste vogelgids van Jan Rodts lees ik dat hij ook wel tsjaklijster genoemd wordt vanwege zijn karakteristieke roep. De kramsvogels zie je vooral, en in de meeste delen van ons land zelfs uitsluitend, op het platteland. Een kramsvogels in de tuin is dus voor slechts weinig mensen weggelegd. Maar toch. Stel dat je de uitdaging aan wilt gaan? Dan is de vraag: hoe kan ik de kramsvogel naar mijn tuin lokken?

Hoe kan ik de kramsvogel naar mijn tuin lokken?

De aanleiding voor dit artikel was een ontmoeting met een grote zwerm kramsvogels op de Oudelandsedijk bij Ooltgensplaat. Ze zwermden uit het over weiland, maar telkens wanneer ze opgeschrikt opvlogen, landden ze in de meidoornstruiken die langs de dijk groeien. Die struiken hingen tjokvol met bessen en daar aten ze gretig van. Het was vroeg in de morgen, windstil en zonovergoten. In de eerste zonnestralen lichtten de vogels fraai op. Sjaak maakte de foto’s, ik filmde. Je ziet de beelden in het filmpje hieronder.

Bij het zien van deze zwerm lijkt me het antwoord op de vraag hoe je een kramsvogel naar je tuin kunt lokken niet zo heel moeilijk. Je hebt allereerst een tuin nodig die grenst aan open land. Een tuin dus in de polder, langs een polderwijk, en dan ook nog eens het liefst een polderdijk die weelderig begroeid is met bomen en struiken. Struiken die in het najaar overladen zijn met bessen. Meidoorns bijvoorbeeld, maar ook lijsterbes, vlier en sleedoorn doen het prima. De struiken aan de Oudelandsdijk zaten soms barstensvol met kramsvogels en dat gaat natuurlijk door totdat de struiken kaal zijn. Dan vliegt de zwerm naar een volgende halte en eet ze daar de struiken kaal.

Bijvoeren kan helpen

En toch. Hoewel ik kramsvogels vrijwel uitsluitend in het buitengebied tegenkom, lees ik in sommige vogelboeken dat de kramsvogel toch ook wel voederplaatsen in tuinen bezoekt. Vooral als er overrijp fruit te vinden is waar merels dol op zijn. Woon je dus tegen het buitengebied aan, dan kan het de moeite lonen om flink wat appels neer te leggen. En al helemaal natuurlijk wanneer je tegen een boomgaard aan woont. Daar kan het in het najaar al helemaal wemelen van de lijsterachtigen. Er valt altijd wel een appel of peer van de boom…

Aanplanten van heggen in ons landschap

Heb je een tuin op de ideale locatie om kramsvogels te ontvangen, plant dan dus meidoorns en andere besdragende struiken aan. Je zult zien dat je niet alleen kramsvogels lokt, maar ook andere vogels als merel, zanglijster, koperwiek, houtduif en vogels die in struiken broeden. De hagen in je tuin en in het landschap zijn in het voorjaar het broedbiotoop van vogels als grasmus, tjiftjaf, fitis, zwartkop, roodborsttapuit, merel, zanglijster en winterkoning. Onder de struiken schuilen en nestelen bovendien patrijzen en fazanten. Echt waar, heggen zijn ontzettend belangrijk voor de biodiversiteit in ons landschap en daarom pleit ik voor massale herplanting van heggen. Niet alleen belangrijk voor de dieren in ons land, maar ook nog eens bijzonder fraai voor ons mensen. Waarom denk je dat talloze mensen uit wandelen en fietsen gaan in een regio als Zuid-Limburg of de Zak van Zuid-Beveland? Juist, vanwege die kilometers aan heggen die elk voorjaar in volle bloei staan. Je snuift de zoete bloesemgeur op, hoort overal vogels zingen en geniet van de dagvlinders die op de bloesem zoeken naar nectar. Tenslotte: hagen dempen het geluid van het verkeer en vangen ook nog eens fijnstof op.

Verwelkom nieuw leven in jouw tuin dit broedseizoen!