De grote schoonmaak in het voorjaar. Een goede huisvrouw ontkwam er in de negentiende eeuw niet aan. Hoewel de grote schoonmaak geen vaste plek meer heeft op de jaarkalender, voelen de meeste mensen zich het meeste thuis in een schone omgeving. Misschien zijn onze huizen wel schoner dan ooit.
Over vogels zou je zoiets misschien niet zeggen. Open je een nestkast nadat de jongen zijn uitgevlogen, dan kan de stank je al van ver tegemoet komen. Zeker wanneer de resten van een dood jong er nog in liggen. Of wat denk je van de vlooien en uitwerpselen die zich nog in de nestkast bevinden? Hoog tijd voor de grote schoonmaak. Hoe en wanneer je maak een nestkast schoon?
 |
Hoe en wanneer maak je een nestkast schoon?
Wanneer maak je de nestkast schoon?
Het is belangrijk om te weten dat de oudervogels en hun jongen de nestkast niet meer gebruiken zodra de jongen zijn uitgevlogen. Dus heb je een nestkast in je tuin en zie je op een dag de jonge pimpelmezen of koolmezen een voor een de nestkast verlaten, dan weet je hoe laat het is. De vogels kijken niet meer om naar de nestkast. Je zou diezelfde dag nog met een gerust hart de nestkast kunnen schoonmaken en daar is ook alle reden toe.
Soms leggen de oudervogels, of een ander paar, na verloop van tijd weer eieren in de nestkast. Dan is het maar beter dat de nestkast eerst is schoongemaakt. De vlooien en andere parasieten zouden zich immers meteen massaal op de nieuwe broeders storten. Geen goede start dus. Zou je na een paar weken de nestkast schoonmaken, dan bestaat dus de kans dat er alweer in gebroed wordt. Dat is niet altijd even duidelijk, omdat de eerste eieren die zijn gelegd worden bedekt met een laagje nestmateriaal. Schoonmaken doe je dus liefst zo snel mogelijk nadat de jongen zijn uitgevlogen.
Maak je de nestkast niet meteen na het uitvliegen schoon, doe dat dan wel in het najaar. Zo maak je de nestkast optimaal geschikt voor zangvogels om er tijdens koude winternachten in de slapen. Dat doen de vogels soms zelfs met meerdere tegelijk. Zo houden ze elkaar warm. Zouden de vlooien en parasieten dan nog in de nestkast zijn, dan snap je wel wat er gebeurt…
Hoe maak je de nestkast schoon?
De nestkast schoonmaken is zo moeilijk niet. Je verwijdert allereerst het nest. Kiep de boel gewoon in het plantsoen, op de composthoop of ergens achteraf in de tuin. Wie weet bevat het nest nog materiaal dat de vogels kunnen hergebruiken.
Vervolgens giet je er heet water in. Kokend water mag, maar kijk uit voor ongelukken. Even goed uitspoelen en klaar ben je. Ik zou de nestkast even laten drogen voordat je hem ophangt of voordat je het deksel er weer op doet. Zo voorkom je dat de nestkast langdurig vochtig blijft.
Gebruik beslist geen zeep of andere schoonmaakmiddelen. Wij mensen houden ervan om ons te wassen met geurige zeep of shampoo. Die voorkeuren hebben vogels ten enenmale niet. Simpelweg uitspoelen met heet water is voldoende. Zo natuurlijk mogelijk dus.
Wat doe je met een oude nestkast?
Als je tijdens het schoonmaken van je nestkast merkt dat de nestkast oud is, of zelfs versleten, wat doe je er dan mee? Vervang je hem door een nieuwe, repareer je hem of … Het is goed om te weten dat ook een oude nestkast zeer wordt gewaardeerd door zangvogels. Is de oude nestkast dus nog deugdelijk (dus: valt hij nog niet uit elkaar), maar is hij in jouw ogen simpelweg een beetje lelijk aan het worden, dan is dat voor de vogels geen enkel probleem.
Is de nestkast echter een bouwval een het worden, dreigt er een plank uit te vallen, of vallen er grote kieren in, vervang hem dan door een nieuwe of probeer nog een doorstart te maken door de nestkast te repareren.
Bijzondere nestkasten
Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen of gevallen die je op een andere manier benadert, en dat geldt ook voor het schoonmaken van nestkasten. Denk maar eens aan de volgende nestkasten:
- Nestkast van de gierzwaluw. Deze nestkast maak je nooit schoon. De gierzwaluw brengt geen of nauwelijks nestmateriaal in de nestkast. Hij legt zijn eieren gewoon op de grond. Niets aan doen en dat is ook een stuk veiliger voor jezelf want gierzwaluwen nestelen hoog op het dak of tegen de muur.
- Nestkast van de kerkuil. De kerkuil schuilt overdag in de nestkast en spuugt zijn braakballen dan uit, gewoon in de kast. Na verloop van tijd is de laag braakballen zo hoog, dat de kerkuil er niet meer in past. Dan verlaat de kerkuil de nestkast. Dat voorkom je door de braakballen af en toe uit de nestkast te verwijderen.
- De nestmand voor een ransuil. Zou je een nestmand voor een ransuil hebben opgehangen en deze nestmand is in gebruik (door een ransuil, ekster, zwarte kraai of andere vogel), dan kun je die ook ongemoeid laten. Grote kans dat het volgende jaar een nieuwe laag op het oude nest wordt aangebracht.
- Nestkasten voor de huiszwaluw. Ook deze nestkast maak je niet schoon. De huiszwaluwen richten in het nieuwe jaar hun nest zelf wel weer in.
Meer lezen over nestkasten
Wil je meer lezen over de inzet van nestkasten, lees dan ook deze artikelen:
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. |
1. Vortex Diamondback HD 10x42  Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen Ligt heerlijk in de hand. |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF  Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. |
3. Kowa SVII 10x42  Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 |
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. |
1. GPO Passion ED 10x42  Hoogwaardig ED glas. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. Ligt zeer prettig in de hand. |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42  Zeer prettig gebruikscomfort. Zeer scherp en lichtsterk beeld. Relatief lichte verrekijker. |
3. Hawke Frontier EDX 10x42  Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Hoogwaardige coatings en prisma's. Ook verkrijgbaar als 8x42. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 |
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. |
1. GPO Passion HD 10x42  Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. |
2. Leica Trinovid HD 10x42  Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. |
3. Swarovski CL Companion 8x30  Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 |
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! |
1. Swarovski NL Pure 10x42  De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
2. Leica Noctivid 10x42  Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42  Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |