Hoe ademt een libel?

In het Alblasserbos kwam ik gewone oeverlibellen tegen. Dit is een forse libellensoort die je haast niet over het hoofd kunt zien. Hoewel, ze zitten vaak doodstil op een blad of zelfs op de grond en dan zie je ze juist over het hoofd. Toen ik ze goed bekeek, zag ik dat voortdurend met hun achterlijf pompen. Dat moest wel met hun ademhaling te maken hebben, meende ik. Maar een antwoord op de vraag Hoe ademt een libel? had ik toch ook niet direct paraat. Ik ging op onderzoek uit.

Hoe ademt een libel?

Wat blijkt: insecten hebben geen longen. Dat betekent dat ze ook niet via hun mond ademen. En toch hebben ook insecten zuurstof nodig. Veel zuurstof soms zelfs. Neem nu een hommel. Voordat die kan vliegen, moet hij eerst zijn lichaam verwarmen tot boven de dertig graden. Als het twintig graden is, moet hij er dus meer dan 10 graden bovenop zetten wil hij in beweging kunnen komen. Dat opwarmen kost ontzettend veel energie.

En neem nu deze gewone oeverlibellen. Ik filmde ze terwijl ze op een tak of een blaadje zaten. Doodstil. Ze zitten in de zon en laven zich aan de warmte. Straks zien ze een prooi langs vliegen, of een partner-in-spe om mee te paren. En dan vliegen ze in een flits op. Ook dat kost ontzettend veel energie. Zuurstof hebben libellen dus nodig, en veel ook! Hoe ademen libellen?

Ik zocht wat in het rond en ontdekte dat insecten, en dus ook libellen, door piepkleine gaatjes in hun lijf ademen. Hun lijf is hun exoskelet. Wat bij ons de botten zijn, dat is bij insecten het pantser. In dat pantser zitten piepkleine gaatjes waarmee ze lucht in en uit laten stromen. Die lucht komt in buisjes terecht en die buisjes monden uit in een cel of meerdere cellen die zuurstof kunnen opnemen en transporteren. Zo ademt een libel dus. En die gaatjes? Die worden spirakels genoemd. Lees ook mijn artikel Hoe lok ik libellen naar mijn tuin?

Hier kun je mijn filmpje bekijken dat ik maakte van het mannetje en vrouwtje van de oeverlibel:

recensie veldgids libellen

Goede veldgids libellen

Ben je op zoek naar een goede veldgids om libellen te herkennen? Dan ontkom je niet aan de Veldgids libellen die is samengesteld door Frank Bos, Marcel Wasscher en Weia Reinboud. Dit is simpelweg de beste veldgids van dit moment om libellen te herkennen. Voor zowel de beginnende als de gevorderde liefhebber van libellen. Lees hier mijn recensie over de Veldgids libellen.

Mijn tips voor natuurbeleving en vogels kijken

Met deze tips beleef je de natuur nog intenser en komen de vogels letterlijk dichterbij:

(voor elk budget de drie beste opties)

(héél véél keuze, en zelfs met geheel contactloos verblijf en dus veilig!)

(voor elk budget een paar opties)

(per provincie gesorteerd)

(aantrekkelijke planten voor vogels, vlinders en andere insecten)

(lees hier mijn tips om spechten, mezen en roofvogels naar je tuin te lokken)

(mijn persoonlijke top tien)