Het viel me vorige week al op: langs de Geerweg, rond de Donkse Laagten, staat het gras nog heel hoog. Dat is nog niet gemaaid dit jaar. Vast voor de weidevogels, dacht ik al. Maar zeker weten deed ik het niet, want ja, hoe moet ik dat nu weten? Vanmorgen was ik weer in de Donkse Laagten en was er juist een boer bezig op zijn land. Een uitgelezen kans om even een praatje te maken.
En inderdaad, de boeren met weilanden rond de Donkse Laagten maaien hun percelen gefaseerd. Speciaal voor de weidevogels. Sommige percelen zijn langer of korter geleden voor het eerst gemaaid. Op andere percelen staat het gras nog kniehoog. Die percelen zullen de komende weken gemaaid gaan worden, vertelde de boer. ‘En dan zie ik de jonge grutto’s voor me uit lopen.’ Hij vertelde dat de grutto’s in het natuurgebied broeden, maar dat het broedgebied onvoldoende voedsel biedt aan de kuikens. ‘Het is te schraal en dan komen ze op ons weiland voedsel zoeken, want wij bemesten ons land.’ Een eye-opener voor me. Je kunt dan wel broedgebieden creëren, maar er moet ook nog gegeten worden! En dat doen de kuikens van de weidevogels kennelijk massaal in de omliggende weilanden.
Met alle risico’s van dien, want die weilanden worden wel gemaaid! ‘Ik moet goed opletten tijdens het maaien,’ ging de boer verder. ‘Want anders krijg ik ze in de maaier.’ Waarna hij vervolgde: ‘Ze hebben het hoge gras nodig om te schuilen tegen de roofvogels, maar door het hoge gras lopen gaat niet zo best. Ze lopen dus voor me uit door het karrenspoor, want daar ligt het gras plat. Dat loopt een stuk beter.’ Nou, ik zou wel eens op de motorkap van zo’n tractor willen zitten en de kuikens in een optocht voor me uit zien lopen.
De weilanden worden dus gefaseerd gemaaid. De kuikens krijgen daarmee de kans om in een belendend perceel te schuilen tegen de roofvogels. Daar staat het gras immers hoog. Zouden de boeren alles in ene keer maaien (en daarbij ook rekening houden met de kuikens), dan staan de kuikens vervolgens op een kaalgeschoren weiland. Open en bloot, goed zichtbaar voor de alziende ogen van buizerd, bruine kiekendief en torenvalk. En laten we ook de ooievaars en blauwe reigers niet vergeten. Zilvermeeuw en kleine mantelmeeuw evenmin. Huispoes scharrelt ook wel eens in de wei. En misschien ook nog een vos erbij? Genoeg predatoren die een kuiken blieven.
De boer vertelde dat er een vergoeding tegenover staat. ‘Anders kan het niet, want je mist toch de eerste snede.’ Begrijpelijk, een boer moet tenslotte wel leven van zijn bedrijf. ‘Maar we doen dit graag en hoe meer je ermee bezig bent, hoe mooier het wordt,’ besloot hij. Waar een wil is, is een weg. Bij de boeren rond de Donkse Laagten ontbreekt het dus niet aan goede wil.
Ondertussen loop ik nog wel rond met de vraag waarom er niet een vrachtje ruwe mest over de Donkse Laagten wordt uitgereden. Op de wijze zoals ik dat ook in Oostenrijk zie gebeuren. Een beetje stro erdoorheen en strooien maar. Die mest trekt vliegen aan en die vormen het hoofdvoedsel van de grutto’s. En anders gewoon een paar koeien erin, en dan bedoel ik natuurlijk in het weiland. Niet te veel, maar precies genoeg om hier en daar een koeienvlaai te laten vallen.
Een mooi gesprek dus vanmorgen met een boer die duidelijk passie had voor zijn bedrijf en voor de weidevogels. Er is nog veel mogelijk in ons land.
En hoe hoog het gras staat? Nou, op sommige plekken zelfs hoger dan de knieën zoals je in het filmpje ziet. Dat geldt ook voor de planten in de bermen langs de Geerweg. Ik doe een oproep aan de wegbeheerder om die bermen nog maar even niet te maaien. Hoeveel rupsen van de grote beer ik ondertussen niet heb gezien daar langs de Geerweg… Het is overweldigend!
Leestip
Albert Beintema beschrijft in De grutto hoe grutto’s hun jongen grootbrengen en hoe ze op spectaculaire wijze naar Afrika trekken. Hij laat zien hoe bijzonder deze vogel is en hoe belangrijk hij is als symbool voor de natuur en het cultureel erfgoed. Het is aan ons om te beslissen of wij de grutto willen behouden. Beintema heeft zijn keuze al gemaakt, al was het alleen maar omdat er niets mooiers te bedenken is dan een groepje baltsende grutto’s die luid schreeuwend door een mooie voorjaarslucht boven een bloemrijke weide achter elkaar aan jakkeren.
De beste verrekijkers voor kinderen:
 | Voor de allerjongste kinderen licht ik er toch een verrekijker van een paar tientjes uit: de Bushnell Powerview 8×21. Heel veel licht komt er niet door, maar voor overdag is het voldoende. Voor kinderen van een jaar of vier of vijf aan wie je nog geen verrekijker van tachtig euro of meer wilt uitgeven, is dit een leuk instapmodelletje. |
 | Dit vind ik nou echt een fraaie verrekijker voor kinderen. Vergroting van acht keer is perfect. De diameter van de lens is 42 millimeter, en dat betekent dat het met de lichtsterkte goed zit. Het gewicht is opmerkelijk laag: nog geen 300 gram en dat maakt dit model uitermate geschikt voor kinderen. |
 | Een heel compacte verrekijker met een gewicht van iets meer dan 400 gram. De vergroting van tien keer is wel iets gevoeliger voor trillingen, en daarom is dit model geschikt voor kinderen vanaf een jaar of tien. Maar die zullen er zeker veel plezier aan beleven! |
 | Een verrekijker met een gewicht van 575 gram. Een stoer model dus, voor sommige kinderen een aangenaam kenmerk. Een goed instapmodel voor wat oudere kinderen. De doorsnede van de lenzen is 42 millimeter en dat betekent dat deze verrekijker overdag goed presteert. |
 | Een leuke dakkantkijker voor relatief weinig geld. Een heel laag gewicht, namelijk iets meer dan 200 gram en dat verkleint de kans op trillingen doordat de verrekijker te zwaar is. Geschikt voor jongere kinderen vanaf een jaar of acht. |
 | Dit model is beduidend lichter dan de verrekijkers hierboven. En dat betekent een kleinere kans op vervelende trillingen. Geschikt voor kinderen vanaf acht jaar. |
 | Een verrekijker voor kinderen met veel kracht in de armen. Het gewicht is namelijk ruim 710 gram. Bovendien is de vergroting 10 keer en dat betekent dat deze verrekijker gevoelig is voor trillingen. Alleen geschikt voor kinderen vanaf een jaar of dertien, schat ik in. |