Het is februari en je kunt de eerste zangvogels al horen zingen. Sommige houden zich nog in, andere zingen al uit volle borst. De komende maanden zal het vogelconcert aanzwellen. En daarom gaan we ons in dit artikel voorbereiden op het vogelkoor dat je straks overal kunt horen. Herken jij de 15 zangvogels die je in het filmpje hieronder hoort en ziet zingen? Ik adviseer je op eerst het filmpje te bekijken, de oplossing te noteren en daarna de oplossing onder het filmpje te bekijken.

Herken 15 zangvogels in beeld en geluid

In park, bos, moerasgebied en op de heide, overal kun je zingende vogels horen en zien. Ga er daarom de komende maanden zeker op uit en geniet van de zingende vogels. In het filmpje hieronder zie je 15 zangvogels. Raad hun namen!

Oplossing van het zangspel

Zingen doen vogels om meerdere redenen. Ze laten soortgenoten ermee weten dat een stukje gebied hun territorium is. Hoe overtuigender de vogel zingt, hoe kleiner de kans dat een rivaliserende soortgenoot het waag om zich in dat territorium te begeven. De fanatiek en overtuigend zingende zangvogel laat immers horen dat hij zeer vitaal is en dus sterk. Je kunt ook zeggen: niet te kloppen. Vrouwtjes zijn natuurlijk op zoek naar mannetjes die vol levenslust zitten. Die sterk zijn, een goede partner met sterke genen. Zo rationeel denken vogels natuurlijk niet, maar zo werkt het wel in de praktijk.

De oplossing van het zangspel vind je hier:

1. Zwartkop. Deze zwartkop filmde ik bij Kopenhagen. Het was eind april, maar de natuur loopt in Denemarken iets achter ten opzichte van Nederland. Het blijft er wat langer koud dan in ons land. Zou dit de reden waarom deze zwartkop nog een beetje ingehouden zingt? Of is het een jong mannetje die het zingen nog beter onder de knie moet krijgen? Hoe dan ook, het is een zwartkop. En de reden waarom hij zo heet, die kun je wel raden. Het vrouwtje heeft trouwens een bruine pet.
2. Geelgors. Je zou misschien denken dat het een ontsnapte kanarie is, maar het is het mannetje van de geelgors. Geelgorzen zingen een herkenbaar riedeltje. Het lijkt op de begintonen van de beroemde 5e symphonie van Beethoven. In Nederland zie je geelgorzen vooral op de zandgronden, en langs de oostgrens met Duitsland tot in het zuiden van Limburg.
3. Zanglijster. Deze zanglijster zingt nog een beetje binnensmonds. Het is nog niet uit volle borst, maar het is toch echt een zanglijster. Te herkennen aan zijn dynamische zang met de strofen die hij een drie tot vier keer herhaalt.
4. Tuinfluiter. Dit is voor veel mensen een lastige vogel om te herkennen. Hij zit vaak verscholen in een struik, onzichtbaar. En dan hoor je hem zingen en zou je kunnen denken dat het een zwartkop is. Verwarrend is dat zwartkoppen inderdaad op eenzelfde manier zingen. Vrijwel altijd eindigt de zang van een zwartkop in een hooggestemd crescendo. De zang van de tuinfluiter eindigt nooit in een crescendo. Je zou het een dynamisch gebrabbel kunnen noemen dat op op een constant niveau blijft.
5. Gele kwikstaart. Alweer een knalgele vogel, maar nu met een grijsblauwe kop. Zijn zang is eenvoudig. Kort en indringend. De gele kwikstaart is een plattelandsvogel die je hier en daar nog in behoorlijke aantallen kunt zien. Ik zag deze in de Nieuwe Driemanspolder.
6. Boompieper. Grote kans dat je deze vogel voor een graspieper hield. Maar het is toch echt een boompieper. De zang van een graspieper is een eenvoudiger dan die van de boompieper. De zang van een boompieper is gevarieerder.
7. Grauwe vliegenvanger. De grauwe vliegenvanger kom ik veel tegen in onze bossen. Zijn lied is even eenvoudig als zijn voorkomen. Een regelmatig herhaald tjip-tjip-tjip. Soms hoor je hem zingen zonder hem te horen. Na verloop van tijd valt je dit eenvoudige liedje plots op en ga je op zoek naar deze wendbare insectenjager.
8. Boomleeuwerik. De boomleeuwerik vind ik een bijzondere zangvogel. Hij zit hoog in een boom of struik en zingt zijn lied dat lijkt op lu-lu-lu. Hij zingt ook in vlucht. Hij verschilt van de veldleeuwerik door de duidelijk zichtbare dikke witte wenkbrauwstreep.
9. Heggenmus. De heggenmus is een algemene broedvogel van park, tuin en de bosrand. Het rinkelende liedje draagt ver. Leuk aan de heggenmus is dat hij niet heel schuw is. Hij laat zich dan ook van redelijk dichtbij bekijken en beluisteren. Kijk naar zijn blauwgrijze kop en het gestreepte lijf.
10. Boomklever. De boomklever is een algemene broedvogel van onze bossen. Zijn luide zang draagt ontzettend ver. Vergis je niet, de boomklever is kleiner dan je denkt. Het is soms goed zoeken naar de bosvogel met zijn blauwgrijze rug en oranje borst.
11. Rietgors. Een moerasvogel pur zang. Gelukkig niet zeldzaam. In een beetje moeras of rietkraag kom je wel een rietgors tegen. De mannetjes hebben een gitzwarte kop en een zwart gestreept bruin bovenlijf. Zingen doet hij door zijn snavel omhoog te steken en zijn eenvoudige riedel eruit ’te gooien’.
12. Fitis. Plots zijn ze er massaal in maart: de fitissen Je hoort ze vooral in moerasbossen zingen. Vaak zitten ze minutenlang op een tak en zingen ze de toonladder die altijd weer omlaag gaat. Een wat weemoedig deuntje dat in de oren van een fitis bepaald niet weemoedig klinkt.
13. Rietzanger. Ook een zangvogel van het moeras. En evenals de rietgors van hierboven ook niet zeldzaam. Zijn zang is dynamisch, rusteloos, soms wat krassend, altijd helder.
14. Blauwborst. Deze herkende je vast. De blauwborst kun je van half maart tot in juli horen en zien zingen. Deze blauwborst zag ik in juli in de Nieuwe Driemanspolder bij Zoetermeer.
15. Winterkoning. Het klein duimpje van onze tuinen. Komt ook veel voor in bos, park en zelfs in moerassen. Onvoorstelbaar hoe hard deze kleine zangvogel zingen kan. Mijn trommelvliezen trillen er van als ik dicht bij hem sta. Onderling zijn het onverschrokken zangvogels die middels hun zang met elkaar in gevecht gaan.

Overigens geldt voor alle zangvogels dat het onverschrokken strijders zijn. Zingen doen ze om hun territorium te verdedigen en om indruk te maken op één of meerdere vrouwtjes. Ze stoppen pas met zingen en strijden op het moment dat ze hebben gepaard of wanneer echt duidelijk is dat ze geen kans meer maken om te paren. Dan lopen de niveaus van de hormonen die hen aanzetten om te baltsen terug en komt hun leven in rustiger vaarwater. Tot het volgende voorjaar zich weer aandient, dan lopen de hormoonspiegels weer op en zetten de zangvogels het weer op een zingen…

Ik hoop dat je in elk geval deze vijftien zangvogels de komende maanden gaat zien en horen. En dat je ze door het bekijken van dit filmpje zult herkennen!

Vogelzang leren herkennen

Regelmatig verzuchten mensen dat ze het zo moeilijk vinden om vogelgeluiden te herkennen en om ze ook nog eens uit elkaar te houden. Gelukkig zijn er deskundigen die je op pad willen helpen. Dick de Vos is zo iemand. Hij heeft al een groot aantal boeken over vogelzang op zijn naam staan en nu verscheen een nieuwe gids van hem: Wat zingt daar? Vogelzang door het jaar heen. Deze heel laagdrempelige gids is ideaal voor iedereen die vogelgeluiden wil leren herkennen. Lees hier mijn recensie over Wat zingt daar?

Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. Bekijk het aanbod >> label