In de Donkse Laagten kun je het van dichtbij meemaken: het wel en wee van de grutto’s. Baltsen, foerageren, rusten, alarmeren en natuurlijk ook: strijden om een territorium. Want een territorium mag wat kosten, sterker nog: moet wat kosten. De vrouwtjes houden de verrichtingen van de mannetjes ook in de gaten. Het sterkste mannetje maakt de meeste kans om verkozen te worden. En daarom: hanengevechten in de wei. Vaak niet heel lang, maar soms wel heel vaak.
Eerst landen de twee ‘kemphanen’ bij elkaar. Je ziet de staartveren wijd uit elkaar gaan. De lijven staan fier overeind. De twee uitdagers houden elkaar goed in de gaten. Om plotseling tegen elkaar op te vliegen. Een korte dans in de lucht en dan weer op de grond. Die luchtdans herhaalt zich een aantal maal. Dan landen de twee in het gras, lopen ze langzaam van elkaar vandaan en begint de eerste in de grond te pikken. Einde gevecht. Reken maar dat er nog een aantal confrontaties zullen volgen de komende weken.
Zondag wist ik eerst vanaf de weg twee grutto’s te filmen die overduidelijk de confrontatie met elkaar wilden aangaan. Kijk maar eens naar de staartveren. Maar ze hadden nog een derde partij om in de gaten te houden: de filmer die op zijn knieën achter zijn camera zat. Te groot wantrouwen jegens dat mensenkind lang de weg. Tot een confrontatie kwam het helaas niet. Verderop in het weiland wel. Bij een groepje brandganzen ontbrandt de strijd. De ganzen trekken zich van de grutto’s niets aan. En je ziet: de zon warmt het weiland al aardig op waardoor de lucht zichtbaar trilt:
Monografieën over vogels, waaronder de grutto:
De merel
Voor De merel putte Hay Wijnhoven uit het dagboek dat hij al jaren bijhoudt over de merels in zijn tuin, en verbindt zijn persoonlijke observaties op speelse wijze met de kennis die wetenschappers de afgelopen jaren hebben opgedaan.
De spreeuw
Spreeuwen zijn overal waar mensen zijn, ze broeden het liefst onder dakpannen in de stad en op het platteland, we nemen ze daardoor voor lief. Maar de laatste jaren nemen ze in aantal af, waarschijnlijk door toedoen van dezelfde mensen bij wie ze onderdak vonden. In De spreeuw beschrijft Dijksterhuis zijn grote liefde voor deze vogel, in de hoop op een betere toekomst voor dit dier.
De kauw
De kunstenaar Achilles Cools leeft bij een kolonie kauwen en leert ze begrijpen. Hij ontdekt dat het intelligente vogels zijn met een hoog ontwikkelde taal en zelfs dialecten.
De zilvermeeuw
Ik vind het altijd weer knap als mensen als Kees Camphuysen over een zo ‘gewone’ vogels als de zilvermeeuw een razend interessant boek kunnen schrijven.
De koekoek
Nick Davies onthult hoe de koekoek zijn soortgenoten beduvelt. Door speurwerk en veldexperimenten komt hij erachter dat er sprake is van een wedloop: de soortgenoten leren de gemene spelletjes van de koekoek steeds beter te doorzien, waardoor de koekoek op zijn beurt weer op zoek gaat naar nieuwe listen.
De slechtvalk
John Baker trok eropuit om het doen en laten van een paar slechtvalken te volgen op de moeras- gronden van Oost-Engeland. Hij volgt de vogels bijna dwangmatig, hij bekijkt ze in de lucht en op het land, op jacht naar hun prooi, bij het lugubere bedrijf van het doden, bij het eten en het rusten.
De grutto
Albert Beintema beschrijft hoe grutto's hun jongen grootbrengen en hoe ze op spectaculaire wijze naar Afrika trekken. Hij laat zien hoe bijzonder deze vogel is en hoe belangrijk hij is als symbool voor de natuur en het cultureel erfgoed. Het is aan ons om te beslissen of wij de grutto willen behouden. Beintema heeft zijn keuze al gemaakt, al was het alleen maar omdat er niets mooiers te bedenken is dan een groepje baltsende grutto's die luid schreeuwend door een mooie voorjaarslucht boven een bloemrijke weide achter elkaar aan jakkeren.
De kievit
Prachtige uitgave over een iconische vogelsoort: de kievit. Geschreven met veel passie.
De goudvink
De auteur heeft zijn wilde tuin, met zowel bos, heide, voedertafels als vennetjes, in de loop der jaren zo ingericht dat alle vogels en vooral de goudvink welkom zijn. Goudkoorts, noemt hij het. Zijn persoonlijke ervaringen met de goudvink komen aan bod, en het leven van de goudvink van paring, nestbouw, leg, geboorte, trek, voeding tot de dood, wordt in detail, liefdevol en zeer verhalend beschreven.
De rotgans
In De rotgans ontrafelt Barwolt Ebbinge de geheimen van deze kleine zeegans. Hij volgt haar tot in de toendra's in Noord-Siberië, hij spreekt Amerikaanse en Russische biologen over hun onderzoek en verzamelt historische gegevens van de jacht.
De meerkoet
In De meerkoet gaat Remco Daalder, stadsbioloog bij de gemeente Amsterdam, op expeditie naar het Markermeer, het IJ en de grachtengordel om de geheimen van deze meest menselijke aller vogels te doorgronden.
De huismus
Kees Heij en Jacques Vos bestuderen de huismus al vanaf hun schooltijd, Heij is er zelfs op gepromoveerd. In dit boek beschrijven zij uitgebreid het leven van deze tegelijk zo bekende en volstrekt onbekende vogel en gaan zij op zoek naar de mogelijke oorzaken van hun achteruitgang en wat daaraan te doen is.