In een waterrijk land als Nederland wemelt het gelukkig van de eenden. Op elke waterplas zie je een paar eendensoorten dobberen. Eenden zijn over het algemeen middelgrote watervogels met een platte snavel en met zwemvliezen tussen de tenen. Maar gelukkig zijn er uitzonderingen op de regel. Neem de zaagbekken. Die hebben juist een smalle spitse snavel met scherpe karteltjes. Eenden kijken is genieten, kan ik je verzekeren. Zeker in winter en voorjaar, want dan zijn de mannetjes op hun mooist. In dit artikel geef ik je tips om eenden te leren herkennen, compleet met een filmpje waarin je eendennamen kunt raden (met onder het filmpje de oplossing).
Tips bij het leren herkennen van eenden
Wil je eenden leren herkennen, hou dan rekening met de volgende tips:
- Leer eerst de soorten in je eigen omgeving kennen. Wilde eend, krakeend, kuifeend en slobeend kun je vrijwel overal tegenkomen. Maak dan eens een uitstapje naar een moerasgebied of slikgebied. Wintertaling, bergeend en slobeend zul je hier waarschijnlijk zien. Ga je dan richten op andere soorten zoals de pijlstaart, middelste zaagbek, het nonnetje, de grote zaagbek, krooneend, ijseend en brilduiker. Voor deze soorten zul je vaak iets gerichter moeten zoeken of zelfs naar de kust moeten rijden.
- Winter en voorjaar zijn de beste seizoenen om eenden in hun prachtkleed te leren herkennen. De mannetjes zijn dan op hun mooist om indruk te maken op elkaar en op de vrouwtjes.
- In de zomermaanden en in de herfst ruien eenden. Hou je van een uitdaging, ga dan juist in die periode eenden kijken. Zeker weten dat je soms nog best moeite hebt om te bepalen welke soort je in het vizier hebt of welk geslacht het is. De mannetjes lijken dan immers heel sterk op de vrouwtjes, en andersom. Dan is het zoeken naar de subtiele verschillen.
Herken jij de eenden in dit filmpje?
Om te oefenen met het observeren van eenden, heb ik in het volgende filmpje zestien eendensoorten op een rijtje gezet. Je ziet de drie soorten zaagbekken die je in ons land kunt zien. Je ziet ook een aantal ‘gewone’ eendensoorten die je in vrijwel elk nat natuurgebied kunt zien. Voor een paar soorten moet je wat meer geluk hebben. De oplossing vind je onder dit filmpje. Bij elke soort verwijs ik naar een nieuwe pagina waarop je meer informatie vind over de betreffende soort.
Alle eendennamen in het filmpje
De vraag is natuurlijk: herkende jij alle eenden in dit filmpje? Heb je al enige ervaring met vogels kijken, dan vermoed ik dat je de meeste soorten wel hebt herkend. Hieronder vind je bij elk nummer de juiste soort. Klik op de link bij de eend voor meer informatie, compleet met aanvullende filmpjes. Van eenden krijg ik nooit genoeg, ik hoop jij ook niet!
- IJseend. Een vrouwtje. De ijseend overwintert in ons land. Op de Marker Wadden heeft de laatste jaren een paartje gebroed, maar de ijseend is echt een zeldzame wintergast. Meer informatie
- Nonnetje. Waar deze eend zijn naam aan te danken heeft, dat laat zich eenvoudig raden. Maar anders dan een non uit het klooster, is het witte nonnetje een mannetje. Het vrouwtje heeft veel meer bruin in haar verenkleed. Meer informatie
- Middelste zaagbek. Familie van het nonnetje, maar een stuk groter. De middelste zaagbek is echt een punker met zijn warrige kuif. Ook de vrouwtjes hebben een kuif, maar zoals bij veel eenden is zij overwegen bruin van kleur. Meer informatie
- Grote zaagbek. De grote broer van de middelste zaagbek. De grote zaagbek heeft geen kuif en vind je vooral op zoet water terwijl de middelste zaagbek op zowel zoet als zout water voorkomt, maar het allermeest toch op zout water. Meer informatie
- Eider. Deze imposante vogel zie je aan de kust. Het is echt een vogel van het zoute water. De eider in dit filmpje is een mannetje. Meer informatie
- Pijlstaart. Een paartje pijlstaarten en je ziet vast waar zij hun naam aan te danken hebben. De staartveren steken namelijk een heel stuk uit het achterlijf, vooral bij het mannetje. Meer informatie.
- Wilde eend. Deze eend kennen we allemaal. Ga je eendjes voeren, dan komt er vast een wilde eend op je af. Komt in vrijwel elk watergebied voor. Meer informatie
- Krakeend. Ook een algemene eend, maar een stuk minder opvallend dan de wilde eend. Het mannetje is grijsachtig, het vrouwtje bruin. Meer informatie
- Smient. De smient is een wintergast. Hij komt uit het hoge noorden naar ons land om er in graslanden te foerageren. Hij heet ook wel het fluiteendje omdat hij zo mooi fluit. Meer informatie
- Tafeleend. Zie je een tafeleend van dichtbij, dan kom je vast onder de indruk van zijn krachtige uiterlijk. Kijk eens naar de dikke koppen die kracht uitstralen. Meer informatie
- Wintertaling. Alle eenden vind ik mooi, maar de wintertaling vind ik misschien wel het allermooist met zijn gele kont en prachtig gekleurde kop. Hij is ook de kleinste van het stel. Meer informatie
- Slobeend. Deze eend had ook lepeleend kunnen heten. De snavel is ontzettend breed op het eind. Een bijzonder instrument om algen en waterdiertjes uit het water te filteren. Meer informatie
- Krooneend. Dit is denk ik de meest exotische eend van dit overzicht. Let op: het is géén exoot in de zin van dat deze eend ontsnapt zou zijn uit een dierentuin of volière. Nee, de krooneend komt gewoon in het wild voor, maar in ons land niet in grote aantallen. Meer informatie
- Bergeend. Mannetje en vrouwtje lijken sprekend op elkaar. Dit zijn hele grote eenden, en ook nog eens héél agressief in de broedperiode. Heel fraai om te zien. Meer informatie
- Kuifeend. De kuifeend kent iedereen denk ik wel. De mannetjes zijn zwart met een opvallend witte flank. En kijk je goed, dan zie je natuurlijk de kuif waar deze eend zijn naam aan te danken heeft. Meer informatie
- Brilduiker. Een eend met een bril? Dat bestaat niet, en dat klopt. Helaas, de brilduiker heeft geen bril, want de witte vlek op de kop ‘hangt’ onder het oog. Maar natuurlijk snappen we best waarom onder voorouders deze naam hebben bedacht. Meer informatie
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42 | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 8x42 | Door Roots verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 10x42. | |
3. Kowa SVII 10x42 | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42 | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42 | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42 | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42 | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42 | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30 | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42 | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42 | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42 | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |