In een waterrijk land als Nederland wemelt het gelukkig van de eenden. Op elke waterplas zie je een paar eendensoorten dobberen. Eenden zijn over het algemeen middelgrote watervogels met een platte snavel en met zwemvliezen tussen de tenen. Maar gelukkig zijn er uitzonderingen op de regel. Neem de zaagbekken. Die hebben juist een smalle spitse snavel met scherpe karteltjes. Eenden kijken is genieten, kan ik je verzekeren. Zeker in winter en voorjaar, want dan zijn de mannetjes op hun mooist. In dit artikel geef ik je tips om eenden te leren herkennen, compleet met een filmpje waarin je eendennamen kunt raden (met onder het filmpje de oplossing).

Tips bij het leren herkennen van eenden

Wil je eenden leren herkennen, hou dan rekening met de volgende tips:

1. Leer eerst de soorten in je eigen omgeving kennen. Wilde eend, krakeend, kuifeend en slobeend kun je vrijwel overal tegenkomen. Maak dan eens een uitstapje naar een moerasgebied of slikgebied. Wintertaling, bergeend en slobeend zul je hier waarschijnlijk zien. Ga je dan richten op andere soorten zoals de pijlstaart, middelste zaagbek, het nonnetje, de grote zaagbek, krooneend, ijseend en brilduiker. Voor deze soorten zul je vaak iets gerichter moeten zoeken of zelfs naar de kust moeten rijden.
2. Winter en voorjaar zijn de beste seizoenen om eenden in hun prachtkleed te leren herkennen. De mannetjes zijn dan op hun mooist om indruk te maken op elkaar en op de vrouwtjes.
3. In de zomermaanden en in de herfst ruien eenden. Hou je van een uitdaging, ga dan juist in die periode eenden kijken. Zeker weten dat je soms nog best moeite hebt om te bepalen welke soort je in het vizier hebt of welk geslacht het is. De mannetjes lijken dan immers heel sterk op de vrouwtjes, en andersom. Dan is het zoeken naar de subtiele verschillen.

Herken jij de eenden in dit filmpje?

Om te oefenen met het observeren van eenden, heb ik in het volgende filmpje zestien eendensoorten op een rijtje gezet. Je ziet de drie soorten zaagbekken die je in ons land kunt zien. Je ziet ook een aantal ‘gewone’ eendensoorten die je in vrijwel elk nat natuurgebied kunt zien. Voor een paar soorten moet je wat meer geluk hebben. De oplossing vind je onder dit filmpje. Bij elke soort verwijs ik naar een nieuwe pagina waarop je meer informatie vind over de betreffende soort.

Alle eendennamen in het filmpje

De vraag is natuurlijk: herkende jij alle eenden in dit filmpje? Heb je al enige ervaring met vogels kijken, dan vermoed ik dat je de meeste soorten wel hebt herkend. Hieronder vind je bij elk nummer de juiste soort. Klik op de link bij de eend voor meer informatie, compleet met aanvullende filmpjes. Van eenden krijg ik nooit genoeg, ik hoop jij ook niet!

1. IJseend. Een vrouwtje. De ijseend overwintert in ons land. Op de Marker Wadden heeft de laatste jaren een paartje gebroed, maar de ijseend is echt een zeldzame wintergast. Meer informatie
2. Nonnetje. Waar deze eend zijn naam aan te danken heeft, dat laat zich eenvoudig raden. Maar anders dan een non uit het klooster, is het witte nonnetje een mannetje. Het vrouwtje heeft veel meer bruin in haar verenkleed. Meer informatie
3. Middelste zaagbek. Familie van het nonnetje, maar een stuk groter. De middelste zaagbek is echt een punker met zijn warrige kuif. Ook de vrouwtjes hebben een kuif, maar zoals bij veel eenden is zij overwegen bruin van kleur. Meer informatie
4. Grote zaagbek. De grote broer van de middelste zaagbek. De grote zaagbek heeft geen kuif en vind je vooral op zoet water terwijl de middelste zaagbek op zowel zoet als zout water voorkomt, maar het allermeest toch op zout water. Meer informatie
5. Eider. Deze imposante vogel zie je aan de kust. Het is echt een vogel van het zoute water. De eider in dit filmpje is een mannetje. Meer informatie
6. Pijlstaart. Een paartje pijlstaarten en je ziet vast waar zij hun naam aan te danken hebben. De staartveren steken namelijk een heel stuk uit het achterlijf, vooral bij het mannetje. Meer informatie.
7. Wilde eend. Deze eend kennen we allemaal. Ga je eendjes voeren, dan komt er vast een wilde eend op je af. Komt in vrijwel elk watergebied voor. Meer informatie
8. Krakeend. Ook een algemene eend, maar een stuk minder opvallend dan de wilde eend. Het mannetje is grijsachtig, het vrouwtje bruin. Meer informatie
9. Smient. De smient is een wintergast. Hij komt uit het hoge noorden naar ons land om er in graslanden te foerageren. Hij heet ook wel het fluiteendje omdat hij zo mooi fluit. Meer informatie
10. Tafeleend. Zie je een tafeleend van dichtbij, dan kom je vast onder de indruk van zijn krachtige uiterlijk. Kijk eens naar de dikke koppen die kracht uitstralen. Meer informatie
11. Wintertaling. Alle eenden vind ik mooi, maar de wintertaling vind ik misschien wel het allermooist met zijn gele kont en prachtig gekleurde kop. Hij is ook de kleinste van het stel. Meer informatie
12. Slobeend. Deze eend had ook lepeleend kunnen heten. De snavel is ontzettend breed op het eind. Een bijzonder instrument om algen en waterdiertjes uit het water te filteren. Meer informatie
13. Krooneend. Dit is denk ik de meest exotische eend van dit overzicht. Let op: het is géén exoot in de zin van dat deze eend ontsnapt zou zijn uit een dierentuin of volière. Nee, de krooneend komt gewoon in het wild voor, maar in ons land niet in grote aantallen. Meer informatie
14. Bergeend. Mannetje en vrouwtje lijken sprekend op elkaar. Dit zijn hele grote eenden, en ook nog eens héél agressief in de broedperiode. Heel fraai om te zien. Meer informatie
15. Kuifeend. De kuifeend kent iedereen denk ik wel. De mannetjes zijn zwart met een opvallend witte flank. En kijk je goed, dan zie je natuurlijk de kuif waar deze eend zijn naam aan te danken heeft. Meer informatie
16. Brilduiker. Een eend met een bril? Dat bestaat niet, en dat klopt. Helaas, de brilduiker heeft geen bril, want de witte vlek op de kop ‘hangt’ onder het oog. Maar natuurlijk snappen we best waarom onder voorouders deze naam hebben bedacht. Meer informatie