Eerder deze maand recenseerde ik de gloednieuwe natuurgids Extremadura. Tijdens de SOVON-dag raakte ik in gesprek met schrijver Dirk Hilbers en we spraken af later contact te hebben voor een interview. Dat interview kwam er deze week van. Je kunt het hieronder lezen. Voor iedereen die op zoek is naar een vakantiebestemming om vogels te kijken, of die van plan is Extremadura te bezoeken een aanrader!
Vakantiehuis midden in de natuur Op Natuurhuisje.nl vind je vakantiehuisjes midden in de natuur, in Nederland en ver daarbuiten. Je geniet van de stilte en vooral: van de natuur! |  |
Wat heb je zelf met Extremadura?
De Extremadura is een uniek gebied dat zijn gelijke in Europa niet kent. Het type landschap is uniek en ook de flora en fauna zijn heel bijzonder. De Extremadura heeft voor mij een speciale plaats, omdat ik er een tijd gewoond heb. Ik woonde in Torrejón el Rubio (de plaats waar de meest vogelaars komen), bij Monfragüe. Ik wilde actief zijn in natuurbescherming toen en toen kwam het werk voor een natuurcentrum in Extremadura op mijn pad. Het was een tussenjaar voordat ik biologie ging studeren. De naam Extremadura had toen al een mythische klank voor mij. Ik schreef er bovendien destijds mijn eerste natuurgidsje (in het Duits).
Wat zijn jouw mooiste herinneringen tijdens je bezoeken aan Extremadura?
Dat zijn er verschrikkelijk veel. Het is lastig kiezen. Het is vooral de grootsheid van het landschap die telkens weer indruk op mij maakt. Een veld voor orchideeën, de bloemrijkheid is er fantastisch, twee adderringslangen die in een beekje zwemmen…
En ik denk terug aan de vroege ochtenden. Helemaal alleen met de vogels. En dat is echt héél spectaculair. Je hoort en ziet overal de hop, roodkopklauwier, bijeneter, blauwe eksters en later op de dag de gieren. Ben je op het juiste moment op de juiste plek, dan heb je alles voor je zelf.
En natuurlijk Monfragüe… Dat is meteen een tip voor iedereen die naar het gebied gaat: ga zeker naar Monfragüe waar je exceptioneel hoge aantallen roofvogels ziet. Je krijgt ze daar op een presenteerblaadje aangereikt.
Maar verlaat Monfragüe zeker ook om de rust en de ruimte echt te ervaren! Even weg van de drukte. Buiten Monfragüe vind je een authentiek landschap.
Hoe is het gesteld met de biodiversiteit in de Extremadura?
Helaas gaat de biodiversiteit ook in Extremadura achteruit. Het is hetzelfde verhaal als in de rest van Europa: intensieve landbouw en ontvolking. De bodem in Extremadura is zo arm dat alleen de dehesa als landbouwvorm mogelijk is. De steeneiken worden zo gesnoeid dat hun brede kronen de bodem beschermen. Deze vorm van extensieve landbouw heeft enorm bijgedragen aan de biodiversiteit. Inmiddels zijn de dehesa’s allemaal beschermd. Maar er wordt toch geprobeerd om meer dieren in de dehesa te laten grazen. En waar de bodem echt te arm is voor meer dieren, worden terreinen verlaten en groeien de dehesa’s dicht met struiken en houdt dat type landschap op met te bestaan. Hetzelfde geldt voor de cultuursteppe waarvan ook grote gebieden in Extremadura te vinden zijn. En dat gaat bijvoorbeeld ten koste van met name de kleine trap. Maar nog steeds is de Extremadura een gebied dat zijn weerga niet kent. Met de enorme aantallen grote en kleine trappen, blauwe eksters, kalenderleeuweriken en heel veel andere soorten.
Hoe is de Crossbill Guide Extremadura opgebouwd?
Iedereen die echt wat van de natuur in Extremadura wil zien, die moet deze gids hebben. Dat was ons doel bij het schrijven van deze gids. Dit boek geeft alle antwoorden. Evenals alle andere gidsen in de serie Crossbill Guides is deze gids opgebouwd uit vier delen:
- Beschrijving van het landschap. Dit deel biedt een doorsnede van
het landschap, de bergen, bremvelden, bossen, kurkeiken, steeneiken, steppe,
rivierdalen, de ecosystemen en hun samenhang. - Flora en fauna.
- De routes door de landschappen, waarbij natuurlijk de meest interessante
zijn opgenomen. Op deze routes vind je de meest bijzondere flora en fauna. - Praktische tips. Hoe je bijvoorbeeld vogels moet kijken in de
steppes. Een vertaallijst van alle soorten van Engels naar Nederlands. En veel
meer.
Waar moet je als zelfstandige reiziger zeker aan denken als je in Extremadura vogels gaat kijken?
Ik raad iedereen aan vooraf te bepalen welke plekken je wil bezoeken. Extremadura is zo groot als Zwitserland. In het noorden zijn de bergen, die je absoluut moet bezoeken als je van wandelen, vlinders en wilde flora houdt. Het laagland met de dehesa, steppe en de moerasgebieden zijn briljant vanwege de vogels die er voorkomen. Maak duidelijke keuzes en beperk je niet tot één verblijfslocatie.
Wat ik erg leuk vind is dat je in alle dorpjes een soort van B&B’s vindt. Mijn tip is om twee of drie plekken als uitvalsbasis te nemen en van daaruit rond te reizen.
En voor vogelaars: er zijn een aantal geweldige routes die je zeker moet doen. Deze staan uiteraard in de gids. En boek minimaal één dag een lokale vogelgids die je wegwijs maakt in het gebied en je wijst op de bijzondere soorten. Dat is de beste manier om veel te zien in Extremadura.
En sorry, ik ontkom er niet aan, wat vogelsoorten die je absoluut gezien moet hebben tijdens een vogelvakantie in Extremadura?
Absoluut op één: de Spaanse keizerarend. En mijn ervaring is: als je de Spaanse keizerarend gaat opzoeken, dan zijn alle vogels die je onderweg naar je doel specialer dan het doel zelf. Je ziet de kleine trap, steenuilen, de kuifkoekoek… Ik focus niet zozeer op individuele soorten. Mij treft toch vooral de vogelrijkdom. En het leuke is: in Extremadura kun je vrijwel overal bijzondere soorten tegenkomen. Je doet er veel spontane waarnemingen.
Andere vogelsoorten die er voor mij uitspringen zijn:
- De vale gieren, omdat er ongelooflijk veel van zijn. Vrijwel overal in Extremadura zie je hoog boven je vale gieren zweven.
- Evenals de monniksgier waarvan je hier de hoogste concentratie in Europa en misschien wel ter wereld aantreft.
- Een heel toffe soort is de blauwe ekster. Deze vogels leven in familieverband en zijn ontzettend leuk om waar te nemen. Hou er wel rekening mee dat ze schuw zijn. Zie je ze en stop je om ze te bekijken, dan zijn ze meteen weg. Maar op een paar plekken zijn ze gewend aan mensen en kun je ze van dichtbij bekijken. Deze plekken staan ook in de gids.
- De kleine en de grote trap, die je nog in grote aantallen kunt zien.
- De steenuil. Er zijn plekken waar je makkelijk twintig tot dertig steenuilen ziet op één dag.
- De zwarte ooievaar. Deze voornamelijk Oost-Europese broedvogel broedt in West-Europa eigenlijk alleen in Extremadura.
- Wit- en zwartbuikzandhoenders. Voor deze soorten moet je een beetje werken, maar beide aantallen komen in goeie aantallen voor in de steppe. Wil je ze zien, dan raad ik je aan om mee te gaan met een lokale vogelgids, of het geluid van tevoren goed in je oren te knopen.
- De kleine torenvalk. Omdat dit heel leuke beesten zijn en nog in grote aantallen voorkomen (hoewel ze helaas in aantal achteruitgaan). Ze zitten in allerlei verlaten gebouwen en in binnensteden. Je kunt zomaar ergens iets zitten te eten en plots een kleine torenvalk zien.
- En natuurlijk in de winter: de kraanvogels die er dan met tienduizenden exemplaren verblijven. Als je op de juiste plek gaat staan dan zie je bij ondergaande zon honderden kraanvogels langs vliegen. Ronduit spectaculair.
Je werkt aan een aantal nieuwe gidsen. Welke?
De serie Crossbill Guides wordt niet alleen door mij geschreven. We werken met een team. Momenteel werken we aan gidsen over de Provence & Camargue, Gran Paradiso & het Aostadal, het zuidelijk deel van Marokko (primair voor vogelaars) en Wadi el Gemal in Egypte.
Mijn hartelijke dank gaat uit naar Dirk Hilbers voor het leuke en boeiende gesprek.
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42  | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF  | Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. | |
3. Kowa SVII 10x42  | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42  | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42  | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42  | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42  | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42  | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30  | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42  | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42  | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42  | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! | |