Plots sta ik tijdens een vogeltocht met kompaan Sjaak voor een plukje orchideeën. Of beter gezegd: plots vallen me de orchideeën op. Tot nu toe was ik finaal langs of over de bijzondere planten heen gestapt. En dat is niet gek, want veel orchideeën zijn uitgebloeid. De groen-bruine planten vallen haast niet op tussen het gras en de andere planten. Maar in dit plukje staat nog een orchidee in bloei! En daarom: languit op de grond en even mijn camera op de plant richten. Eerst uit de losse pols, wat een licht trillende plant oplevert.
Jawel, ook planten zijn gezegend met een groot aantal zintuigen, zo heb ik gelezen in het boek Briljant groen en dus reageren ze op de fotograaf annex filmer door te trillen. Wat natuurlijk baarlijke onzin is. De fotograaf houdt ongemerkt zijn camera tegen de orchideeënstengel. En aangezien ik uit de losse pols film, trilt mijn hand een beetje. Trilt mijn hand, dan trilt de orchidee vrolijk mee. Dan bedenk ik me dat ik mijn grondstatief in de kofferbak heb liggen en dat de auto dichtbij staat. Even later staat mijn camera doodstil op het grondstatief en neem ik gedurende een paar minuten een stilstaande orchidee op. Spannende beelden levert dat op zeg! Als je dan ook nog bedenkt dat bij thuiskomst de beelden onscherp blijken te zijn, snap je dat het fiasco compleet is.
Moeraswespenorchis. Fotograaf: Sjaak Huijer
In de ANWB Bloemengids lees ik dat het de moeraswespenorchis is. Die bloeit van juni tot en met augustus. Klopt helemaal met mijn waarneming. Ook lees ik: vrij zeldzaam, maar lokaal in grote aantallen. Ook dat klopt. Voorlopig nog dan. Want verderop heeft een groep jongeren een illegale kampeerplaats ingericht en ze rijden met hun jeeps vrolijk door het orchideeënveldje. Tegen zulk zwaar materieel kunnen de plantjes niet op. Een paar badgasten, duidelijk rustzoekers, beklagen zich over de rotzooi, de herrie en de verwoestingen die dit soort van ‘gasten’ aanricht. Gelukkig komt ginds een auto van Staatsbosbeheer aanrijden. De feestvierders worden betrapt en beboet. Niet alle natuurliefhebbers zijn zo lief voor de natuur. Zo lees ik ook dat er wilde orchideeën worden uitgestoken voor thuisgebruik of om ze te verkopen. Nou, blijf dan maar thuis, stel ik voor.
Mijn fiasco met het grondstatief staat in schril contrast met de prachtige foto’s die Sjaak ondertussen maakt. Inderdaad, planten kun je maar beter fotograferen en dan meteen met een heel goede cameralens ook. Ik mag de foto’s gebruiken en dat aanbod neem ik met grote dankbaarheid aan.
Leestip
Die Basisgids Orchideeën behandelt alle 55 orchideeënsoorten van de Benelux. De Basisgids heeft een aantal korte inleidende hoofdstukken, een determinatiesleutel en een deel waarin de soorten worden getoond en beschreven. Aan elke soort zijn twee hele pagina’s gewijd. Per soort is er een korte beschrijving van de kenmerken, biotoop, bloeitijd en bodemtype. De nadruk ligt op het beeld; voor elke soort wordt een overzichtsfoto van de groeiplaats getoond, plus verschillende foto’s die inzoomen op de onderscheidende kenmerken.
Dan hier mijn filmpje van de trillende moeraswespenorchis. Aan het einde van de opname zie je fotograaf Sjaak Huijer op de achtergrond, zoekend naar ‘zijn’ orchidee.
Boeken over orchideeën:
Basisgids Orchideeën
Ga je het komende jaar het veld in op zoek naar orchideeën in de Benelux, dan is dit niet alleen een uitgebreide veldgids, het is ook een handzame gids. Geschreven door een orchideeënexpert. Kwaliteit dus die orchideeën verdienen (en plantenliefhebbers ook).
Orchideeën van Europa
Het resultaat is indrukwekkend: een kloeke, prachtige vormgegeven en weelderig geïllustreerde gids. Een veldgids zou ik het niet direct noemen, want daarvoor is het formaat te groot (A4).