kleine woudzwever klein Criorhina berberina

De kleine woudzwever wast kop en tong




Het platteland is steriel geworden. Dat klopt. Zo weinig bloemen meer in weilanden, bermen en wilde graslandjes. En toch. Soms kom je een akkerdistel tegen. Als een Gallisch dorpje dat hardnekkig standhoudt tegen de vijand. Zo’n eenzame akkerdistel toont dan meteen zijn waarde aan. Het gonst er van de hommels. In de Alpen gonsde het dan van de parelmoervlinders en andere bijzondere soorten. Hier, bij de Donkse Laagten, zag ik eindelijk weer eens aardige aantallen hommels. Ik ga ze de komende week aan je voorstellen.

Zijn het allemaal hommels? Ik meende dat ik een boomhommel had gefilmd. Maar de grote ogen en het ontbreken van voelsprieten deden me twijfelen. Zou het geen vlieg zijn? Mijn Veldgids Bijen voor Nederland en Vlaanderen bood uitkomst: het is de kleine woudzwever, lid van de familie der zweefvliegen. Hij lijkt sterk op de boomhommel die, als hij echt kwaad wordt gemaakt, kan steken. Dat kan een zweefvlieg niet. Maar door op de hommel te gelijken, blijft hem het opgevreten worden door een vogel of ander dier bespaard. Althans, dat is de bedoeling.

De kleine woudzwever zit helemaal onder het stuifmeel. Bekijk het filmpje maar eens. Hij krijgt er zowaar last van. En begint kop en tong te reinigen met zijn voorpoten. Met mijn handige Sony Cybershot kon ik het heel aardig filmen.

Nu is de kleine woudzwever geen zeldzame zweefvlieg in ons land. Toch toont deze eenzame akkerdistel aan wat een van de problemen is op ons platteland: het ontbreken van bloemen die insecten aantrekken. De akkerdistel is een ware topplant voor insecten. Boeren en tuinders beschouwen de plant als verachtelijk onkruid, maar ik ken haast geen plant die zo’n aantrekkingskracht heeft op insecten. Een héél belangrijke plant dus voor insecten. Vlinders, bijen, hommels en dus ook zweefvliegen vinden in de bloemen een rijke dis. Nectar en stuifmeel in grote hoeveelheden. Ik heb thuis al voorgesteld een paar distels in de tuin aan te planten. Ja ja, ik weet het, ze moeten niet gaan woekeren. Gewoon op tijd de uitgebloeide bloemen eraf knippen. En de stekels voor lief nemen. Of het me gaat lukken weet ik eerlijk gezegd nog niet, want de distel heeft zijn reputatie niet mee.

Denk nu niet dat ik de zwarte piet voor het bestrijden van de akkerdistel enkel bij de boeren wil neerleggen. Bermbeheerders kunnen er ook wat van. Maar volgens mij natuurorganisaties evenzeer. Waarom zie ik anders aan de overkant van de sloot, in de Donkse Laagten, zo weinig distels groeien? Het gras staat er een meter hoog, maar een akkerdistel groeit er amper. Ik hoop maar dat het niet duidt op actieve bestrijding door de natuurmensen. Dat zou de wereld op zijn kop zijn.

Boeren, burgers en buitenlui, ik roep het uit: meer akkerdistels graag. En meer mensen die voor een akkerdistel op de knieën gaan om de hommels, bijen en zweefvliegen te bewonderen. Maak maar eens van heel dichtbij een foto van zo’n insect. Wonderschoon!


Leestip

De Veldgids Bijen voor Nederland en Vlaanderen mag je gerust beschouwen als de bijbel voor bijen, hommels en wespen in de Lage Landen. Het is een magistrale veldgids waarin alle soorten die in onze landen voorkomen worden beschreven en afgebeeld. Ga goed voorbereid de zomer in om optimaal te genieten van bijen en hommels bij jou in de tuin en de omgeving. Of misschien wel tijdens vakantie.


Hier de kleine woudzwever die zijn kop en tong schoonmaakt:

De beste verrekijkers om insecten te bekijken:

Let je uitsluitend op de close focus en het gewicht, dan heb ik een heel betaalbare verrekijker voor je gevonden met een extreem goede close focus. Niet voor niets de Papilio geheten, wat zoiets betekent als ‘vlinder’. Deze verrekijker stelt scherp op de ongelooflijke afstand van 0,5 meter. 

Een verrekijker met een close focus van 1,5 meter. Met een gewicht van bijna 700 gram wel aan de zware kant. Staat tegenover dat je er ook aardig mee kunt vogels kijken. Een goed instapmodel voor de allround natuurliefhebber.

Een goede outsider in de prijsklasse tot € 500. Dit model van Kowa wordt hogelijk gewaardeerd vanwege zijn uitmuntende beeldkwaliteit. Ook de close-focus mag er zijn: 1,8 meter. 

Een pocketverrekijker, dus een heel compact model. Met een close focus van 1,9 meter kun je hier prima mee insecten kijken. Voor een pocketverrekijker aan de wat dure kant.

Het paradepaardje van het gerenommeerde merk Vortex stelt op 1,4 meter haarscherp. Deze verrekijker is robuust en levert echt een topbeeld. Is een duurder model, maar kan zich qua beeldkwaliteit meten met de absolute topmodellen. Deze outsider moet je echt eens proberen.

Dit is een model om je vingers bij af te likken, als je op zoek bent naar de beste verrekijker om insecten of amfibieën te kijken. Leica is niet zomaar een merk, het is een topmerk. De close focus ligt op 1 meter. Ook aan dit model hangt een fors prijskaartje.

Licht en compact en een close-focus van 1,8 meter. Lenzen met een diameter van 20 millimeter. Minder lichtsterk, dus een verrekijker voor zonnige dagen en overdag. 

De Swarovski EL, alom beschouwd als de beste verrekijker van dit moment. Allereerst om vogels te kijken, maar met een close-focus van 1,5 meter kun je er natuurlijk ook uitstekend mee insecten en amfibieën kijken. Het gewicht is met 800 gram wel wat aan de hoge kant.

De Swarovski NL Pure is hét paradepaardje van dit uitmuntende en geliefde merk. Deze verrekijker is gemaakt uit de beste materialen, voorzien van de beste coatings, ligt uitermate prettig in de hand en is ook lekker licht. De close-focus van 2 meter is dan wel de grootste in dit overzicht, maar op twee meter insecten kijken heeft als prettige bijkomstigheid dat je de insecten nauwelijks verstoort. Maar de eerlijkheid gebied te zeggen dat wat mij betreft de close-focus bij dit model wat tegenvalt gezien de hoogte van het aankoopbedrag.

Het nieuwste paradepaardje van het gerenommeerde merk Zeiss. Dit model is aanmerkelijk lichter van gewicht dan de Swarovski NL Pure. Nog belangrijker is de close focus. Die is met 1,2 meter werkelijk ideaal voor mensen die insecten willen kijken met hun verrekijker. Het beeld is helder, enigszins koel te noemen. Een uitstekend alternatief voor wie op zoek ik naar een ware topkijker. Dit model is ook nog eens flink goedkoper dan de NL Pure van Swaroviski.