Aan mijn serie over steltlopers voeg ik weer een nieuwe aflevering toe: de kanoet. Zelf pleeg ik nog altijd van kanoetstrandloper te spreken, maar ik zie dat in vogelgidsen de korte naam gemeengoed is. Dat scheelt weer een paar letters typen. De kanoet is een regelrechte wintergast aan de Nederlandse kust. De beste plek om deze steltloper te zien is de Waddenzee. Daar overwinteren tienduizenden kanoeten. En daar rusten even zo veel kanoeten uit op hun trektocht naar het verre zuiden. Ook op dammen en pieren kun je de kanoet tegenkomen. Vorig jaar had ik een fraaie ontmoeting op de Zuidpier en vandaag lag ik in de blubber van de Grevelingendam met mijn camera gericht op een eenzame kanoet.
Twee ondersoorten
Er zijn twee ondersoorten die elk in een andere deel van het Arctische gebied broeden. Je hebt de ondersoort uit Groenland en Noordoost-Canada. Deze ondersoort overwintert in West-Europa. En dan heb je de ondersoort uit West-Siberië. Deze ondersoort vliegt via de Waddenzee en Oosterschelde door naar West- en Zuid-Afrika. Deze wijsheid heb ik overigens niet van mezelf. Ik lees het allemaal in het Handboek Vogels van Nederland en België. Dit handboek is nieuw en ik merk dat ik er een uitstekende bron aan heb voor achtergrondinformatie over vogels in de Lage Landen.
Op de rotsen
De kanoeten die ik aan de kust filmde, zaten allebei op en tussen de rotsen. De kanoet op de Zuidpier rustte uit; het was juist eb. Ik kon hem tot op twee meter naderen. Dat vond ik een bijzondere ontmoeting, want vogels laten zich niet dikwijls zo dicht benaderen. De kanoet is kennelijk niet zo heel schuw. En dat bleek ook vanmorgen op de Grevelingendam. Terwijl scholekster en wulpen met veel misbaar al vroegtijdig opvlogen, had ik de kanoet niet eens in de gaten. Ik liep over een rotsige strekdam die haaks op de Grevelingendam staat. De kanoet was ongeveer even grijs als de stenen en ik zag hem pas doen hij het slik op liep.
Voedsel van de kanoet
Dat was een buitenkansje. Snel gaan liggen in het slik van de Oosterschelde (waar ik al talloze malen pieren en zagers heb gestoken) en wachten maar. En jawel, ook deze kanoet was absoluut niet schuw. Hij keek me een enkele keer onderzoekend aan, om dan door te gaan met foerageren. Wat hij precies eet weet ik niet. Het zijn in elk geval schelpdiertjes. Piepkleine mosseltjes misschien, slakjes of zeepokken? Het wintervoedsel van de kanoet bestaat uit kreeftachtigen, slakjes en schelpdiertjes, lees ik in het handboek. En dat klopt met mijn waarneming.
Wat er verder nog valt te schrijven
Om de kanoet is veel te doen geweest. Dat had alles te maken met de visserij op kokkels en mossels in de Waddenzee. Met name de kokkelvisserij bleek rampzalige gevolgen te hebben voor de kanoet. Een van de belangrijkste voedselbronnen droogde op en de kanoet verhongerde. De intensieve visserij is nu verboden. Ik reed vanmorgen door het Zeeuwse plaatsje Bruinisse en aan de haven zag ik een bord ‘Stop de groene leugen’.
Je snapt wel waar dat ongeveer op slaat. Een visser die opeens niet meer mag vissen, wordt in zijn voortbestaan bedreigd en komt met een groene leugen op de proppen. Dat snap ik op zichzelf wel, maar we moeten de feiten natuurlijk wel onder ogen blijven zien en de koppen niet in het slik steken. Duurzame visserij en natuur kunnen opperbest met elkaar samen. Laat dat de inzet zijn. Verschilt trouwens niet veel van de situatie in de landbouw. Waarbij ik vermoed dat de situatie in de landbouw nog rampzaliger is dan in de visserij. In Nederland althans.
Nu dan maar genieten van deze prachtige wintervogel uit het Hoge Noorden. Zonder mezelf op de borst te willen kloppen: ik ben erg in mijn nopjes over deze opname. Ook hier geldt weer: gefilmd met mijn camera op een steen, dus gelijkvloers aan de kanoet. Achtergrond mooi vaag en af en toe zie je even vaag een auto voorbij razen. Omdat ik de kanoet minutenlang heb kunnen filmen, zal ik de komende dagen nog een één of twee filmpjes plaatsen. Ik hoop dat je er even veel van zult genieten als ik.
De beste vogelgidsen voor aan de kust:
 | Een heerlijke gids om mee te nemen tijdens je dwaaltochten langs de kust. |
 | Een fraaie en betaalbare gids voor wie de natuur wil beleven op strand en wad. |
 | Een handige en overzichtelijke kaart van de meest voorkomende kustvogels (plus een enkele zeldzame soort erbij). |
 | De meest populaire vogelgids van Nederland en België met natuurlijk alle kustvogels in detail beschreven en afgebeeld. |
 | Een uitstekende gids om strandfossielen op de Zeeuwse stranden te determineren. |
 | Een leuk boekje voor jong én oud. Herken dieren en planten aan de kust. |
 | Voor iedereen die van de onderwaternatuur in de Middellandse Zee wil genieten. |