Mijn overzicht begint met een ietwat omstreden boom: de taxus. Omstreden, omdat de besjes en takken zeer giftig zijn. Je kunt het rode vruchtvlees van de besjes best per ongeluk binnen krijgen, maar zodra je de pitjes gaat doorbijten, gaat het minder goed met je. Ik vind het daarom niet de meest optimale boom als er vaak kinderen in je tuin spelen. Zeker kleine kinderen willen nog wel eens iets in de mond stoppen…

Maar de taxus is ondertussen wel een ontzettend goede boom om bepaalde vogels naar je tuin te lokken. Met name goudhaantjes en vuurgoudhaantjes houden van naaldbomen en zeker ook van de taxus. Ze zoeken in najaar en winter naar insecten in de altijd groene takken. Ook andere mezensoorten houden zich in de taxus op.

De els is een boom die heel veel vogels aantrekt. De elzenpropjes werken als een magneet op vinkachtigen als putter, sijs, barmsijs en de ‘gewone’ vink. De boomkruiper zoekt in de bast naar voedsel. Verschillende mezensoorten doorzoeken de boom op insecten.

De vlier is misschien een struik die je zo snel niet in je tuin plant. Maar ik zou het toch eens uitproberen als je er de ruimte voor hebt. In het voorjaar geniet je van de prachtige schermbloemen die insecten aantrekken. De bloemen geuren bovendien heerlijk zoet. In het najaar zijn de bloemen veranderd in blauwzwarte besjes die allerlei zangvogels aantrekken. Merel, zanglijster en spreeuw natuurlijk. Maar wist je dat ook de tuinfluiter en zwartkop van de besjes eten?

De (struik)klimop is ook een heerlijke struik om in je tuin aan te planten. Hij is het hele jaar groen en de besjes hangen er tot diep in de winter. Daarmee is het een struik die ook in de winter bezocht wordt door lijsterachtigen. De bloesem trekt op zijn beurt weer heel veel insecten aan die ook weer vogels aantrekken. En in de klimop vinden vogels een schuilplaats en gelegenheid om te nestelen. Hang bijvoorbeeld eens een nestkast op tussen de klimop…

De ruwe berk is een boom die veel in Nederland voorkomt. Met zijn zilverwitte stam herken je hem al van ver. In de winter hangt de boom vol met zaden waar vooral vinkachtigen dol op zijn: putter, sijs, vink, groenling en barmsijs weten de zaden te waarderen. In een grote berkenboom kun je nestkastjes voor allerhande vogels ophangen.

De hulst is één van de meest populaire struiken in de tuin. Hij is het hele jaar groen en in de winter draagt hij prachtige rode besjes waarmee je fraaie kerststukjes kunt maken. De besjes die daarna nog aan de struik hangen, dienen als voedsel van vogels als merel, zanglijster en koperwiek. Heb je geluk dat er een invasie is van pestvogels, dan heb je kans dat er een pestvogel in je hulst opduikt.

Dit is een klassieke vogelboom: de lijsterbes. Zoals de naam al zegt, trekt hij met zijn oranje besjes vooral lijsters aan. De merel, zanglijster en koperwiek.

Een struik die je zeker kunt overwegen, is de meidoorn. Dit is één van de meest dankbare struiken voor tuinvogels. Tussen de dichte takken nestelen tal van vogels. De witte bloemen geuren niet alleen heel zoet, ze trekken ook allerlei insecten aan, waaronder prachtige vlinders. Zijn de besjes rijp, dan duiken er opeens allerlei besseneters op in de struik. Meest lijsterachtigen, maar ook andere liefhebbers van besjes. Let op dat je een inheemse meidoornsoort aanschaft. Die sluit helemaal aan op het leefritme van onze tuinvogels.

Hoewel de hazelaar niet vol hangt met bessen, zijn het wel geweldige struiken voor vogels (en andere dieren). Tussen de bladeren vinden ze een schuilplaats en natuurlijk gelegenheid om te nestelen. Na verloop van tijd oogst je er je eigen hazelnoten uit, ook mooi!

De liguster is een ideale struik om een haag van te vormen. Het is één van de meest gebruikte struiken in de Nederlandse tuinen. Geliefd omdat je hem in allerlei vormen kunt snoeien. Geliefd onder dieren vanwege zijn geurige bloemen en de zwarte besjes in najaar en winter.