Een artikel dat je misschien liever niet leest. Onkruid is onder tuiniers niet geliefd. Maar wist je dat sommige onkruidplanten niet alleen heel mooi zijn, maar ook heel nuttig? Ze zijn eetbaar, hebben geneeskrachtige eigenschappen of zijn heel belangrijk voor insecten. Welnu, dat laatste heeft mijn grootste belangstelling. Want met veel insecten gaat het in ons land helemaal niet goed. En dat betekent dat de biodiversiteit in ons land nog verder dreigt af te nemen. Ter vergelijk: ik genoot vorige week van een vakantie in Frankrijk en de voorruit van mijn auto zit helemaal voor kapotgereden insecten. Kom daar eens om in Nederland. Om insecten toch een kans te geven, kun je sommige onkruidplanten best een plekje geven in je tuin. Daarom in dit artikel: de 10 beste onkruidplanten voor insecten.
De 10 beste onkruidplanten voor insecten
#1. Brandnetel
Een van de belangrijkste planten voor rupsen is de brandnetel. Deze plant is zeer algemeen. Hij groeit op voedselrijke grond. Dagvlinders als dagpauwoog, kleine vos, distelvlinder, atalanta en gehakkelde aurelia leggen hun eitjes op de brandnetel. Ook een aantal soorten sprinkhanen, kevers en andere insecten eten van de bladeren. Een heel nuttige plant dus. Terecht op nummer 1 in de top 10 beste onkruidplanten voor insecten. Laat in een achteraf hoekje in de tuin een paar brandnetels staan. Het hoeft echt geen hele brandnetelzee te zijn.
#2. Akkerdistel
De akkerdistel is een gevreesd onkruid, omdat deze plant zo lastig te bestrijden valt. Op onbewerkte grond breidt de akkerdistel zich heel snel uit. De nectar van de akkerdistel bevat heel veel suiker en is eenvoudig te nuttigen. Hommels, bijen en zweefvliegen waarderen de bloemen enorm. Ik weet het, het druist tegen je gevoel in, maar een akkerdistel is zo gek nog niet. Wel in goed in toom houden, want anders wordt het een hardnekkige woekeraar.
Drie boeken over natuurlijk tuinieren:
#3. Bergcentaurie
Of dit een onkruid is of niet, moet je zelf maar bepalen. Hij is namelijk ook in tuincentra te koop. Hij wordt pas onkruid als hij verwildert. Dan woekert hij dat het een lieve lust is. En dat is goed nieuws voor bijen en hommels, want de blauwe bloemen oefenen een grote aantrekkingskracht op hen uit. Zou je de bergcentaurie in het zaad laten schieten, dan zul je er verschillende soorten zangvogels mee lokken.
#4. Canadse guldenroede
Met deze plant moet je echt goed uitkijken. Canadese guldenroede zaait zich namelijk overvloedig uit. En verdringt daardoor inheemse planten. In Zwitserland geldt daarom een verbod op deze plant. Toch is deze plant een echt insectenkanon. Hij trekt dagvlinders, bijen, hommels, zweefvliegen aan met zijn nectar- en stuifmeelrijke bloemen. Ben je een wat slordige tuinier, kies dan liever voor Echte guldenroede. Deze inheemse plant is even waardevol voor insecten, maar vormt geen bedreiging voor inheemse planten.
#5. Gewoon biggenkruid
Gewoon biggenkruid lijkt sterk op de paardenbloem. De bloemen zijn op warme, zonnige dagen geopend en lokken dan insecten aan.
#6. Kruidkruid
Een lastige klant in menige tuin. Het kruiskruid vormt gedurende het hele jaar veel zaad. Hij woekert dus spontaan in het rond. Bijen en zweefvliegen weten de bloemen echter zeer te waarderen.
#7. Madeliefje
Het madeliefje bloeit vrijwel het hele jaar rond. En is daarmee ook belangrijk in seizoenen waarin maar weinig andere planten tot bloei komen. Op een warme najaarsdag, lentedag of zelfs winterdag bieden bloeiende madeliefjes voedsel aan bijen, hommels, vliegen en zweefvliegen. Het leuke is dat het madeliefje nauwelijks een plaag te noemen valt.
#8. Paardenbloem
Elke bloem van de paardenbloem produceert een paar duizend zaadjes. Het kan dus hard gaan met de paardenbloem. Voor de nette tuinier dus een vreselijke plant. Maar voor bijen, kevers, vlinders, zweefvliegen en hommels een heerlijke plant. Overigens zijn de bladeren van de paardenbloem ook voor ons mensen eetbaar. Lekker in salades!
#9. Spoorbloem
Bloeit in de zomer en lokt dan de o zo geliefde kolibrievlinder aan. Ik zou zeggen: zeker aanplanten.
#10. Stalkaars
De geneeskrachtige bloemen van de stalkaars lokken massa’s bijen, kevers, zweefvliegen, hommels en vlinders aan. Een aantal vlinders legt hun eitjes op de plant waaronder parelmoervlinders. En solitair levende bijen de haren op de planten voor hun nest. Buitengewoon nuttige plant voor insecten dus. Ik pleit voor een spoor van stalkaarsen in ons land. Als we daarmee een paar soorten parelmoervlinders kunnen dienen, dan is dat goud waard.
Boek en zaadmengels
Een overzicht van de 10 beste onkruidplanten voor insecten is natuurlijk maar beperkt. Wil je meer planten ontdekken die heel nuttig zijn voor insecten, lees dan het boek Kruid of onkruid van Bärbel Oftring. In dit boek lees je alles over planten die zich zowel als geliefd kruid of verafschuwd onkruid kunnen ontpoppen.
Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om de insecten in je tuin actief een handje te helpen door het zaaien van inheemse bloemenmengsels. Zulke mengsels bevatten louter inheemse planten en bloeien in de regel vaak van voorjaar tot najaar.