De beste gebieden om de ijsvogel te zien

Wat zijn de beste gebieden om de ijsvogel te zien? Een ijsvogel zien zou makkelijker moeten zijn dan ooit. Niet eerder broedden er zoveel in ons land. Dat komt door de zachte winters. Heel veel ijsvogels overleven de winter en planten zich daarna lustig voort. Ik zie regelmatig een ijsvogel, waarbij de grote uitdaging is ze ook te filmen. Maar ijsvogels zijn schuw én snel en dus lukt me dat niet vaak. Lees hier wat beste gebieden zijn om de ijsvogel te zien.

Beste gebieden om de ijsvogel te zien

ijsvogel op een tak 2 uitsnede

IJsvogels kun je in principe overal zien waar water is. Op zoet én zout water (lees voor ijsvogels aan zout water dit bericht). Zo zie ik vrijwel elk jaar langs de Oosterscheldedijken ijsvogels. Op de Philipsdam bijvoorbeeld, maar ik zag ze ook aan de Stenen Glooiing op de Maasvlakte (waar hij regelmatig wordt gezien). Zoet water blijft echter het best, althans zolang het niet vriest. Liefst beschut gelegen water omzoomd door bomen en stuiken. Hij vist namelijk graag vanaf een tak die over het water hangt. Vaak hoor je de ijsvogel eerder dan dat je hem ziet. Druk piepend vliegt hij weg of verdwijnt hij in een struik. Heb je er eenmaal één horen piepen, neem dan plaats langs de oever en wacht tot je de bekende blauwe flits ziet. Blijf rustig. Stil zitten is het beste. IJsvogels zijn weliswaar schuw, maar op een of andere manier zijn ze ook een beetje bijziend. Best kans dat hij op een paar meter van je vandaan op een tak landt, of op je hengel als je zit te vissen (dit overkwam een goede vriend van me). Zodra je beweegt is hij gegarandeerd weg maar blijf je roerloos zitten dan heb je best kans dat hij je even gezelschap houdt.

Maar wat zijn nu de beste gebieden om ijsvogels te zien? Tot nu toe heb ik vooral vogelgebieden in de zuidwesthoek beschreven. Dit is mijn top 9 van de beste gebieden om de ijsvogel te zien:

#1. Nationaal Park De Biesbosch
In Nationaal Park De Biesbosch broedden in 2015 ongeveer 40 paartjes. Water genoeg, overhangende takken ook. Als het veel geregend heeft lopen sloten en watergangen over en kun je ze ook zien jagen vanaf hekken en prikkeldraad.

ijsvogel op een tak 2 uitsnede

#2. Hellegatsplaten bij Ooltgensplaat
Vanuit de twee vogelkijkhutten in de Hellegatsplaten kun je de ijsvogel zien jagen. De beste van de twee vogelkijkhutten om ijsvogels te zien is de Zwartkopmeeuw bij Ooltgenspla#2. Hellegatsplaten bij Ooltgensplaatat. Pal voor deze vogelkijkhut staat een rij paaltjes. Ideale uitkijkpunten voor ijsvogels. Andere hotspots in het gebied zijn het strandje achter de uitkijktoren en het Spuikanaal.

#3. Philipsdam
De Philipsdam is een ‘harde’ scheiding tussen zoet en zout water. Aan de zoete kant zijn de oevers begroeid met bomen en struiken. Langs de hele binnenzijde kun je ijsvogels tegenkomen. Ga ook eens een tijdje rustig in de vogelkijkhut zitten. De ijsvogel jaagt hier vanuit uitgebloeide berenklauw. Ook aan de zoute kant van de Philipsdam maak je kans op een ijsvogel. Bij laag water jaagt hij vanaf basaltblokken en oesterbanken. In het sluizencomplex jaagt de ijsvogel ook, maar dit is in principe verboden terrein.

#4. Langs de rivieren
Langs de rivier de Lek liggen uitgestrekte grienden. Ideaal terrein voor ijsvogels. Bij Streefkerk kun je bij laag water een wandeling door het griend maken. Je hoort ze vaak van ver in de wilgen. En zo heb je langs de Lek aan weerszijden talloze grienden en kreken waar ijsvogels leven. Bij Krimpen aan de Lek bevindt zich Eendenkooi Bakkerswaal. In de beschutting van hoge bomen ligt een plas verscholen. Hier jaagt een aantal ijsvogels.

Ook langs rivier de Noord bij Hendrik-Ido-Ambacht maak je goede kans op het zien van de ijsvogel. De Galgenplaat is een hotspot. Geen wonder: hij broedt er tegenover de aanlegplaats van de boot van Zuid-Hollands Landschap op Natuureiland Sophiapolder. Soms zitten er groepjes fotografen op de kade om de ijsvogel te ‘schieten’. Vraag de vriendelijke vrijwilligers van Zuid-Hollands Landschap om even langs het nest te varen. Dat doen ze meestal graag. Alleen relevant in voorjaar en zomer uiteraard!

Langs de rivieren kun je de ijsvogel vrijwel overal zien. Ik heb ze gezien bij de steiger voor de Waterbus in Alblasserdam. Pas scheerde er één voor mijn auto langs, zo van de Noord hup Molengebied Kinderdijk in. En vergeet ook de Crezéepolder bij Ridderkerk niet. Naast de voetgangersbrug loopt een brede kreek met overhangende bomen. Daar zit vrijwel altijd een ijsvogel.

#5. Zoommeer bij Tholen
Ooit was het Zoommeer zout. Nu is het zoet. En zijn de oevers en voormalige kwelders begroeid met wilgen. Ondiep en visrijk water met wilgen, ideaal leefgebied voor ijsvogels.

#6. Starrevaart bij Leidschendam
De Starrevaart is een schitterend vogelgebied langs de A13 bij Leidschendam. Vanuit de struiken naast vogelkijkhut De Vogelknip jaagt de ijsvogel op vis. Speur deze struiken dus goed af! Hij kan er zomaar zitten zonder dat je het in de gaten hebt. Wandel vervolgens door naar de plassen in recreatiegebied Vlietland. Bij het parkeerplaatsje tussen Starrevaart en Vlietland ligt een beschutte plas waar meerdere ijsvogels jagen.

IJsvogels filmen vanonder mijn camouflagedoek

#7. De Kleine Bolspolder bij Kruisland
Deze beschutte plas omzoomd door bomen, struiken, brandnetels en bramen is een waar eldorado voor ijsvogels. Jammer genoeg ligt er geen wandelpad om de Kleine Bolspolder. Maar een beetje vogelaar baant zich een weg door de jungle en neemt plaats langs de oever. Je hoort de ijsvogels vaak al van ver!

#8. Meer van Oostvoorne
Ga je vogels kijken op de Maasvlakte, sla dan het Meer van Oostvoorne niet over! Op de noordelijke oever naast de parkeerplaats in de hoek bij de Brielse Gatdam staat een rij paaltjes. Hier jaagt de ijsvogel. Nadeel van deze locatie is dat het tevens een geliefde plek is voor hondenliefhebbers. Je bent hier nooit alleen! IJsvogels houden niet van honden en passanten… Meer rust vind je bij het vogelkijkscherm langs de Brielse Gatdam. Hier ligt een oud takkenstelsel in het water dat een ideaal uitkijkpunt is voor ijsvogels. Zie je hier geen ijsvogel, dan zie je wellicht toch de zeekoet. De oevers rond de Brielse Gatdam zijn vast leefgebied van de ijsvogel.

#8. Natuurgebied Spookverlaat
Bij Hazerswoude-Rijndijk, midden in het Groene Hart ligt een smalle strook natuur: Spookverlaat. Hier staat een vogelkijkhut die uitzicht biedt over een waterplas. Pal voor de hut heeft de beheerder een paar stokken in de grond geboord, speciaal voor de ijsvogel. Die hier nog regelmatig komt zitten ook! Ik verzeker je, die zit dan bijna in de hut. Lekker eens een paar uurtjes in deze vogelkijkhut gaan zitten, zou ik zeggen. Neem wel een viskrukje mee of zo, want een bankje is niet aanwezig.

#9. De Slikken van Flakkee

Op de zuidoever van Goeree-Overflakkee, aan de rand van het Grevelingenmeer, bevindt zich een uitgestrekt natuurgebied: de Slikken van Flakkee. Dit gebied wordt doorkruist door kreken. En voor de vogelkijkwand (één van de weinige goede vogelkijkwanden), jaagt de ijsvogel. Het water in de Slikken van Flakkee is zout of brak en bevriest daarom niet snel. Ook in de winter is dit dus een eldorado voor de ijsvogel.

#10. En al die andere waterrijke gebieden
Ken je een waterrijk natuurgebied in jouw buurt? Water dat wordt omringd door bomen en struiken? Dan is de kans groot dat je ook daar de ijsvogel kunt zien. De beste gebieden om de ijsvogel te zien kenmerken zich door een paar dingen:

  1. Visrijk water
  2. Struiken en bomen op de oever waarin hij kan schuilen en die hem uitzicht over het water bieden.
  3. Een rustige omgeving, hoewel dat niet perse hoeft. Zelfs midden in de stad kun je ijsvogels zien. In de grachten van Amsterdam bijvoorbeeld. Pas vertelde iemand me dat hij hem daar op een woonboot had gezien.

En als je het leuk vindt: bekijk hier al mijn filmpjes van ijsvogels.

Hoe lok je een ijsvogel naar je tuin?

ijsvogel op een tak 2 uitsnede

Een ijsvogel in mijn tuin, daar droom ik van! Het zal niet gaan gebeuren, want ik heb nu eenmaal geen geschikte tuin. Maar heb je wel een geschikte tuin, of heb je er de ruimte voor, hoe lok je dan een ijsvogel in je tuin? Ik geef je in mijn artikel Hoe lok je een ijsvogel naar je tuin een paar praktische tips. Wist je bijvoorbeeld dat je ook een nestkast voor de ijsvogel in je tuin kunt plaatsen?