Planten herkennen is een kunst op zich. Gewapend met loep en pincet is het vaak speuren naar de kleinste details. En flink zoeken in een goede veldgids. Wat zijn de beste veldgidsen voor wilde planten van dit moment? Ik heb de elf beste plantengidsen voor je op een rijtje gezet. Een aantal gidsen zijn allround. In deze gidsen tref je een groot aantal plantensoorten aan. Andere gidsen zijn meer specifiek en richten zich op mossen, korstmossen of stoepplantjes. Ik hoop dat je er iets mee kunt.
Advies
Voor beginnende botanisten adviseer ik de nummers 1, 6, 7, 8, 9, 10 en 11.
Voor gevorderde botanisten adviseer ik de nummer 1, 2, 3 en 4.
De nummers 9, 10 en 11 zijn geschikt voor de ‘gewone’ natuurliefhebber.
Titel | Toelichting met vergelijker |
1. Veldgids Nederlandse Flora Henk Eggelte  | Wat de Veldgids Nederlandse Flora van Henk Eggelte onderscheidt van de Heukels is dat Eggelte erin is geslaagd een eenvoudiger en duidelijke determinatiesleutel te bedenken. De Veldgids Nederlandse Flora is kortom de meest praktische van de twee. Meer dan 2.000 soorten (planten en bomen) worden besproken. De illustraties zijn zeer gedetailleerd en echt vakwerk. Voor zowel beginnende als gevorderde botanisten een meer dan uitstekende veldgids. |
2. Heukels’ Flora van Nederland Leni Duistermaat  | De Heukels’ Flora van Nederland is het standaardwerk voor botanisten in Nederland. Ook deze veldgids bespreekt meer dan 2.500 soorten. De illustraties zijn top en dus ook echt vakwerk. Deze hele gids is vakwerk. Voor de beginnende botanist kan deze veldgids een stuk lastiger te hanteren zijn dan de vorige. Voor de gevorderde botanist is de Heukels echter een must have! |
3. Veldgids plantengemeenschappen van Nederland Joop Schaminee  | De Veldgids plantengemeenschappen van Nederland is weer zo’n fijne uitgave van KNNV Uitgeverij. Een plantengemeenschap is een karakteristieke groep van verschillende soorten planten die grote overeenkomsten vertonen. Die plantengemeenschappen staan centraal in deze gedegen veldgids die onder meer determinatiesleutels aanreikt waarmee je de Nederlandse plantengemeenschappen op naam kunt brengen. Ben je als onderzoeker of beleidsmaker actief, dan is dit een onmisbare gids. Gedegen botanische kennis wordt in deze veldgids verondersteld. |
4. Beknopte mosflora van Nederland en België Henk Siebel  | Bladmossen en levermossen herkennen & determineren. Een complete, handzame en rijk geïllustreerde flora. De Beknopte mosflora van Nederland en België is hét standaardwerk voor het herkennen en determineren van alle mossen in de Lage Landen. Beschrijft 745 soorten blad- en levermossen en 18 variëteiten. |
5. Veldgids Korstmossen André Aproot  | De Veldgids Korstmossen is al jarenlang een begrip voor iedereen die graag korstmossen op naam wil brengen. Deze geheel herziene editie beschrijft alle in Nederland voorkomende soorten; ruim 400 daarvan worden uitgebreid beschreven en afgebeeld. |
6. Basisgids Mossen Klaas van Dort  | De Basisgids Mossen stelt je in staat om ongeveer 190 mossen die in Nederland en België voorkomen, te herkennen. Het is een veldgids voor beginners, de opzet is dus heel toegankelijk. Ook deze veldgids bevat duidelijke kleurenfoto’s en detailfoto’s. |
7. Geïllustreerd botanisch woordenboek Corinne Décarpentrie  | Dit geïllustreerd botanisch woordenboek is ideaal voor beginners. Je leert de belangrijkste botanische termen en begrippen kennen. Aan de hand van de heldere illustraties leer je de kenmerken te benoemen. Foto’s van bomen en planten helpen om de kenmerken ook in het veld te herkennen. Dit boek laat je anders naar planten kijken. |
8. Basisgids Bomen en struiken Arie van den Bremer  | Veel boeken over bomen en struiken zetten in op de herkenning aan de hand van bladeren, bladknoppen, schorsstructuur en boomvorm. Informatie over bloemen en zeker vruchten en zaden is er veel minder. Dit boek laat juist veel details in de bloei-, vrucht- en zaadfase zien; helder in tekst en foto vastgelegd. |
9. ANWB Bloemengids Margot Spohn  | De ANWB Bloemengids is een bijzonder gebruiksvriendelijke en uitgebreide bloemengids. Door de logische indeling op kleur van de bloem en de gedetailleerde tekeningen vindt iedereen snel wat hij zoekt. De afbeeldingen van bloem, blad en vruchten gaan gepaard met informatie over de standplaats, afmeting, bloeitijd en – extra handig – op welke planten ze heel erg lijken om zo verwarring te voorkomen. |
10. ANWB Bomengids Joachim Mayer  | In de ANWB Bomengids van Mayer en Schwegler worden meer dan 600 bomen en struiken beschreven die voorkomen in Europa, zowel wilde soorten als gekweekte vormen. Met praktische kleurcodes en 1000 foto’s van bladeren, bloei en eventuele vruchten vind je snel de soort die je zoekt. Handige overzichten met winterknoppen, zaden en vruchten, silhouetten van groeivormen en de meest giftige soorten maken het determineren van bomen en struiken extra gemakkelijk. |
11. Zakgids Stoepplanten Hortus Botanicus Leiden  | Planten op je eigen stoep, in je eigen buurt, de meeste mensen gaan er aan voorbij zonder ze op te merken. De nieuwe Zakgids Stoepplanten brengt 104 veelvoorkomende stoepplanten - ingedeeld op kleur - in beeld. Foto's en goede beschrijvingen helpen je de soorten gemakkelijk te herkennen. |
Toelichting bij dit overzicht van de beste plantengidsen
Een overzicht van de beste plantengidsen kan wat arbitrair zijn. Het hangt helemaal af van wie jij bent. Ben je een ‘gewone’ natuurliefhebber die de meest voorkomende planten wil kunnen herkennen en op zoek bent naar een toegankelijke plantengids. Ben je een beginnende botanicus met het doel om een kenner te worden. Of ben je een bevorderde botanicus die de kneepjes van het determineervak al kent?
Dit overzicht van de beste plantengidsen bevat voor elk van de drie genoemde doelgroepen een paar goede gidsen. De botanici, beginnend en gevorderd, zullen zich richten op de serieuze flora. Dit zijn uitgebreide veldgidsen met even uitgebreide determineersleutels die de ‘gewone’ natuurliefhebber kunnen afschrikken. De ANWB gidsen zijn juist weer bedoeld voor de ‘gewone’ natuurliefhebber die liefst afgaat op duidelijke kleurenfoto’s, beknopte en toegankelijke beschrijvingen en wat extra informatie.
Ben je een specialist, of wil je je specialiseren in een bepaalden soortengroep, bijvoorbeeld de mossen en korstmossen, dan biedt dit overzicht je ook een aantal goede veldgidsen.
Voor alle veldgidsen in dit overzicht geldt dat zij in hun soort en gelet op hun doelgroep stuk voor stuk de kwaliteit bieden die je nodig hebt. En ben je op een gegeven moment toe aan een uitgebreidere veldgids, dan kun je de aanschaf van één van de uitgebreide flora overwegen.
Mijn tips voor natuurbeleving en vogels kijken
Met deze tips beleef je de natuur nog intenser en komen de vogels letterlijk dichterbij:
 | (voor elk budget de drie beste opties) |
 | (héél véél keuze, en zelfs met geheel contactloos verblijf en dus veilig!) |
 | (voor elk budget een paar opties) |
 | (per provincie gesorteerd) |
 | (aantrekkelijke planten voor vogels, vlinders en andere insecten) |
 | (lees hier mijn tips om spechten, mezen en roofvogels naar je tuin te lokken) |
 | (mijn persoonlijke top tien) |