12 dingen die je moet weten over de grauwe vliegenvanger

1. Naam en wetenschappelijke classificatie

De grauwe vliegenvanger (Muscicapa striata) is een kleine zangvogel behorend tot de familie van vliegenvangers (Muscicapidae) en de orde Passeriformes. Andere leden in deze familie zijn de bonte vliegenvanger, de kleine vliegenvanger en de withalsvliegenvanger.

2. Kenmerken

De grauwe vliegenvanger heeft een lengte van ongeveer 12 cm. Het mannetje heeft een grijze bovenkant, witte onderkant en een donkere staart. Het vrouwtje en jonge vogels hebben een bruinere kleur met lichte vlekken op de borst. Wil je weten hoe de grauwe vliegenvanger eruit ziet, bekijk dan één van de filmpjes in dit artikel.

3. Verspreiding

De grauwe vliegenvanger komt voor in Europa, Noord-Afrika en delen van Azië. In Europa broeden ze voornamelijk in de noordelijke en centrale regio’s.

4. Leefgebied

Grauwe vliegenvangers geven de voorkeur aan open bossen, parken, tuinen en bosranden als hun leefgebied. Ze kunnen zich echter ook aanpassen aan andere habitats, zoals boomgaarden en beboste heuvels.

5. Trekgedrag

Grauwe vliegenvangers zijn trekvogels. Ze arriveren in Europa in het voorjaar om te broeden en migreren in de winter naar Afrika, voornamelijk naar gebieden ten zuiden van de Sahara.

6. Voeding

Hun dieet bestaat voornamelijk uit insecten, vooral vliegen, muggen, kevers en vlinders. Ze jagen vanaf een uitkijkpost en maken korte vluchten om de insecten in de lucht te vangen. Het is bijzonder om de grauwe vliegenvanger te zien jagen. Hij vliegt de insecten na in de lucht. Vangt hij een wesp of een bij, dan schuurt hij het insect langs een tak om de angel te verwijderen. Op windstille dagen kun je horen hoe de snavel dichtklapt op het moment dat de grauwe vliegenvanger een prooi vangt.

7. Zang

Het mannetje heeft een karakteristieke zang, die bestaat uit een reeks korte, krachtige tonen. Het zijn korte piepjes die hij voortdurend laat horen. Zodra de kuikens zijn uitgevlogen hoor je dit gepiep constant. Zo houden de vogels onderling contact met elkaar. De zang wordt voornamelijk gebruikt om territorium af te bakenen en om een partner aan te trekken.

8. Nestelen

Grauwe vliegenvangers bouwen hun nesten meestal in gaten van bomen, rotsspleten, nestkasten of onder daken. Ze gebruiken voornamelijk plantaardig materiaal en bekleden het nest met zacht materiaal zoals veertjes. Woon je bij een park of bos, dan kun je proberen om grauwe vliegenvangers in je tuin te lokken. Hoe je dat doet, ontdek je in mijn artikel over praktische tips om de grauwe vliegenvanger naar je tuin te lokken.

9. Broedseizoen

Het broedseizoen begint in het voorjaar wanneer de vogels uit hun overwinteringsgebieden terugkeren naar hun broedgebieden. Dat is relatief laat in het voorjaar, eind april tot halverwege mei. Het vrouwtje legt meestal vier tot zes eieren en broedt ze uit gedurende ongeveer twee weken. Je kunt een nestkast voor de grauwe vliegenvanger in je tuin ophangen. Deze nestkasten hebben een open voorkant, een soort balkon dus. Zo hebben grauwe vliegenvangers een goed uitzicht over de omgeving en kunnen ze zelfs vanaf het nest jagen op insecten. Op het website van vivara.nl vind je goede nestkasten voor de grauwe vliegenvanger. Je steunt met je aankoop dan ook goede natuurdoelen.

10. Ouderlijke zorg

Beide ouders zorgen voor het voeden van de jongen. Ze brengen insecten naar het nest en voeren deze aan de jongen totdat ze vliegvlug zijn en het nest kunnen verlaten.

11. Leeftijd

De gemiddelde levensduur van een grauwe vliegenvanger is ongeveer 2-3 jaar. Sommige grauwe vliegenvangers kunnen echter tot 5 jaar oud worden.

12. Sociaal gedrag

Grauwe vliegenvangers zijn meestal solitaire vogels buiten het broedseizoen. Ze verdedigen hun territorium tegen indringers, maar tolereren andere vliegenvangers in de buurt.